Paris. Bibliothèque nationale de France, Département des manuscrits, Latin 2718

Référentiel d'autorité Biblissima : https://data.biblissima.fr/entity/Q63076

Présentation du contenu

Source des données : BnF Archives et manuscrits

  • F. 1 [Genealogia regum Francorum primae stirpis] ( H. F. , II, 695, d'après ce ms.) — Addition du X e s.

    F. 2-44 S. AUGUSTINUS [In epistolam Johannis ad Parthos tractatus decem] ( P. L. , XXXV, 1977-2062) : « Incipit Aureli Agustini episcopi in epistolam sancti Johannis apostoli sermo primus » (2-5v et 11-11v), avec prologue ; les ff. 2-5v étant mutilés, le texte du prologue et du 1 er traité jusqu'à : « ... diligentes legem Dei... » a été reproduit au XII e s. aux ff. 6v-10 ; — sermo II (11v-16v) ; — 27v) ; — sermo VI (27v-32) ; — sermo VII (32-34) ; — sermo VIII (34-37v) ; sermo IX (37v-41) ; — sermo X (41-44).

    F. 44-52 « Incipit Liber ejusdem Aurelii Augustini ad Valentinianum monachum adrumentinum de libero arbitrio » ( P. L. , XLIV, 881-912).

    F. 52-58v « Incipit Liber ejusdem Agustini ad Valentinum de correptione et gratia » ( ibid ., 915-946).

    F. 59-61v [GENNADIUS, De ecclesiasticis dogmatibus] « Liber de definitionibus ecclesiasticorum dogmatum s. Agustini episcopi » (C. H. Turner, dans Journal of Theol. studies , VII (1905), 89-99).

    F. 61v-72 [S. FULGENTIUS, De fide ad Petrum] « Incipit Liber s. Augustini ad Petrum diaconem [ sic ] de fide », c. 1-44 ( P. L. , XL, 752-778, cf. ibid ., LXV, 671-706).

    F. 72-80v et 84v-85v, 105v-111v, 125-127, 134v 4 groupes de formules carolingiennes et de capitulaires, pour la plupart en tachygraphie ; cf. W. Schmitz, Mon. tachygr. cod. par. lat . 2718, fasc. I, avec fac-similés ; K. Zeumer, M. G. Form ., 288-327 :

    F. 72-80v et 84v-85 1 er groupe, formules 1-7 en tachygraphie (Zeumer, 288-292) (72) ; — Capitulaire d'Aix vers 820 (Boretius, M. G., Cap. reg. franc ., I, 294-295) (73) ; — formules 8-31, en tachygraphie (Zeumer, 293-311) (73-76) ; — « Divisio imperii... » 817 (Boretius, 270-273) (76-77v) ; — formules 32-33, en tachygraphie (Zeumer, 311) (78) ; — Capitulaire d'Aix, 818-819, en tachygraphie (Boretius, 273-275) (78-80) ; — formules 34-37, en tachygraphie (Zeumer, 312-315) (80-80v) ; — formules 38-41, en tachygraphie (Zeumer, 315-319) (84v-85v).

    F. 105-111 2 e groupe. « Capitula legibus addenda », 818-819 (Boretius, 281-285) (105-108) ; — « Alia capitula per se scribenda », 818-819 ( ibid ., 287-288) (108-108v) ; — « Legatio omnium missorum », 819 ( ibid ., 289-291) (109-110) ; — Capitulaire d'Aix, vers 820, même texte qu'au f. 73 (110v-111) ; — « Capitula legi salicae addenda » vers 820 ( ibid ., 295-296) (111-111v) ; — formules 42-44, en tachygraphie (Zeumer, 319) (111v) ;

    F. 125-127 3 e groupe : formules 45-53, en tachygraphie (Zeumer, 321-326) ;

    F. 134v 4 e groupe. : formules 54 et 55, en tachygraphie (Zeumer, 326), séparées par une liste de comptes ou de redevances en nature, en tachygraphie (Zeumer, 287).

