Vatican. Biblioteca apostolica vaticana, Vat.lat.11487

  • Other Form of the Shelfmark :
    • Vat. lat. 11487
    • Bibliothèque vaticane, Vat. lat. 11487
    • Vatican. Biblioteca apostolica vaticana, Vat.lat.11487
  • Held at : Vatican. Biblioteca apostolica vaticana
  • Date of Origin :
  • Place of Origin :

Codicological aspects

  • Papier (filigrane var. Briquet 3685: Florence-Rome-Venise, 1469-1460), XVe s., 230 ff. (f. 230-230v° blanc), 185 x 198 mm. Au f. 1, initiale d’or à «bianchi girari » se prolongeant dans les marges gauche, supérieure et droite, accompagnée de pastilles d'or et fleurettes; dans le bas, bandeau à «bianchi girari » encadrant le blason soutenu par deux cornes d’abondance; aux f. 19, 31, 45, 59v°, 73, 86, 101v°, 116, 133v°, 152, 169, 185, 192v°, 205 et 225v°, initiales d’or à «bianchi girari » en tête de chaque livre. Titre à l’encre: «MARTIA» sur les tranches de tête, queue et gouttière.

    (Source : Persée - DER-IRHT, XXI)

Contents

Data Source: Persée - DER-IRHT, XXI

  • f. 2: //neue notet

    f. 1-205: Martialis, Epigrammata.

    titre: «MARCI VALERII MARTIALIS EPIGRAMMATON LIBER PRIMVS INCIPIT FELICITER ».

    transpositions et interpolations:

    f. 59, entre les ep. IV, 88 et 89: Anthol. lat. 26.

    f. 189, entre les ep. XIII, 70 et 71: deux épigrammes non identifiées:

    1) «Phasiani.

    Quas argiua prius transuexit phase carina

    oris aues sapidi femina uirque sumus (cf. Martialis, ep. XIII, 72, 1).

    2) «Gariosolus.

    In saphiro et pateris piper et gariosolus escam

    codiat atque crocus sint tibi metra iocus.

    Pour les transpositions, cf. la description de J. Ruysschaert, op. cit. infra, 1959.

    ~ f. 205-225v°: ‹Godefridvs Wintonensis, Epigrammata (seu Liber prouerbiorum)›

    titre: «Incipit eiusdem [= Martialis] XV».

    f. 225v°-229v°: Martialis, Epigrammaton liber.

    titre courant: «XVI»

    inc.: «Barbara pyramidum... (I, 1)».

    expl.: «...diues Caesar io prestitit und tibi.

    Fucinus et pigri taceantur stagna Neronis

    hanc norint unam saecula naumachiam » (XXX, 10 et XXVIII, 13-14).

Participants

Former owners

Formerly part of

Origin

  • Origine: italienne, écriture humanistique ronde. Le manuscrit a été copié par Guido Bonatti, de Mantoue († ca. 1494), qui signe au f. 229v°: «Scriptum per me Guidonem Bonattum [trois lignes raturées]. AMEN », et enluminé, d'après J. Ruysschaert, op. cit. infra, 1968, par Bartolomeo San Vito.

    (Source : Persée - DER-IRHT, XXI)

Provenance

Data Source: Persée - DER-IRHT, XXI

  • Possesseurs: peut-être Guido Bonatti (cf. supra, Origine), dont les armes sont peintes au f. 1 : barré d’azur et d’or à la bande bretessée d’argent brochant et au chef d’or à l'aigle éployée de sable et lampassée de gueules; le Collège des Jésuites de Rome; le manuscrit a été donné en 1912 par Pie X à la Bibliothèque Vaticane.

Notes

Data Source: Biblissima

  • E. Pellegrin, Les manuscrits classiques latins de la Bibliothèque Vaticane. Tome III, 2ème partie. Fonds Vatican latin, 2901-14740, éds A.-V. Gilles-Raynal, F. Dolbeau, J. Fohlen, Y.-F. Riou, J.-Y. Tilliette, avec la coll. de M. Buonocore, P. Scarcia Piacentini et P.-J. Riamond, Paris, 2010, p. 831 (https://www.persee.fr/doc/dirht_0073-8212_2010_cat_21_32)

Bibliography

    • J. Ruysschaert, Codices Vaticani latini. Codices 11414-11709, Vatican, 1959, p. 122-125
    • Id., Miniaturistes romains à Naples..., Vérone, 1969, p. 270 n. 5 (brève mention) et pl. 193 [= f. 1]
    • H. Gerhard, Der Liber prouerbiorum des Godefrid von Winchester, Wurzbourg, 1974, p. 21
    • M. D. Reeve, Two Notes on the medieval tradition of Martial (Prometheus, 6, 1980, p. 195, simple mention)
    • J. Ruysschaert, Il copista Bartolomeo San Vito miniatore padovano a Roma dal 1469 al 1501 (Archivio della società romana di storia patria, 109, 1986, p. 41)
    • W. Maaz, Lateinische Epigrammatik im hohen Mittelalter, Hildesheim, 1992, p. 209, simple mention
    • J. Fohlen, Colophons ... (Roma, magistra mundi..., 1, Louvain-la-Neuve, 1998, p. 242 n. et 264)
    • Réf.: BMBV (1998) p. 551, (2005) p. 714.

Life cycle of this book

Data source