Vatican. Biblioteca apostolica vaticana, Reg.lat.1879

  • Other Form of the Shelfmark :
    • Reg. lat. 1879
    • Biblioteca Apostolica Vaticana, MSS_Reg.lat.1879
    • Bibliothèque vaticane, Reg. lat. 1879
    • Vatican. Biblioteca apostolica vaticana, Reg.lat.1879
  • Held at : Vatican. Biblioteca apostolica vaticana
  • Date of Origin :
  • Place of Origin :

IIIF manifest

Codicological aspects

  • Papier (filigrane, var. Briquet 11696: Florence, Palerme, Pise, 1424-29), XVe s. (a. 1441 ?), 146 ff. (f. 146 v° blanc), 278 x 205 mm. Au f. 1, trois initiales à feuilles d’acanthe sur fond or, dans la première, buste d’un personnage (l’auteur ?), coiffé d’un bonnet à bourrelets, levant la main droite. Les f. 1 et 18 semblent refaits de plusieurs autres mains.

    (Source : Persée - DER-IRHT, XXI)

Contents

Data Source: Persée - DER-IRHT, XXI

  • f. 1: Epitaphium Lucani (Anthol. lat. 668).

    pas de titre.(4 v.).

    f. 1-143 v°: Lvcanvs, De bello ciuili.

    f. 1 refait ? ; f. 2: «// Multum Roma tamen debes...» (I, 44).

    f. 17 v°: «... Nanque alii Magnum uel Cesaris arma sequantur //» (II, 246).

    f. 18 refait ? ; f. 19: «// Sic eat inmites Romana...» (II, 304).

    à la fin: «Hic obiit uates dum uellet scribere plura».

    et plus bas d’une autre main: «Hic liber Cordubensis Lucanus nuncupatur...»

    ~ f. 144 (add.): «Epitaphium in sancto Adriano».

    inc.: «Quisquis ab occasu properas huc quisquis ab ortu...» (4 v. - éd. K. Strecker, M. G. H. Poet. lat. med. aev., V, 2, 1939, p. 342).

    — Epitaphium Claudiae Homoneae.

    inc.: «Tu qui secura procedis mente parumper...»

    à la fin: «Epitaphium repetitum In uetustissimo sasso marmoreo excisus Rome» (25 v., le v. 10 manque - cf. supra, Reg. lat. 1428, f. 124-124 v°).

    f. 144 v°: Catvllvs, Carmina (extrait).

    titre: «Ex Catullo».

    inc.: «Vt flos in sectis [sic] secretus nascitur ortis...».

    expl.: «... Sic uirgo intacta etc.» (62, v. 39-45).

    ~ — ‹Epitaphium›.

    inc.: «Mars animum bellis lumen spirarat Apollo...» (4 v. - éd. d’après ce manuscrit R. Badali, op. cit. infra, p. 25).

    ~ — ‹Epitaphium Hyle›.

    inc.: «Musa mihi uocem dederet Cillenius artem...» (cf. H. Walther, Initia carminum, n° 11.506 - éd. d’après ce manuscrit R. Badali, op. cit. infra, p. 25).

Participant

Former owners

Formerly part of

Origin

  • Origine: italienne, écriture gothico-humanistique qui paraît antérieure à 1441, date de la souscription de Giovanni di Matteo Salvetti, d’une écriture en apparence différente de celle du texte et d’une encre plus noire, au f. 143 v°, après cette invocation de la même main que le texte: «Scriptor est talis demonstrat littera qualis. Deo gratias. Amen»: «Hic liber Cordubensis Lucanus nuncupatur Editus scriptus ac compositus per me Johannem Matthei de Saluectis scolarum Regionis Montium Sub annis domini Millesimo CCCC° XLI° sub disciplina magistri Symonis medicine doctoris mihi et consortibus loycam legentis nepotis magistri Antonii de Oleariis In uia pape. Deo gratias. Amen».

    (Source : Persée - DER-IRHT, XXI)

Provenance

Data Source: Persée - DER-IRHT, XXI

  • Possesseurs: en 1453 Giovanni Salvetti (cf. Origine), notaire de la curie du Capitole à Rome, fit hommage de ce manuscrit à Niccolò di Giordano de Buccabellis d’après la lettre, comprenant une longue pièce de vers, copiée aux f. 145-146, inc.: «Prudentissimo moribus ac uirtutibus redimito clementia ac pietate... Nicolao Iordani de Buccabellis Iohannes Matthey eius perempnis obnoxius plu. Salutem dicit. Etsi ad uestre acceptum paternitatis ...... et uos non ficte diligentium. Vale iterumque Vale».

    (Carmen) inc.: «Carmina eisque fratribus scripta

    Accipito indignum munus Nicolae petitum...» (56 v. dont 7 en marge).

    expl.: «... Ergo uale atque uale me me super omne remitto. Iohannes Matthei de Saluectis obnoxius in omnibus cum Recomendatione Notarius causarum curie Capitolii. Ex Capitolio sub annis domini millesimo IIIIc LIII° pontificatus S.D.N.D. Nicolai diuina prouidentia pape Quinti Anno eius VII° Indictione secunda mensis octobris die uigesimo primo. Deo gratias. Amen»; les Théatins de S. Andrea della Valle à Rome dont le timbre est estampillé au f. 1 (cf. supra, Reg. lat. 710).

Notes

Data Source: Biblissima

  • E. Pellegrin, J. Fohlen, C. Jeudy, Y.-F. Riou, avec la coll. d'A. Marucchi, Les manuscrits classiques latins de la Bibliothèque Vaticane. Tome II, 1re partie. Fonds Patetta et Fonds de la Reine par E. Pellegrin, Paris, 1978, p. 461 (https://www.persee.fr/doc/dirht_0073-8212_1978_cat_21_21)

Bibliography

    • E. M. Sanford, The manuscripts of Lucan: Accessus and marginalia (Speculum, 9, 1934, p. 280), brève mention
    • J. Bignami Odier, Le fonds de la Reine..., 1962, p. 178, n.3 (brève mention)
    • R. Badali, I codici romani di Lucano (III), 1975, p. 24-26, n° 46: description détaillée, p. 67: variantes, et p. 84-85: add.

Life cycle of this book

Data source