    F. 81-84v, 86-89 S. CYPRIANUS : « Incipit Cecili Cipriani de opere et elemosinis » ( C. S. E. L. , III, 373-394).

    F. 89-93 « Incipit ejusdem de zelo et livore » ( ibid ., 419-432).

    F. 93-99 « De oracione dominica epistola » ( ibid ., 267-294).

    F. 99v-105 « Caecili Cipriani de bono patientiae. De bono patientiae locuturus, fratres dilectissimi... — ... et in vobis virginitas honorari. Explicit Caecili Cipriani de bono patientiae », ouvrage formé de trois fragments différents qui ne sont pas distingués les uns des autres : « De bono patientiae », c. 1-11 jusqu'à : « ... et conflictationibus laboremus... » ( ibid ., 399-404) (99v-101v) ; — [De exhortatione martyrii ad Fortunatum] c. 8, 11 : « Nescitis quia qui in stadio currunt... — ... invicta contagiorum » ( ibid ., 329-338) (101v-104) ; — [De habitu virginum] c. 21 depuis : « ... in vos pudica laudatio est... » à 24 ( ibid ., 202-205) (104-105).

    F. 112-113 [S. CAESARIUS ARELATENSIS, Sermo CCXIX] « Omelia s. Maximi episcopi in natale martyris Stephani » (Morin, S. Caesarii Arel. serm . 822).

    F. 113-115v [Sermo de Natali Domini] ( P. L. , XXXIX, 1977-1981, n° 117 de l'appendice de s. Augustin) ; cf. Morin, ibid ., 935.

    F. 115v-124 S. AUGUSTINUS : « Aurelii Augustini episcopi incipit liber de animae inmortalitate » ( P. L. , XXXII, 1021-1034), avec la Retractatio (116-116v).

    F. 124-125 CAROLUS MAGNUS : « Epistola domini Karoli imperatoris ad Albinum magistrum et ad congregationem sancti Martini monasterii missa » (édité d'après cet unique ms. par Baluze, puis par Dümmler, M. G., Epist. Kar. aevi , II, 399-401).

    F. 127-134 S. JOHANNES CHRYSOSTOMUS : « Liber sancti Johannis Chrysostomi constantinopolitani de conpunctione ad Demetrium », en tachygraphie, l. I et II, c. 1-6 jusqu'à : « ... qui pro omnibus se judicaret obnoxium. Et revera quid ... », traduct. attribuée à Anianus (édit. W. Schmitz, Mon. tachygr. cod. par. lat . 2718, II) ; pour le grec, cf. P. G. , XLVII, 393-420.

    F. 135-135v Série de courtes formules didactiques, et d'extraits catéchétiques : « Septem scale sunt quibus ascendunt homines ad regna caelorum... » ; cf. Ms. Bruges, Bibl. mun. 507, f. 62v ; — « Septem modis redimitur anima... » ; cf. Ms. Bruges, ibid.; — « Haec sunt quae in hoc saeculo abusive fiunt... » [PSEUDO-CYPRIANUS, De duodecim abusivis saeculi] ( C. S. E. L. , III, 3, 152) ; — « Tria sunt quae ducunt homines in profundum infernum... » ; — « Tria sunt quae non remittuntur hic et in futurum... » ; — « Oportet ergo unumquemque diligere animam suam... » ; — « Amor hominis deducit dolorem... » ; — « Sex sunt aetates mundi... » (135) ; — « Primus dies factus est ab initio... » ; — « Ita ergo et primus mensis appellandus est... » ; — « Quante sunt vocationes mundi. Vocavit Deus hunc mundum per tres vocationes... — ... Secunda vocatio quando dicit Christus : Venite ad me omnes qui laboratis... », incomplet (135v).

    F. 136-140v Fragment d'un questionnaire catéchétique, principalement sur la Trinité, dans lequel les Différences d'Isidore de Séville ont été souvent démarquées : « ... nisi Filium. Ipse enim de se ipso interrogantibus... De personarum distinctione vel de geniti Filii persona satisfactum michi esse arbitror... — ... quot sunt genera artium ? R. Tria, bona, mala, media... tam magis ad hominum ars ipsa descendit. Explicit. »

    F. 140v « Incipit. De octo vitia principalia. Octo sunt principalia vitia qui humanum infestant genus... — ... quae cum ariolis Levitici dicuntur. Audiamus... », incomplet.

    F. 78-80. Prol. du capitulaire d'Aix (78-78v) ; — Capitulaire ecclésiastique d'Aix 818-819 (78v-80) ; cf. F. Ganshof, dans Recueil de travaux offert à M. Clovis Brunel , I, 1955, 515.

