Paris. Bibliothèque nationale de France, Département des manuscrits, Latin 3697

Référentiel d'autorité Biblissima : https://data.biblissima.fr/entity/Q396347

Présentation du contenu

Source des données : BnF Archives et manuscrits

  • F. 1-94 [RICARDUS DE SANCTO LAURENTIO] « De laudibus beate et gloriose Virginis Marie ». [L. I] (éd. par E. Borgnet, dans Alberti Magni Opera omnia , XXXVI, Paris, 1898). [Prologus primus] « Universis Christi fidelibus inspecturis oculo simplici... Si cymbalis bene sonantibus... — ... inutilis ad secandum » ( éd. cit ., 1-2) (1-2v) ; — [Prologus secundus] « Dictum est Johanni sancto theologo... — ... cognito tractatore » ( ibid ., 3-4) (3-4) ; — [L. I] « Tres salutationes celebriores... — ... ave sine omni vhe. Explicit liber de laudibus b. Virginis Marie... » ( ibid ., 5-58) (4v-94) ; cf. G. M. Colasanti, dans Marianum , XXIII (1961), 4-26.

    F. 94-162 INNOCENTIUS III papa, De miseria humanae conditionis. « Incipit liber de miseria et vilitate humane nature editus a domino papa Innocentio III° » (94) ( P.L. , CCXVII, 701-746 ; M. Maccarone, Lucani, 1955, 3-98). [Prologus] (Maccarone, éd. cit ., 3) (94v) ; — [L. I] ( ibid ., 7-36) (94v-118) ;. — « Incipit liber secundus » ( ibid ., 39-72, 75-76), le premier chapitre du l. III de l'édition ( ibid ., 75-76) est compris dans le l. II du ms. (118-147) ; — « Tercia pars » ( ibid ., 79-98), les chapitres 2, 3 et 8 de l'édition manquent (147-162).

    F. 162-164 [S. BENEDICTUS, Regula, c. IV, 1-77] ( C.S.E.L. , LXXV, 29-34).

    F. 164-193v HUGO [DE SANCTO CARO], Speculum ecclesiae. « Incipit tractatus super missam qui dicitur Speculum ecclesie quem Hugo de ordine Predicatorum composuit. Dicit Apostolus ad Ephesios VI° [11] : Induite vos armatura Dei ... Hec armatura Dei est vestis sacerdotalis... — ... custodia circa sepulchrum apposita fuit. Explicit Speculum ecclesie » (plusieurs éd. incunables, parmi lesquelles Lyon, M. Huss, 1499, f. sign. a 2-b 6) ; cf. Glorieux, Maîtres en théol ., I, 48 aw .

    F. 194-194v Liste d'oeuvres dont les premières se retrouvent à la suite dans le manuscrit.

    F. 195-201v [S. BENEDICTUS, Regula, c. IV] ( C.S.E.L. , LXXV, 29-35) (195-196v) ; — [c. VII, 10-29, 31-39, 44-70)] ( ibid ., 41-46, 48-52) (196v-201v).

    F. 201v-206v [S. CAESARIUS ARELATENSIS, Sermo XXIX] « Quantum nos, fratres dilectissimi, caritas vestra desideret... — ... et perducit ad regnum ipso adjuvante qui vivit... » (éd. G. Morin, I, 120-123).

    F. 206v-227v [S. EPHRAEM, Sermones] ; cf. Clavis Patrum latinorum , n° 1143. [De beatitudine animae] « Beatus qui odio habuerit hunc mundum ... — ... ad patrem luminum pervenire » (éd. Bâle, s. d., f. sign. c 2-c 3v) ; cf. Pellechet, n° 4580 (206v-216) ; — [De poenitentia] « Hec autem dico ad refectionem caritati vestre... — ... quoniam tibi debetur omnis adoratio in secula seculorum. Amen », incomplet du début ( éd. cit ., f. sign. c 4-c 4v) (216-220v) ; — [De die judicii] « Quid enim preter salutem tuam... — ... trahatur ad vitam eternam. Amen », incomplet du début ( ibid ., f. sign. c[7]-c[7v]) (220v-227v).

    F. 228-265v [S. ISIDORUS HISPALENSIS, Synonymorum l. II] ( P.L. , LXXXIII, 845-868).

    F. 266-318v [PAULUS DE HUNGARIA, Summa de poenitentia] « Incipit summa de confessione. Quoniam circa confessiones plura sunt pericula animarum... — ... inveniri effectus temperancie » ( Bibliotheca Casinensis , IV, 1880, Florilegium Casinense , 191-214) ; cf. H. Weisweiler, dans Scholastik , V (1930), 248-260 ; M. W. Bloomfield, dans Traditio , XI (1955), 345, n° 804 ; P. Michaud-Quantin, Sommes de casuistique et manuels de confession au Moyen Age , Louvain, 1962, 24-26.

