Cambridge. Corpus Christi College, Parker Library MS 181

Référentiel d'autorité Biblissima : https://data.biblissima.fr/entity/Q210289

Manifeste IIIF

Présentation du contenu

Source des données : Jonas

  • Anonyme | Mots français isolés dans des textes latins
    Incipit référence de l'oeuvre : Variable
    Folio 276 - 276

Source des données : Parker on the Web

  • Résumé : CCCC MS 181, copied in the early fourteenth century, contains the Gesta Normannorum ducum compiled by William of Jumièges OSB (d. 1087?), Orderic Vitalis OSB (1075-c.1143) and Robert de Torigni OSB (d. 1186), Torigni's distinct Chronicon for the years 1137 onwards, continued by a later author to 1259, as well as a number of shorter texts of continental, particularly Norman and French, history. This codex also contains two well-known pieces of medieval travel literature about the far east, Willelmus de Rubruk OFM (fl. 1248-57) Itinerarium ad partes orientales and Iohannes de Plano Carpini (c. 1182-c. 1252) Historia mongolorum quos nos tartaros appellamus. A shelf mark indicates that this volume is one of two in Parker's collection that can be shown to have once been in the library of the Benedictine Abbey of St Mary's, York (the other being CCCC MS 309). How this manuscript came into Parker's possession is not known.


    Contenu :


    Langue(s) des textes : latin, français


    Intervenants :

    William of Jumièges OSB - author

    Robert de Torigni OSB - author

    1-206 - William of Jumièges OSB, Gesta Normannorum ducum, with a continuation 1070-1135 by Robert de Torigni OSB || Gulielmi Gemiticensis de ducibus Normannorum cum continuatione incerti autoris ad annum 1271, lib. ix

    rubric : (1) De castitate Rollonis et quomodo reduxit corpus beati audoeni etc.

    incipit : (1) Quante humilitatis Rollo fuit

    rubric : (2) Quoddam miraculum in tempore Rollonis

    incipit : (2) Quidam uero aliud dicitur eidem comiti accidisse

    Note : (Knight rides on the Seine. Prophecy)

    incipit : (3) Similiter rex francie facit fidelitatem

    incipit : (3) De Ricardo filio primi ricardi dicitur quod fuerit pater patrie

    explicit : (5) manerium quod ipse illis pro anima sua dabat

    Note : These anecdotes are in the edition of William of Jumièges by Duchesne, under the title of Additamenta ad Hist. Normannorum p. 315

    rubric : (5) Incipit Epistola Willelmi Gemeticensis ad Willelmi ortodoxorum Anglorum regem in Norman. ducum gestis

    incipit : (5) Pio uictorioso atque ortodoxo

    explicit : (6) uictoriose acque orthodoxe

    rubric : (6) Explicit epistola etc.

    rubric : (6) Capitula libri primi

    incipit : (6) Ex quo francorum resumptis uiribus

    Note : (13) Liber II

    Note : (30) Liber III

    Note : (37) Liber IV

    Note : (51) Liber V

    Note : (62) Liber VI

    Note : (76) Liber VII

    Note : (112) Liber VIII (gesta Henrici by Robert de Torigni)

    Note : The capitula of liber VIII are 43, but they do not agree with the divisions of the text. Thus no. 34 of the Capitula corresponds to ch. xxx of the text

    Note : C. xv ends imperfectly p. 126

    explicit : (126) Occiso autem illo almalrico Rodulfus de toneio

    Note : pp. 127-130 are blank

    Note : (131) The text is resumed in c. xxi

    incipit : (131) cateruis more pugnantium necnon et equitibus

    Note : This gap occurs in all known copies, which are derived from the Leyden MS. 20, formerly at Bec

    Note : (139) C. xxx ends

    explicit : (139) gaudia misericorditer tribuat qui cum patre etc. - secula seculorum. Amen

    rubric : (140) Explicit liber gestorum ducum normannie continens res gestas primi henrici regis anglorum et ducis normannorum epyth. (i.e. epythaphium)

    Note : (140) Quod modicum prestent quod opes magnum nichil extent

    Note : (140) Henricus pridem. tunc terror. nunc cinis idem

    Note : Without title, continuation

    incipit : (140) De filiabus primi Willelmi regis anglorum sororibus incliti regis henrici etc.

