An entry point to the written heritage of the Middle Ages and the Renaissance in Western Europe, from the 8th to the 18th century.
A search engine of interoperable digitized manuscripts and rare books
Collaborative platform to manage and publish Biblissima authority data
Help for reading and learning classical languages, XML editing tools and environments
Expertise service around IIIF standards
Biblissima authority file: https://data.biblissima.fr/entity/Q118991
Data Source: BnF Archives et manuscrits
Recueil marial ; cf. H. Barré, dans Marianum, XXVII (1965), 6, n° 4, 12-29 et passim ; J. Dufour, La Bibliothèque et le scriptorium de Moissac, Paris, 1972, 135-136, n. 81.
F. 1-17v « ...Sermo Eusebii Jeronimi de assumptione gloriose et perpetue virginis Marie ad Paulam et Eustochium. Cogitis me... » [PASCHASIUS RADBERTUS, De Adsumptione] (C.C.C.M., LVI C, 109-162 ; édité aussi parmi les apocryphes de s. Jérôme, P.L., XXX, 122-142 ; 2a ed., 126-147) ; cf. C.P.L., n° 633, ep. 9 ; R. Laurentin, Court traité sur la Vierge Marie, Paris, 1968, 67, n. 50.
F. 17v-26 « Sermo s. Albini de assumptione s. Marie. Adest, dilectissimi fratres, dies valde venerabilis... — ...victor regnat in celo », apocryphe d'Alcuin (ms. M de l'éd. H. Barré, dans art. cit., 12-21, lig. 16-282) (17v-22v) ; — « Ejusdem Albini de laudibus s. Marie. O felix Maria et omni laude dignissima que talem ac tantum... — ...abstinentia. Agentes... — ...commendare dignetur in celis, prestante... », apocryphe (ms. M de l'éd. H. Barré, art. cit., 22-29, lig. 283-468), avec fin empruntée à l'hom. apocryphe n° 3 d'Alcuin (P.L., CI, 1308 B, lig. 12-C, lig. 3) ; édité aussi d'après ce manuscrit sous le nom d'Ambroise Autpert (J. Winandy, Ambroise Autpert moine et théologien, Paris, 1953, 86-103) attribution contestée ; cf. H. Barré, art. cit., 10-11 ; R. Weber, dans Rev. bénéd., LXXXVI (1976), 326 et n. 6-11 (22v-26).
F. 26v-30 « Sermo de nativitate gloriose et perpetue virginis Marie » [FULBERTUS CARNOTENSIS, s. 4] (P.L., CXLI, 320-324 ; J.M. Canal, dans Rech. théol. anc. méd., XXX (1963), 56-61) ; cf. J.M. Canal, ibid., XXIX (1962), 34-37 ; H. Barré, ibid., XXXI (1964), 325.
F. 30-38 « ...Sermo Alcuini de nativitate perpetue virginis Marie », apocryphe d'Alcuin, hom. 3 (P.L., CI, 1300-1308) ; quelques variantes données par Barré, dans Marianum, art. cit., 31, n. 170 (30-36) ; — « ...Intravit dominus Jhesus in quoddam castellum... (Lc. X, 38). Omelia b. Ambrosii. Sanctum Evangelium cum legeretur... — ...quia invenisti esurientem » [S. AUGUSTINUS, s. 104], incomplet de la fin (P.L., XXXVIII, 616-617, lig. 21) (36-37) ; — « ...Liber generationis... (Mt. I, 1). In Esaia legimus : Generationem ejus quis enarrabit (Is. LIII, 8). Non enim putemus... — ...Jhesus qui vocatur Christus » [S. HIERONYMUS, In Mt., l. I, excerptum] (P.L., XXVI, 21 B-24 ; 2a ed., 21-24 B ; C.C.S.L., LXXVII, 7-10, lig. 1-71) ; cf. Lambert, Bibliotheca Hieronymiana, II, 209, n. 217a, hom. 2 (37-38).
F. 38-48 « ...Sermo Alcuini magistri ad Carolum imperatorem in Ypapanti Domini. Si subtiliter glorio[si]ssime regum et imperiose virtutis a fidelibus... — ...compulit ire qui cum Deo... » [S. AMBROSIUS AUTPERTUS, In Purificatione s. Mariae], texte remanié (C.C.C.M., XXVII B, 985-1002, sans les interpolations ; édité aussi sous le nom d'Alcuin d'après ce manuscrit par E. Baluze, Miscellanea, I, Parisiis, 1678, 382-402) ; cf. C.C.C.M., XXVII B, 884 ; Barré, dans Marianum, art. cit., 8-10 et n. 18-20.
F. 48v-55 « Sermo Fulberti episcopi de Teophilo dampnato et suffragiis beatissime Dei genitricis salvato. Factum est priusquam incursio fieret... — ...diem resuscitandum prestolatur », apocryphe ; cf. B.H.L., n° 8122 (48v-54v) ; — « De Musa virgine puella. Fuit quedam puella parva nomine Musa... — ...cum sanctis virginibus exivit » [S. GREGORIUS MAGNUS, Dialogi, IV, excerptum] (P.L., LXXVII, 348-349, c. XVII ; Sources chrétiennes, n° 265, 70-72, c. 18) (54v-55).