    F. 318v-322v « De interrogationibus faciendis. Sic inquirendum est an aliquis peccavit... — ... mandata Dei et ecclesie non servavit » ;

    F. 322v-325 « De injungenda penitentia. Si quis contempserit confirmari... — ... coinquinatur ab ea. Explicit Summa de confessione ».

    F. 164-193v. Cf. add . du ms. Latin 2915, f. 1-13.

Intervenants

Historique de la conservation

Source des données : BnF Archives et manuscrits

  • Provient de la Chambre des comptes de Blois ; cf. f. 325 : « De camera compotorum Blesensi » (XV e s.). Semble correspondre au n° 510 de l'inventaire de la Librairie royale de Blois de 1518 ; cf. Omont, Anciens inventaires , I, 75 ; au n° 1796 de l'inventaire de la même Librairie de 1544 ; cf. Omont, op. cit ., I, 255, et au n° 135 du catalogue de la Bibliothèque du roi à Paris dans la seconde moitié du XVI e s. ; cf. Omont, op. cit ., I, 271.

Sujets et thèmes

Source des données : BnF Archives et manuscrits

  • Beatus qui odio habuerit hunc mundum...

    f. 206v

    Incipit du lemme biblique

    Dicit Apostolus ad Ephes. VI (11) : Induite vos armatura Dei ...

    Incipit

    Haec armatura Dei est vestis sacerdotalis...

    f. 164

    Dictum est Johanni sancto theologo primo Apocalypsis...

    f. 3

    [...] Haec armatura Dei est vestis sacerdotalis...

    f. 164

    Haec autem dico ad refectionem caritati vestrae, Deo dignissimi fratres...

    f. 216

    His habitis notandum quod dicit Ps. : Media nocte ... (Ps. CXVIII, 62)...

    f. 192v

    In primis Dominum Deum diligere debet quilibet ex toto corde, tota anima...

    f. 162 et 195

    Primus itaque humilitatis gradus est si timorem Dei sibi ante oculos semper...

    f. 196v

    Quaeso te, anima, obsecro te, deprecor te, imploro te ne quid ultra leviter agas...

    f. 228

    Quantum nos, fratres dilectissimi, caritas vestra desideret, ex meis animis recognosco...

    f. 201v

    Quid enim praeter salutem tuam, o homo, Deus quaerit a te ?...

    f. 220v

    Quoniam circa confessiones plura sunt pericula animarum et difficultates...

    f. 266

    [...] Quos et quanta mortales de mundanae provisionis incertitudine cogitant ...

    f. 147

    Si cymbalis bene sonantibus praesumpseris addere sonitum...

    f. 1

    Si quis contempserit confirmari, jejunet per unum diem in pane...

    f. 322v

    [...] Si talia de se locutus est ille quem Deus sanctificavit...

    f. 1

    Sic inquirendum est an aliquis peccavit : Peccastine umquam per superbiam...

    f. 318v

    Tres salutationes celebriores ceteris in Evangelio reperimus : prima est Gabrielis...

    f. 4v

    BENEDICTUS CASINENSIS (s.) -- Regula. Excerpta
    BLOIS (Loir-et-Cher) -- Librairie. Possesseur
    BLOIS (Loir-et-Cher) -- Chambre des Comptes Possesseur
    CAESARIUS ARELATENSIS ep. (s.) -- Sermones
    Confession -- De Interrogationibus peccatorum
    DÉCORATION -- Décoration française (XIV e s.)
    DÉCORATION -- Encadrement peint et or (XIV e s.)
    DÉCORATION -- Initiales filigranées (XIII e et XIV e s.)
    DÉCORATION -- Initiales historiées (XIV e s.)
    EPHRAEM SYRUS (s.) -- Sermones
    HUGO DE SANCTO CARO, card., O.P. -- Speculum Ecclesiae
    INNOCENTIUS III, papa (Lotharius Signiensis) -- De Contemptu mundi sive De Miseria conditionis humanae
    ISIDORUS HISPALENSIS (s.) -- Synonyma
    MARIA (b. Virgo) -- Iconographie Annonciation ; initiales historiées (XIV e s.)
    PAULUS DE HUNGARIA, O.P. -- Summa de paenitentia
    PETRUS, card. ep. Portuensis -- Lettre de dédicace à lui adressée
    RELIURE -- Reliures au chiffre de Louis-Philippe
    RELIURE -- Éléments annexes Titre manuscrit au dos de la reliure
    RICARDUS DE SANCTO LAURENTIO -- De Laudibus b. Mariae

Source des données