Paris. Bibliothèque nationale de France, Département des manuscrits, Latin 16737

Référentiel d'autorité Biblissima : https://data.biblissima.fr/entity/Q61884

Présentation du contenu

Source des données : BnF Archives et manuscrits

  • Il s'agit du seul exemplaire complet du Liber de natalitiis, un légendier cistercien en 6 volumes. Selon F. Dolbeau, ce légendier de Châalis date de la fin du XIIe siècle, car il contient la vie de saint Malachie, mort en 1148 et canonisé en 1190 (ms. latin 16736, ff. 179-192). Le ms. latin 16737 consacré aux saints des mois d'avril, mai et juin forme le troisième tome du légendier.
    Au f. 17, essais de plume et dessins marginaux plus tardifs, dont une fleur de lys.
    Signatures de cahiers et notas caractéristiques de Châalis.


    Passio sanctae Theodosiae (1r-v), Vita sanctae Mariae Aegyptiacae (1v-6), Vita sancti Ambrosii Mediolanensis episcopi (6-10v), S. Cyprianus, Epistola ad martyres et confessores de laude Mappalici (10v-11), Passio sancti Georgii martyris (11-13v), Passio sancti Felicis, Fortunati et Achillei (13v-15), Vita sancti Roberti abbatis (15-18), Passio sancti Marci evangelistae (18-20), Vita sancti Richarii (20-22v), Passio sancti Vitalis (22v-23), Gregorius Turonensis, De sancto Eutropio martyre (23), Passio sancti Jacobi apostoli (23r-v), Vita sancti Philippi apostoli (23v-24), Passio sancti Andeoli (24-26v), Passio sancti Sigismundi regis (26v-27v), Vita sancti Amatoris episcopi (27v-32), Vita sancti Athanasii episcopi (32v-36v), Inventio sanctae Crucis (36v-38), Gregorius Turonensis, De miraculis sanctae Crucis (38-39), Passio sancti Alexandri, Eventii et Theoduli (39-42v), Passio sancti Quiriaci episcopi (42v-44), Passio sancti Gordiani (44r-v), Passio sancti Pancratii (44v-45), Passio sancti Gengulphi (45-47v), Passio sanctorum Nerei, Achillei et Domitille (47v-50v), Passio sancti Pontii (50v-53), Passio sancti Victoris et Coronae (53-54), Vita sancti Pachomii (54-65v), Passio sancti Petri et Andreae, Pauli et Dionysiae (65v-66), Vita sancti Fidoli abbatis (66-67), Passio sancti Torpetis (67-68v), Passio sancti Baudelii (68v-69v), Vita sancti Austregisili episcopi (69v-71v), Miracula sancti Austregilisi (71v-73), Passio sancti Desiderii Lingonensis episcopi (73-74), Passio sanctorum Donatiani et Rogatiani (74r-v), Passio sancti Urbani papae (74v-79v), Vita beati Germani episcopi Parisiensis (79v-84), Passio sancti Carauni (84-85v), Vita sancti Maximini episcopi Trevirensis (85v-87v), Passio sanctorum Marcellini et Petri (87v-88v), Passio sanctorum Photini et Blandinae cum sociis suis (88v-91), Passio sancti Erasmi (91-92v), Passio sancti Bonifacii (92v-94), Vita sancti Medardi episcopi (94-97v), Passio sanctorum Primi et Feliciani (97v-98v), Sermo in natale sancti Barnabe (98v-99v), Passio sancti Barnabe (99v-100v), Passio sancti Viti (100v-102), Hymnus de sancto Vito (102), Passio sanctorum Cyrici et Julittae (102-104), Epistola sancti Ambrosii de passione et inventione sanctorum Gervasii et Protasii (104-106), S. Ambrosius, Sermo de inventione sanctorum Gervasii et Protasii (106-107), Passio sanctorum decem millium (107-109v), Passio sancti Gallicani (109v-110v), Passio sanctorum Johannis et Pauli (110v-111), Vita sancti Maxentii (111-112), Passio sancti Petri apostoli (112-115v), S. Leo papa, Sermones in natale sancti Petri (115v-117v), Passio sancti Pauli apostoli (117v-120v), Passio sancti Marcelli (120v-121v), Vita sancti Martialis (121v-129v), Vita sancti Theobaldi (129v-131v), Vita beati Attali abbatis (131v-133), Vita beati Urbani Lingonensis episcopi (133-134v), Passio sancti Gengulphi (134v-136v).

Intervenants

Ancien possesseur

Anciennement dans

Historique de la conservation

Source des données : BnF Archives et manuscrits

  • Le légendier cistercien en 6 volumes formé par les mss. latins 16732-16737 provient de l'abbaye cistercienne Notre-Dame de Châalis (Oise). Le 4e volume (ms. latin 16734) porte l'ex-libris contemporain de Châalis au f. 1, "Liber sancte Marie Karoliloci". Ce légendier correspond aux articles n°100-105 du catalogue des mss. de Châalis dressé au tournant des XIIe-XIIIe siècles (éd. H. Martin, Catalogue des manuscrits de la Bibliothèque de l'Arsenal, t. 8, Paris, 1899, p. 440-445). Il a ensuite appartenu au prieuré de Saint-Martin-des-Champs (Paris) qui récupéra au début du XVIIe s. de nombreux débris de la bibliothèque de Châalis.

Vie du livre

Source des données