Paris. Bibliothèque nationale de France, Département des manuscrits, Latin 2823

Référentiel d'autorité Biblissima : https://data.biblissima.fr/entity/Q63119

Présentation du contenu

Source des données : BnF Archives et manuscrits

  • F. 2v-3v Oraison rythmée en l'honneur de la Vierge, en cinquante-deux tercets : « Oratio de Sancta Maria. Ave Mater maritum nesciens... — ... tua propiciatio. Amen ». Addition du XIIe s.

    F. 4-133v S. ISIDORUS HISPALENSIS, « De figuris veteris Testamenti », avec prologue (4-4v), table en tête de chaque livre (P. L., LXXXIII, 207-424).

    F. 133v-171 Commentaires sur les livres sapientiaux : « Incipiunt Parabole Salomonis. » Prologue : « Intellectus sacri eloquii... — ... gravida locutione consumat » [le début emprunté à S. GREGOIRE LE GRAND, Moralia, XXXI, c. 1] (P. L., LXXVI, 187) (133v-134) ; « Fili mi si te lactaverint... Peccatores etenim lactant... — ... nudus eram et operuisti me et cetera » [extrait en partie de BEDE, Super parabolas Salomonis allegorica expositio] ; cf. P. L., XCI, 940 ss. (134-153) ; — « Salomonis liber huic operi subjungitur qui Ecclesiastes appellatur. » Prologue : « Ecclesiastes autem proprie concionator dicitur... — ... et hoc postmodum ex spiritali veritate diffiniunt » [S. GREGORIUS MAGNUS, Dialogi, IV, 4] (Moricca, Rome, 1924, 232-235) (153-154) ; « Verba Ecclesiastes... Vanitas Vanitatum... Rectus namque in discretione ordo servatur... — ... quasi solus locutus non est » (154-161v) ; — Sur le livre de la Sagesse. Prologue : « Dominus noster Jhesus Christus in eo quod virtus... — ... nec fine coangustatur aperiret » (161v-162) ; sur les c. II, 12-XVII, 10 : « Contrarius est operibus nostris et dissimilis est aliis vita illius... — ... de judicio ad judicium pervenire » (162v-165v) ; — « Prefacio in libro Jhesu filii Sirach. Qui textum considerat... — ... in quibus dudum aperuerat ora prophetarum » [le début emprunté à S. GREGOIRE LE GRAND, Moralia IV, 4] (P. L., LXXV, 633-634) (165v-166) ; sur l'Ecclesiastique I,13- XLII, 14 : « Incipit tractatus de libro Jesu filii Sirach. Timenti Deum bene erit... Quia qui summa medullitus diligunt... — ... quia in illo non culpam sed naturam diligit » (166-171). — Les commentaires des Proverbes, de l'Ecclésiaste et de l'Ecclésiastique, se retrouvent, en entier, dans le ms. Latin 16296, f. 201-221 et 223v-226.

    F. 171 [HILDEBERTUS CENOMANENSIS] Epigramme sur les plaies d'Égypte : « Prima rubens unda clades raneque secunda... — ... primam necat ultima prolem » (P. L., CLXXI, 1436) ; cf. Wilmart, dans Rev. Bénéd. XLVIII (1936), 37. — Neuf énigmes ou proverbes latins : « Cui satis est quod habet satis illum constat habere... — ... Cornix est alba si cor dematur ab illo », le premier édité par Werner, Lateinische Sprichwörter, 14, le dernier par W.-A. Pantin, dans Bulletin of the John Rylands Library, XIV (1930) 109.

    F. 171v Vers sur les Pères de l'Église : « Ille Origenis ego doctor verissimus olim... » [attribués à s. Isidore de Séville] (P. L., LXXXIII, 1108-1110, c. 2, 8 et 12). — « Ambrosius in Pastorali : Lepram cum Gyezi a sancto suscepisse se credant Heliseo ... » [Pastoralis, c. 5 attribué à s. Ambroise] (P. L., XVII, 575-577).

    F. 133-171. [TAIUS CAESARAUGUSTENSIS (?)] ; cf. Stegmüller-Reinhardt, Repertorium biblicum, Suppl., IX, n° 7963. — F. 171v. ISIDORUS HISPALENSIS ; cf. Clavis Patrum latinorum, n° 1212.

