An entry point to the written heritage of the Middle Ages and the Renaissance in Western Europe, from the 8th to the 18th century.
A search engine of interoperable digitized manuscripts and rare books
Collaborative platform to manage and publish Biblissima authority data
Help for reading and learning classical languages, XML editing tools and environments
Expertise service around IIIF standards
Biblissima authority file: https://data.biblissima.fr/entity/Q311466
Parch., XIIIe s., 187 ff. (f. 160 v°-161, 162 blancs, le haut des f. 77-86, 114-118, 163-170, 173-175 n’est plus lisible par suite de l’humidité, le f. 159-159 v° est en partie découpé). Deux parties :
1 — f. 1-162, 305 X 208 mm., just. : 225 X 120 mm., 2 col. sauf f. 1-2 v° : 3 col., 48 lignes, réglure à la mine de plomb. Cahiers : 1-88, 910, 10-208, non signés, réclames horizontales à la limite extérieure de la marge inférieure des cahiers 12-13 et 15, les autres ayant vraisemblablement été coupées à la reliure. Emplacements réservés pour des lettres ornées non exécutées, initiales rouges ou ocres, titres rubriqués aux f. 1-8 v°, en capitales ailleurs, manchettes, diagrammes aux premiers feuillets. Gloses marginales et dessins à la plume de grotesques d’une main contemporaine.
inc. : « De S. Iosue... » (table, f. 2 col. 1).
: « Iacob fratrem suum... » (texte, f. 4 col. 1).
expl. : «... erat Nero confirmatus » (f. 158 v° col. 2).
: « in regno nec... » (f. 159 col. 1).
Data Source: Persée - DER-IRHT, XLI
1 — ~ f. 1-8 v° : ‹PETRVS PICTAVIENSIS Parisiensis cancellarius›, Genealogia et chronologia sanctorum Patrum ab Adamo ad Christum (seu Compendium historiae Veteris et Novi Testamenti).
précédé f. 1-2 v° de la table des chapitres de PETRVS COMESTOR, Historia scholastica (I-LXXII)
(table) titre : « Capitula Scolastice historie. Capitula Geneseos I. »
inc. : « De creatione Empirei, celi et quatuor elementorum... ».
expl. : «... de tribus parabolis ad discipulos Domini. De saltu Domini ».
(prol.) inc. f. 3 : « Considerans historie sacre prolixitatem necnon et difficultatem... ».
(texte) inc. col. 2 : « Adam in agro damasceno... ».
expl. : «... Iste Mathias... cum Ioseph fuit electus inter Ascensionis dies et Pentecostes ».
~ f. 9-159 : PETRVS COMESTOR, Historia scolastica.
titre (add. marg. du XVIe s.) : « Anno domini Mille C°LXXVII°... floruit Petrus Comestoris qui hanc historiam edidit ».
ordre des livres : Prol. f. 9 col. 1-2, Gen. f. 9-29 col. 1, Ex. f. 29-40 v° col. 1, Lev. f. 40 v°-45 col. 1, Num. f. 45-51 v° col. 1, Deut. f. 51 v°-54 col. 2, Ios. f. 54-56 v° col. 2, Iud. f. 56 v°-61 v° col. 2, Ruth. f. 61 v°-62 col. 2, Reg. f. 62-95 col. 2, Tob. f. 95-97 v° col. 2, Ez. f. 97 v°-98 v° col. 2, Dan. f. 98 v°-105 v° col. 1, Iudith f. 105 v°-108 v° col. 2, Esth. f. 108 v°-112 col. 2, Mach. f. 112-120 col. 2, Euang. f. 120-141 v° col. 2, Act. f. 141 v°-159 col. 2.
(prol.) inc. : « Causa suscepti laboris... » (P. L., 198, col. 1053).
~ f. 159 (add. contemporaine) : ‹Versus de tribus Mariis›.
suit sans séparation le texte précédent.
inc. : « Anna tribus Ioachim Cleophe Salomeque Marias... » (4 v. — éd. B. Hauréau, Notices et extraits de quelques manuscrits latins de la Bibliothèque Nationale, 6, Paris, 1893, p. 90 ; cf. U. Chevalier, Repertorium Hymnologicum, n° 1112 et 23009, H. Walther, Initia carminum, n° 1062).
f. 159 v°-162 (add. contemporaines) Notae.
~ f. 159 v° : TYCONIVS DONATISTA, Liber regularum (Clavis n° 709, abrégé).
titre, marg. sup. mutilé : « ‹Re›gula Ticonii ».
inc. : « Prima regula est de Domino et eius corpore... » (éd. P. Cazier, Cassien auteur présumé de l'épitomé des Règles de Tyconius (Revue des Études Augustiniennes, 22, 1976, p. 268-272) qui ne connaît pas ce manuscrit).
texte suivi de quelques gloses et vers sur la généalogie du christ parmi lesquels :
(Sanctae Annae trinubium) Carmen : « Anna uiros... ».
inc. : « Anna uiros habuit Ioachim Cleopham Salomeque... ».
expl. : «... Defuncto Ioa‹chim› tandem genuitque Mariam » (6 v. — éd. M. Foerster, Festchrift Johannes Hoops, 1925, p. 108 n° 4 ; cf. A. Wilmart, Poème de Gauthier de Châtillon dans un manuscrit de Charleville (Rev. bén., 49, 1937, p. 122 et n. 4) ; H. Walther, Initia carminum, n° 1068).
