Point d'entrée sur le patrimoine écrit du Moyen Âge et de la Renaissance en Occident du VIIIe au XVIIIe siècle
Moteur de recherche de manuscrits et livres anciens numérisés et intéropérables
Plateforme collaborative de gestion de publication des données d'autorité Biblissima
Aide à la lecture et apprentissage des langues anciennes, outils et environnements de travail en XML
Service d’expertise autour des standards IIIF
Référentiel d'autorité Biblissima : https://data.biblissima.fr/entity/Q382953
Manifeste IIIF
Numérisation intégrale
Source des données : BnF Archives et manuscrits
Cinq manuscrits ou fragments de manuscrits reliés ensemble ; décrits par B. Hauréau, dans Not. et Extr., XXXVIII2, 1906, 427-436.
F. 10. [PSEUDO-BEDA] (éd. d'après ce ms. par M. Folkerts, dans Südhoffs Archiv, Zeitschrift für Wissenschaftsgeschichte, LVI (1972), 22-43).
F. 1-10 [BOETIUS, De fide catholica] incomplet du début. «... ad celestia regna pollicetur... — ... laus opus perpetua creatoris. Explicit » (P.L., LXIV, 1338 ; H.F. Stewart et E.K. Rand, Boethius, The theological tractates, London, 1953, 68-70) ; cf. Clavis Patrum latinorum, n° 893 (1) ; — [BOETIUS, Liber contra Euthychen et Nestorium] « Incipit IV. Anxiete [sic] quidem diuque sustinui... — ... bonorum causa perscribit » (P.L., LXIV, 1337-1354 ; Stewart et Rand, éd. cit., 72-126) ; cf. Clavis Patrum latinorum, n° 894 (1-10). — [Ps. BEDA, De arithmeticis propositionibus, fragment] « Argumentum quomodo numerus a quolibet animo conceptus quis sit possit agnosci. Assumatur numerus quilibet ac tripliciter implicitus dividatur in duas partes... — ... dicuntur esse principia » (P.L., XC, 665) ; cf. Ch. W. Jones, Bedae pseudepigrapha, Ithaca, 1939, 51 ; Thorndike-Kibre, Incipits of med. scient. writings in latin, 2e éd., 153 (10).
F. 11-17v [Commentarius in Canticum Canticorum] « Osculetur me... (Cant. I, 1). In hoc libro sicut in ceteris tria debent inquiri... — ... eloquium dico quod est tuum, id est conveniens tibi. Sicut etc... » ; cf. Stegmüller, Repertorium biblicum, II, n° 1354 et V, n° 7809, 1 ; attribué à Etienne Langton par G. Lacombe, dans Arch. d'hist. doctr. et litt. du M.A., V (1930), 141 ; puis à l'École de Laon par H. Riedlinger, Die Makellosigkeit der Kirche, Münster, 1958, 132, n. 1.
F. 17v-19v Additions par une autre main [Ps. AURELIANUS, Vita s. Martialis Lemovicensis, extraits] : « In vita beati Marcialis legitur : Beatus Petrus apostolorum princeps et sanctus Marcialis ejus propinqus ingressi Romam recepti sunt... — ... mercatus est cruore » (W. de G. Birch, Vita s. Marcialis apostoli, London, 1877, 9) (17v) ; « Adolescens suscitatus a beato Marciale dixit quod viderat in inferno in hec verba : Infernus nullam habet mensuram... — ... diversis flagellis cruciant » (éd. cit., 11-12) (17v) ; « Oratio beati Marcialis quando interfectorem sancte Valerie virginis et martiris suscitavit : Domine Deus omnipotens qui ante mundi constitutionem... — ... in omnes homines manifestetur » (éd. cit., 16) (17v-18) ; « Oratio beati Marcialis quam fecit Domino sibi apparenti : Deprecor, Domine, immensam clementiam... — ... te diligentibus promisisti » (éd. cit., 33) (18) ; « Appropinquante vero die obitus sui... — ... in solo Deo ponere spem suam... », incomplet par lacune d'1 f. (éd. cit., 34-35) ; cf. Bibl. hag. lat., n° 5552 ; Cod. hag., III, 549 (18-18v) ; — Sentences théologiques (19-19v).
F. 11-19 XIIe s. — Initiales et signes de paragraphe à l'encre noire. — Un cahier de 4 ff. et un cahier de 6 ff. auquel il manque un f. dont il ne subsiste que le talon entre les ff. 18 et 19. — Réglure à la pointe sèche, repassée à la mine ff. 17v-19v. 9 ff., 185 × 120 mm (just. 160/165 × 95 mm).