    Note : (= 35 of capitula to lib. VIII)

    Note : The capitula take us down to p. 147 of text

    explicit : (147) Thebaldus electus beccensis ecclesie benedictus est abbas apud Rothomagum anno domino hugone archiepiscopo

    Note : (Delisle, Rob. de Torigni I 208)

    Note : Text continues

    rubric : (147) mcxxxix

    incipit : (147) Stephanus rex anglorum in natali obsedit bedefort

    Note : Down to the year 1169 (et multi in ea perierunt): this forms part of the chronicle of Robert de Torigni

    Note : Change of ink occurs on p. 188 and on pp. 189-190 change of hand, though the character of the script is the same

    Note : Ends (1272)

    explicit : (206) a ciuitatibus et castellis normannie receptus est

    Note : Edited by Duchesne (pp. 1003-1014) from MS. Bib. Nat. 14663 latin, also in the Recueil des historiens des Gaules et de la France XII 788, XVIII 345, XXIII 213. It begins in 1169: Fundata est abbatia de Wallomonte.


    207-216 - Historia breuis Angliae a morte Gulielmi I. ad annum 1239 || Historia brevis Angliae a morte Gulielmi I. ad annum 1239

    Note : (207) No title

    rubric : (207) Mo. lxxxo. vijo.

    incipit : (207) Obiit Guillelmus rex anglorum et dux normannie qui angliam

    Note : Ends (1239)

    explicit : (215) Eodem anno natus fuit edoardus filius h. regis anglie

    Note : (216) blank

    Note : Hardy III 74. Edited, from 1210, in the Recueil des historiens des Gaules et de la France XVIII 343 from the Paris MS. 14663


    Intervenants :

    Einhard - author

    217-236 - Einhard, Vita Caroli regis Francorum et imperatoris Romanorum || Vita et conversatio excellentissimi principis D. Karoli magni quondam imperatoris et regis Franciae

    rubric : (217) Hic incipit uita et conuersatio etc.

    Note : The Life by Eginhard without Walafrid's Prologue

    incipit : (217) Uitam et conuersationem et ex parte non modica res gesta(s) domini et nutritoris mei Karoli

    Note : Ends after the will

    explicit : (236) Hec omnia filius eius hludouicus ... summa deuotione adimplere curauit


    236-261 - Historia Franciae ab Antenore ad annum 1137 || Historia Franciae ab Antenore ad annum 1137

    Note : No title: known as the Abrege des gestes des Rois de France

    incipit : (236) Antenor et alii profugi ab excidio troie

    explicit : (261) successit ei ludouicus iunior rex francorum et dux acquitanorum anno ab incarnacione domini mo. co. xxxo. vijo

    Note : Edited by Waitz in MGH. Scriptores IX 395-406


    262-265 - La pes et lordenance fete entre excellenz princes Loys roi de France et Henri roi d'Engleterre || La pes et lordenance fete entre excellenz princes Loys roi de France et Henri roi d'Engleterre

    incipit : (262) Henris par la grace de dieu

    explicit : (264) lan de lincarnacion nostre seignor m. cc. cinquante nouieme et mois de septembre


    264-277 - Bulla Gregorii papae contra Simonem et Guidonem de Monteforti occisores cum eorum excusationibus et condemnatione || Bulla Gregorii papae de morte Henrici de Alemannia filii Ricardi imperatoris electi contra Simonem et Guidonem de Monteforti occisores cum eorum excusationibus et condemnatione

    Note : The title of 6 follows item 5, but half a page is blank, and the text of 6 begins on p. 265

    Note : Title

    rubric : (264) Citatio contra (guid)onemerased de monteforti facta a gregorio papa X

    incipit : (265) Gregorius etc. ad certitudinem presencium et memoriam futurorum. quondam henrici de alemannia etc.

    explicit : (266) Kalends marcii anno primo

    Note : (1273). Potthast no. 20682

    rubric : (266) Excusationes (erasure) de monteforti directe ad gregiam papam X

    incipit : (266) Querela patris de se

    explicit : (268) ad iustum iudicium subeundum

    rubric : (268) Responsiones ad excusationes guidonis de monteforti et condempnatio ipsius

    incipit : (268) Ad perpetuam rei memoriam nephandum scelus

    Note : (275) (Orvieto, kalends Aprilis anno secundo) Potthast no. 20712

    Note : (276) Paragraphs (on which see Delisle Melanges, pp. 193, 4)

    incipit : (276) Clodoneus (so) primus rex francorum xxx annis regnauit

    explicit : (276) ludouicus filius eiusdem ludouici xlvii annis

    Note : (Partly in French)

    Note : On the Electors

    incipit : (276) Tres otones per successionem generis

    explicit : (276) Hii statuunt dominum cunctis per secula summum. Germanica continet alemannicos...ad hungariae sunt limites imperii et usque clauoniae

    incipit : (276) Conueniunt autem dicti electores

    Note : Story of Charlemagne and a fairy (Gaston Paris, Hist. poetique de Charlemagne, p. 384)