F. 55-87 S. AMBROSIUS [MEDIOLANENSIS]. « ...Liber s. Ambrosii De Perpetua virginitate s. Marie. Commendans michi pignus tuum... — ...gloriam Trinitatis, cui est honor... » [De Institutione virginis] (P.L., XVI, 305-334 ; 2a ed., 319-348) ; cf. C.P.L., n° 148 (55-71) ; — « ...Liber s. Ambrosii De Adhortati[o]ne virginitatis » [Exhortatio virginitatis] (P.L., XVI, 335-364 ; 2a ed., 351-380) ; cf. C.P.L., n° 149 (71-87).
F. 87-120v S. HILDEFONSUS TOLETANUS, De Perpetua virginitate b. Mariae, précédé du prologue de Gomez et de la vie de s. Ildefonse par Julien de Tolède. « ...Prologus in libro de Perpetua virginitate s. Marie. Ego quidem GOMES, licet indignus presbiteru [sic]... — ...Transtulit autem hunc libellum Gothiscalcus ep. ex Ispania... DCCCC XXXVIII anno regnante Domino nostro Jhesu... » (Delisle, Cab. des mss., I, 516) (87-88) ; — « JULIANUS [TOLETANUS] loquitur episcopus » [Vita s. Hildefonsi] ; cf. B.H.L., n° 3917 ; B. de Gaiffier, dans Anal. Boll., XCIV (1976), 235 et 239 (88-88v) ; — « ...Proemium ILDEFONSI episcopi... Deus lumen verum... — ...possident viviturum [sic]... », « ...Liber De Virginitate sancte et gloriose Marie genitricis Domini editus a b. ILDEFONSO TOLETANE sedis episcopo... Domina mea, dominatrix mea... — ...quod non serviat factum est... », incomplet de la fin par lacune matérielle (P.L., XCVI, 53-104 ; Blanco Garcias, Madrid, 1971, 43-145, lig. 1-1596) ; cf. M.C. Diaz y Diaz, Index scriptorum latinorum Medii aevi hispanorum, Salamanque, 1958, n° 223 ; J.M. Canal, dans Revista española de teologia, XXVIII (1968), 60, n° 13 (88v-90v et 90v-120v).
Data Source: Mandragore
Le manuscrit provient peut être de Ripoll ; il a appartenu à l'abbaye de Moissac ; cf. J. Dufour, op. cit., 135-136, n. 81 et passim. Il correspond au n° 77 de l'inventaire des manuscrits de Moissac rédigé entre 1640 et 1678, édité par J. Dufour dans Scriptorium, XXXV (1981), 184 ; cf. Id., ibid., 197. Il se retrouve dans le catalogue des manuscrits sortis de Moissac le 3 mai 1678 et envoyés par l'intendant Foucault à Colbert ; cf. Dufour, La Bibliothèque, 85.
Adest, dilectissimi fratres, dies valde venerabilis... adest, inquam, dies eximia...
f. 17v [Ps. Alcuinus]
Approbatae consuetudinis est apud christianos sanctorum Patrum dies...
f. 26v
Cogitis me, o Paula et Eustochium, immo caritas Christi me compellit...
f. 1
Commendans mihi pignus tuum, quod aeque est meum, Ambrosii [sic] Domini sacram...
f. 55
Deus, lumen verum qui illuminas omnem hominem...
f. 89
Domina mea, dominatrix mea dominans mihi, mater Domini mei, ancilla filii tui, genitrix factoris mundi, te oro...
f. 90v
Ego quidem Gomes licet indignus presbyter...
f. 87
Factum est priusquam incursio fieret in Romanam rempublicam exsecrandae Persarum gentis...
f. 48v
Fuit quaedam puella parva nomine Musa castis honestisque moribus...
f. 54v
[...] Hildefonsus memoria sui temporis clarus et irriguis eloquentiae fluminibus...
f. 88
Hodiernae diei celebritas, dilectissimi, admonet ut in laude semper Virginis...
f. 30
[...] In Isaia legimus : Generationem ejus quis enarrabit... (Is. LIII, 8).
Non enim putemus Evangelium prophetae esse contrarium...
f. 37
Intravit Jesus in quoddam castellum... (Lc. X, 38).
Sanctum Evangelium cum legeretur audivimus a femina...
f. 36
Julianus loquitur episcopus : Hildefonsus memoria sui temporis clarus...
Liber generationis Jesu Christi... (Mt. I, 1).
In Isaia legimus : Generationem ejus... (Is. LIII, 8). Non enim putemus Evangelium prophetae esse contrarium...
O felix Maria et omni laude dignissima, quae talem ac tantum Redemptorem...
f. 22v
Qui ad convivium magnum invitantur, apophoreta secum referre consueverunt...
f. 71
Si subtiliter gloriosissimae regum et imperiosae virtutis a fidelibus...
f. 38
RDF exports to come…
You can view and manipulate this document directly on this site, compare it to others using the Mirador viewer, or drag and drop this icon into the IIIF viewer of your choice. Read more about IIIF