F. 20-27v Versus. [HILDEBERTUS CENOMANENSIS episcopus] Versus de mysterio missae. « [S]cribere proposui que mistica sacra priorum||... — ... Cum pater ad dextram cedit et explet opus. Expliciunt versus misse » (P.L., CLXXI, 1177-1192) ; cf. Walther, Initia carminum, n° 17396 (20-25) ; — [HILDEBERTUS CENOMANENSIS] « Melchisedec Domino panem vinumque litavit||... » (P.L., CLXXI, 1193-1196 ; A. Br. Scott, Leipzig, 1969, 30-32, n° 39 IV) ; cf. A. Wilmart, dans Rev. bénéd., XLIX (1937), 123-124 ; Walther, op. cit., n° 10865 (25) ; — [HILDEBERTUS CENOMANENSIS] « De misterio corporis et sanguinis Christi. Tollimur e medio fatis urgentibus omnes||... » (P.L., CLXXI, 1192-1194 ; Scott, éd. cit., 35-36, n° 45) ; cf. Wilmart, art. cit., 125 (autres éditions) ; Walther, op. cit., n° 19311 (25-25v) ; — « Invectio contra hereticos. Cur Heriberte levis, cur tamquam bestia sevis||... — ... Christus erit tutor, quoniam veracibus ultor » (B. Hauréau, dans Not. et Extr., XXVIII, 445) ; cf. Walther, op. cit., n° 3919 (25v) ; — « Vilior est humana caro quam pellis ovina||... » (Hauréau, éd. cit., 445) ; cf. Walther, op. cit., n° 20331 (25v) ; — « Exul homo, felice domo vescens male pomo||... » (P.L., CLXXI, 1281) ; cf. A. Wilmart, dans Rev. bénéd., XLVIII (1936), 29, n° 155 ; Walther, op. cit., n° 6152 (25v) ; — [De cervisia] « Nullus amicorum posset meliora monere||... » (Hauréau, éd. cit., 423 ; Scott, éd. cit., 59, n° 4) ; cf. A. Boutemy, dans Latomus, III (1939), 290 ; Walther, op. cit., n° 12389 ; il est possible que l'auteur de ces vers soit Matthieu de Vendôme (25v) ; — « Henricus rex magnificus virtutis amicus||... » (Hauréau, éd. cit., 445) ; cf. Walther, op. cit., n° 7703 (25v) ; — « Suscipias has delicias, vir deliciose||... » (Hauréau, éd. cit., 445-446) ; cf. Walther, op. cit., n° 18959 (25v) ; — « Optime cantorum, qui splendes lumine morum||... » (Hauréau, éd. cit., 446) ; cf. Walther, op. cit., n° 13392 (25v) ; — « Stephane, flos juvenum, cor habens intus alienum||... » (Hauréau, éd. cit., 446) ; cf. Walther, op. cit., n° 18612 (25v) ; — « Adam, vir serie /Clarus avorum||... » (Hauréau, éd. cit., 446-447) ; cf. Walther, op. cit., n° 504 (25v-26) ; — « Est laudandus Ivo, quo floret Francia vivo||... » (Hauréau, éd. cit., 447) ; cf. Walther, op. cit., n° 5715 (26) ; — « Hic aper invictus magnos dare noverat ictus||... » (Hauréau, éd. cit., 447) ; cf. Walther, op. cit., n° 7851 (26) ; — [HILDEBERTUS CENOMANENSIS, De sacramentis] « Baptismalis quedam forma fuit in diluvio||... », « Ut cognatos et affines uniret conjugium||... », « Ante legem pro delicto panis factus hostia||... », « Hostia conjugium baptismus qualia primo||... », « Affines consanguineos conubia prima||... » (P.L., CLXXI, 1424-1425 ; Scott, éd. cit., 28-30, n° 39 I, II, III) ; cf. Wilmart, dans Rev. bénéd., XLIX (1937), 123-124 ; Walther, op. cit., nos 2061, 19780, 1299, 8479, 672 ; les trois premières pièces sont groupées dans l'éd. Scott (26-26v) ; — [HILDEBERTUS CENOMANENSIS, Liber de conflictu carnis et animae. Extr.] « Vis anime humane septem sibi vindicat actus||... — ... Dirigit intuitum deitatem gaudet in illa||. Ex actu primo vegetantur corpora crescunt||... — ... Plurimaque sensu non et racione gerunt||. Cum placeat carni quod vivificatur ametque||... — ... Inque creando nefas caro fit vir spiritus uxor|| » (P.L., CLXXI, 1001 et 1004) ; cf. Walther, op. cit., n° 20627 (26v) ; — [HILDEBERTUS CENOMANENSIS, De sancta Trinitate] « A [et] Ω magne Deus /Heli, heli, Deus meus||... — ... pium cantem Alleluia » (P.L., CLXXI, 1411-1414 ; Scott, éd. cit., 46-53, n° 55) ; cf. Walther, op. cit., nos 834, 11587, 13672 (26v-27v) ; — Addition : note sur le mariage et les empêchements dirimants (27v).