    Note : (277) Poem, in twelve quatrains, by a Welshman

    Note : (277) Trucidate(-re) saxones soliti cambrensesAd cognates britones et cornubiensesRequiraunt ut veniant per accutos ensesAd debellandos inimicos saxonienses... Hoc arthuri patruus uelit impetrareSanctus dauiWright reads [qui]dam: but clearly his MS. must have agreed with ours maximus anglum ultra mareScimus festum marti(i)s kalendis instareAd natale solum britones studeat reuocare...Istis suis finibus contigit regnareIllis duces presides reges triumphareQuibus nullo merito se possint equareEst quam regnare longe plus induperare

    Note : This is the last stanza written

    Note : Ed. from a Leyden MS. (see post) by T. Wright, Political Songs of England, p. 56


    278-278 - Bulla Ioannis papae data A. D. 1326, pro pace concilianda inter reges Franciae et Angliae || Bulla Ioannis papae data A. D. 1326, pro pace concilianda inter reges Franciae et Angliae

    Note : (278) In another hand


    Intervenants :

    Iohannes de Plano Carpini - author

    279-321 - Iohannes de Plano Carpini, Historia mongolorum quos nos tartaros appellamus || Iohannis de Plano-carpini ordinis fratrum minorum A. S. in partibus orient, nuncii historia Mongalorum quos nos Tartaros appellamus

    rubric : (279) Incipit ystoria mongalorum quos nos tartaros appellamus

    incipit : (279) Omnibus fidelibus ad quos presens scriptura peruenerit fr. Johannes de plano carpini

    rubric : (279) Explicit salutatio. incipit prologus

    incipit : (279) Cum ex mandate sedis apostolice

    explicit : (279) ab aliis infametur

    incipit : (279) Uolentes igitur facta scribere

    explicit : (321) siue perfectius illa que nondum erant completa

    rubric : (321) Explicit historia mongalorum quos nos tartaros appellamus

    Note : Edited by D'Avezac, 1839


    Intervenants :

    Willelmus de Rubruk OFM - author

    321-400 - Willelmus de Rubruk OFM, Itinerarium ad partes orientales || Itinerarium Willelmi de Rubruc ad partes orientales

    Note : Modern (xvi) title

    incipit : (321) Excellentissimo domino ... ludovico dei gracia regi francorum illustri frater Willelmus de rubruc

    explicit : (398) Immo plures interpretes et copiosas expensas

    Note : Ed. by D'Avezac, 1839. Also in MS 66. 10, MS 407. 2

    Note : Extract from Ethicus' Cosmography

    incipit : (398) Ut ait ethicus ph'icus gens stultissima est inter alias gentes

    explicit : (399) alexander caspias portas muniuit

    Note : Lower part of leaf (probably blank) cut off

    incipit : (400) Martinus (IV: to the Friars minor) Dilectis filiis ad fructus uberes quos in agro dominico

    explicit : 4. Ides Januarii anno primo

    Note : (1282. Potthast no. 21837)

Intervenants

Historique de la conservation

Source des données : Parker on the Web

  • At the bottom of i is the mark: In. 3. J. This is the mark of the Abbey of St Mary at York. In C. C. C. Oxford MS. 224 is one very similar, together with the name of the monastery. Others are at Dublin1 and Dublin2 and in Lord Herries' Library at Everingham: cf. MS 309 in this collection.

Notes

Source des données : Parker on the Web

  • Research: In M. Delisle's Mélanges de Paléographie et de Bibliographie, 1880, p. 190, a Leyden manuscript is described, the contents of which coincide in a remarkable degree with those of the volume under consideration. It is Vossianus 104 of the early xivth cent., has 191 leaves, and formerly belonged to Paul Petau. To M. Delisle's description I owe many of the references inserted above. A statement of the correspondences of the two books may be given here: It is evident that the two are sister books. The only important difference between them is that the Leyden MS. contains the History of Geoffrey of Monmouth. The Cambridge MS. may at one time have contained this also, since at the place where it would naturally come (after p. 216) a quire ends. The one thing in the Cambridge MS. which does not occur in the Leyden one is the Bull added on p. 278 by a later hand

Bibliographie

  • Wilkins, Nigel. Catalogue Des Manuscrits Français de La Bibliothèque Parker (Parker Library). Corpus Christi College Cambridge. Cambridge: Parker Library Publications, 1993.

Sources des données