Intervenants

Historique de la conservation

Source des données : BnF Archives et manuscrits

  • Provient de l'abbaye de Beaupré, diocèse de Beauvais, dont l'ex-libris du XIIIe s. se trouve au f. 2v ; cf. Delisle, Cab. des mss., 1, 267.

Sujets et thèmes

Source des données : BnF Archives et manuscrits

  • Ave mater maritum nesciens//...

    f. 2v

    Contrarius est operibus nostris et dissimilis est aliis vita illius...

    f. 162

    Cui satis est quod habet, satis illum constat habere//...

    f. 171

    Dominus noster Jesus Christus in eo quod virtus et sapientia Dei est...

    f. 161v

    Ecclesiastes autem proprie contionator dicitur ; in contione vero sententia promitur...

    f. 153

    Incipit du lemme biblique

    Fili mi, si te lactaverint... (Prov. I, 10)

    Incipit

    Peccatores etenim lactant cum vel perpetranda mala blandimentis...

    f. 134

    Ille Origenis ego doctor verissimus olim //...

    f. 171v

    Intellectus sacri eloquii inter textum et mysterium...

    f. 133v

    Lepram cum Giesi a sancto suscepisse se credant Eliseo...

    f. 171v

    [...] Peccatores etenim lactant cum ad perpetranda mala blandimentis...

    f. 134

    Prima rubens unda cladens ranaeque secunda //...

    f. 171

    Qui textum considerat et sensum sanctae lectionis ignorat...

    f. 165v

    [...] Quia qui summa medullitus diligunt, in infimis dura patiuntur...

    f. 166

    [...] Rectus namque in discretione ordo servatur...

    f. 154

    Incipit du lemme biblique

    Timenti Dominum, bene erit in extremis... (Eccli. I, 13).

    Incipit

    Quia qui summa medullitus diligunt in infimis dura patiuntur...

    f. 166

    Incipit du lemme biblique

    Vanitas vanitatum et omnia vanitas... (Eccl. I, 2).

    Incipit

    Rectus namque in discretione ordo servatur...

    f. 154

    AMBROSIUS MEDIOLANENSIS ep. (s.) -- Libellus de dignitate sacerdotali (sermo de informatione episcoporum)
    BEAUPRE (abbaye de), dioc. de Beauvais -- Possesseur
    BEDA VENERABILIS (s.) -- Expositio allegorica in parabolas Salomonis. Excerpta
    BETHUNE (Philippe de) -- Possesseur
    BIBLICA -- Vetus Testamentum Proverbia. Commentarius
    BIBLICA -- Vetus Testamentum Ecclesiastes. Commentarii
    BIBLICA -- Vetus Testamentum Sapientia, Commentarius
    BIBLICA -- Vetus Testamentum Ecclesiasticus. Commentarius
    DÉCORATION -- Initiales de couleur (XIIe s.)
    DE DIGNITATE SACERDOTALI LIBELLUS (liber pastoralis)
    GREGORIUS Magnus I (s.), papa -- Dialogorum libri quattuor. Excerpta
    GREGORIUS Magnus I (s.), papa -- Moralia in Job (l. XXIII-XXIX). Excerpta
    HILDEBERTUS CENOMANENSIS ep. -- Carmina singula
    ISIDORUS HISPALENSIS (s.) -- Quaestiones in Vetus Testamentum
    ISIDORUS HISPALENSIS (s.) -- Versus
    LIBELLUS DE DIGNITATE SACERDOTALI SEU LIBER PASTORALIS -- Excerpta
    Prêtres -- Libellus de dignitate sacerdotali. Excerpta
    RELIURE -- Reliures aux armes de Béthune (Philippe de)
    RELIURE -- Éléments annexes Tranches dorées
    TAIUS CAESARAUGUSTENSIS -- Commentarius in Ecclesiasten
    TAIUS CAESARAUGUSTENSIS -- Commentarius in Ecclesiasticum
    TAIUS CAESARAUGUSTENSIS -- Commentarius in Proverbia
    TAIUS CAESARAUGUSTENSIS -- Commentarius in Sapientiam
    Vers anonymes latins -- Divers

Source des données