~ ‹Serlo de Wilton, Carmen 22›.
inc. : « Dum fero languorem fero relligionis amorem.
Expers langoris non sum memor huius amoris » (éd. J. Öberg, Serlon de Wilton, Poèmes latins. Texte critique avec une introduction et des tables (Acta Universitatis Stockholmiensis, Studia latina Stockholmiensia, 14), Stockholm, 1965, p. 101 ; cf. H. Walther, Initia carminum, n° 4862 ; Proverbia, n° 6518).
~ f. 160 : Oratio.
inc. : « Respiciat in nos pectore eternus Deus et det nobis... » (3 lignes tachées par l’humidité).
~ f. 161 v°-162 : ‹Textus et uersus uarii›.
parmi lesquels : « Vetus Testamentum auctoritates (la suite est tachée)... quod dicitur hebraice Thorach... ».
— « In lege sunt libri quinque, Bresid id est Geneseos... ».
— « In ordine prophetarum sunt octo : Iosue... ».
— « In ordine Agiographorum : nouem : lob... ».
plus bas ‹Versus seu Sententiae›.
— « Iosephus ossa rosit (?)... » (2 v.).
‹HILDEBERTUS CENOMANNENSIS, Epigrammata biblica 67 de transmutacione locorum in missa›
inc. « Est ratio quod pars altaris dextera misse... » (P. L. 171, col. 1192 C et 1194 B ; éd. A. B. Scott, D. F. Baker et A. G. Rigg, The Biblical Epigrams of Hildebert of Le Mans : A Critical Edition (Mediaeval Studies, 47, 1985, p. 310 n° 67) ; cf. H. Walther, Initia carminum, n° 5831).
— « Solus de cunctis animantibus hyrcus habet cor... » (2 v.).
— ‹Alexander de Villa Dei, Massa computi› (extrait).
« Post martis nonas ubi sit noua luna requiras [sic]... » (2 v. — éd. sans identification, A. Cordiolani, Contribution à la littérature du comput ecclésiastique au Moyen Age (Studi Medievali, 2, 1961, p. 198) ; W. E. Van Wijk, Le nombre d’or. Etude de chronologie technique suivie du texte de la massa compoti d’Alexandre de Villedieu avec traduction et commentaire, La Haye, 1936, p. 56).
— « Augustinus. Sicut nolo habere lectorem sibi (exponctué et corrigé de la même main « mihi ») subditum sic nolo habere iudicem sibi subditum ».
— « Sepius natura hic summo gaudio patitur quod etiam dolentibus solet accidere ».
— « crede mihi mitos est... ne te fallat calamita » (3 lignes).
— « Qui uia f.s.r. (?) est uidendum id est iudicare se debet reum etiam a domino... etiam abstucatus in malo » (5 lignes).
— « Humantini [sic] due concluse etiam fame grauidati... calefaciendo ecclesiam uocat » (3 lignes).
— « Rome puer ex ancilla natus quadrupes quadrimanus oculis IIII auribus totidem natura uirili duplex ».
— ‹SALLUSTIUS, De bello Iugurthino› (extrait).
« Iugurta cum Roma egredetur eam satis infami elogio notauit dicens : O Vrbem uenalem etiam mature perituram si emptorem inuenit » (35 & 10).
— « Mira diuini iudicii ordinatio... tantis spaciis maris terreque intera centibus nunciatum est ».
— Epitaphium Vergilii.
titre : « Epitaphium Virgilii quod ipse dictauit moriens ».
inc. : « Mantua me genuit... » (éd. A. Riese, Anthol. lat., 2, p. 62).
— « Dicebatur autem (?) cicrops (?) diphies. Sum ob longitudinem corporis, sum ob id quod cum egiptius esset utrumque linguam sciebat ».
f. 162 : « Omnia uel laudant uel laudes (?) dant ».
— « Dicitur esse fides quomodo, quis, quid credit et unde ».
(plus bas) : « Persuadere cupis mihi uerbis quod bene cenas... » (4 v.?).
— « Expaueat tellus quia iam puer immo puellus.
Noster Hugonellus est archileuita nouellus » (éd. Cat. gén. infra, p. 517 ; cf. H. Walther, Initia carminum, n° 6092, d’après ce manuscrit).
Origine : 1 — nord-ouest de la France, écriture gothique régulière, droite, d’une seule main pour le texte ; gothique cursive pour les manchettes, gloses marginales et additions, d’une autre main contemporaine, qui a toutes les caractéristiques des écritures anglo-normandes et qui inscrit au bas du f. 160 v° un nom « Micahelis » qui est peut-être celui du copiste des additions et possesseur du manuscrit.
Possesseur : 1 — Michael (cf. supra : Origine) ; 1 et 2 : Abbaye de Saint-Evroult d’Ouche d’après la cote « 52 » au verso du plat supérieur (catal. de Dom Julien Bellaise, terminé le 30 oct. 1682, cf. G. Nortier, op. cit. infra, p. [115]).
Data Source: Biblissima
RDF exports to come…
You can view and manipulate this document directly on this site, compare it to others using the Mirador viewer, or drag and drop this icon into the IIIF viewer of your choice. Read more about IIIF