F. 28-72 MARCUS TULLIUS CICERO, De officiis libri tres. « [Q]uamquam te Marce... — ... preceptisque letabere. Feliciter Marci Tullii Ciceronis tres libri de officiis expliciunt ». Le texte du l. I est accompagné de gloses marginales dont la première, f. 28, commence par : « Suum ipsi dat nomen filio... ».
F. 73-80v Commentaire sur l'office liturgique et la messe. « Media vita de morte sumus etc. Tribus modis legitur hoc : uno modo vocativus est et de Christo sic legitur... — ... ita et nos maneamus in ipso, non per nos, sed per ipsum compaginati ».
A appartenu au cardinal Mazarin ; cf. Omont, Anciens inventaires, IV, 320. —
Adam vir serie clarus avorum// Vir vivendo pie...
f. 25v
Adfines consanguineos conubia prima//...
f. 79v
Adsumatur numerus quilibet ac tripliciter implicitus dividatur in duas partes...
f. 10
Adulescens suscitatus a beato Martiale dixit quae viderat in inferno in haec verba : Infernus nullam habet mensuram...
f. 17v
Alpha et omega, magne Deus, Heli, Heli, Deus meus//...
f. 26v
Ante legem pro delicto panis factus hostia//...
f. 26
Anxiete quidem diuque sustinui ut de ea quae in conventu...
f. 1
Appropinquante vero die obitus sui, rogantibus se omnibus qui ibidem erant...
f. 18
Baptismalis quaedam forma fuit in diluvio//...
Beatus Petrus apostolorum princeps et sanctus Martialis ejus propinquus ingressi Romam...
Cum placeat carni quod vivificatur ametque//...
Cur Heriberte levis, cur tamquam bestia saevis //...
Deprecor, Domine, immensam clementiam tuam, ut jubeas me...
Domine Deus omnipotens, qui ante mundi constitutionem fuisti cum Patre...
Est laudandus Ivo, quo floret Francia vivo//...
Ex actu primo vegetantur corpora, crescunt //...
Exsul homo, felice domo vescens male pomo//...
Henricus rex magnificus virtutis amicus // Eligitur, rex efficitur...
Hic aper invictus magnos dare noverat ictus //...
Hostia, conjugium baptismus qualia primo//...
[...] In hoc libro sicut in ceteris tria debent inquiri, intentio...
f. 11
Media vita de morte sumus etc. Tribus modis legitur hoc : uno modo vocativus...
f. 73
Melchisedech Domino panem vinumque litavit//...
f. 25
Nullus amicorum posset meliora monere//...
Optime cantorum qui splendes lumine morum //...
Osculetur me osculo oris... (Cant. I, 1).
In hoc libro sicut in ceteris tria debent inquiri...
Scribere proposui quae mystica sacra priorum // Missa...
f. 20
Stephane, flos juvenum, cor habens intus alienum // Mitibus...
Suscipias has delicias, vir deliciose // Difficilem...
Suum ipsi dat nomen filio quippe quem mores actus...
f. 28
Tollimur e medio fatis urgentibus omnes //...
[...] Tribus modis legitur hoc : uno modo vocativus est et de Christo...
Ut cognatos et adfines uniret conjugium // Caritate pridem...
Vilior est humana caro quam pellis ovina // Si moriatur homo...
Vis animae humanae septem sibi vindicat actus // Vivificat, sentit...
Exports RDF à venir…
Vous pouvez visualiser et manipuler ce document directement sur ce site, le comparer à d'autres grâce au visualiseur Mirador, ou glisser-déposer cette icône dans le visualiseur IIIF de votre choix. En savoir plus sur IIIF