    F. 113-115v. SEDATUS NEMAUSENSIS (?) ; cf. Clavis Patrum latinorum , n os 368 et 1006 ; ms. Latin 2737, f. 57v.

    F. 135. Âges du monde et âges de l'homme. « Sex sunt aetates mundi » ( P.L. , XCIV, 556, parmi les apocryphes de BEDA, Excerptiones Patrum ) ; cf. Clavis Patrum latinorum , n° 1129.

    F. 140v. « De octo vitia principalia [ sic ] » [S. JOHANNES CASSIANUS, Collatio V a , c. 2, sq. extr.] ( P. L. , XLIX, 611) avec variantes.

Intervenants

Autres intervenants

Sujets et thèmes

Source des données : BnF Archives et manuscrits

  • Amor hominis deducit dolorem, amor autem Dei illuminat cor, amor autem hominis...

    f. 135

    Haec sunt quae in hoc saeculo abusive fiunt : Sapiens sine operibus...

    f. 135

    Ita ergo et primus mensis appellandus est, ipse ergo quod Dominus dicit ad Moysen...

    f. 135v

    Ita sunt sex aetates in uno homine, prima infantia...

    f. 135

    Lectio Apostolorum Actuum quae nobis hodie lecta est, ??? dilectissimi fratres, cum plurimum...

    f. 112

    Nescitis quia qui in stadio currunt ... (I Cor. IX, 24 et sq.) et iterum : Nemo militans Deo ... (II Tim. II, 4 et sq.)...

    f. 101v

    Octo sunt principalia vitia quae humanum infestant genus, id est gastrimargia quae sonat ventris ingluvies...

    f. 140v

    Oportet ergo unumquemque diligere animam suam sicut diligit corpus suum...

    f. 135

    Primus dies factus est [ab initio] dominicus in quo dixit Deus : Fiat lux (Gen. I, 3)...

    f. 135v

    Rogo vos, fratres carissimi, ut libenti animo sermones...

    f. 113

    Septem modis redimitur anima, primo in baptismo, secundo in paenitudine...

    f. 135

    Septem scalae sunt quibus ascendunt homines ad regna caelorum...

    f. 135

    Sex sunt aetates mundi, prima ab Adam usque ad Noe, secunda autem usque ad Abraham...

    f. 135

    Tria sunt quae ducunt hominem in profundum aeternum, id est cogitatio immunda...

    f. 135

    Tria sunt quae non remittuntur hic et in futurum. Qui blasphemat Deum...

    f. 135

    Vocavit Deus hunc mundum per tres vocationes. Prima vocatio...

    f. 135v

    Âges de l'homme -- Six âges de l'homme. notes
    Âges du monde
    ANIANUS -- Interpres : JOHANNES CHRISOSTOMUS (s.), De Compunctione cordis
    AUGUSTINUS HIPPONENSIS ep. (s.) -- De Gratia et libero arbitrio
    AUGUSTINUS HIPPONENSIS ep. (s.) -- De Immortalitate animae
    AUGUSTINUS HIPPONENSIS ep. (s.) -- In Epistolam primam Johannis tractatus decem
    AUGUSTINUS HIPPONENSIS ep. (s.) -- Retractationes. Excerpta
    AUGUSTINUS HIPPONENSIS ep. (s.) -- De Ecclesiasticis dogmatibus
    AUGUSTINUS HIPPONENSIS ep. (s.) -- De Fide ad Petrum
    AUGUSTINUS HIPPONENSIS ep. (s.) -- Sermones (attr. par les mss. ou correspondant à Clavis Patrum latinorum , n os 285, 368-372)
    BALUZE (Étienne) -- Notes ou titres autographes
    BEDA VENERABILIS (s.) -- Excerptiones Patrum (excerpta)
    CAESARIUS ARELATENSIS ep. (s.) -- Sermones
    CASSIANUS (s. Johannes), Massiliensis -- Collatio V (excerpta) seu De Octo vitiis principalibus
    Catéchisme -- Extraits catéchétiques
    Catéchisme -- Questions de catéchisme (fragment)
    CHARLES I er , empereur, dit Charlemagne -- Epistola
    COLBERT (Jean-Baptiste) -- Possesseur
    CYPRIANUS CARTHAGINENSIS ep. (s.) -- Ad Fortunatum (excerpta)
    CYPRIANUS CARTHAGINENSIS ep. (s.) -- De Bono patientiae (excerpta)
    CYPRIANUS CARTHAGINENSIS ep. (s.) -- De Dominica oratione
    CYPRIANUS CARTHAGINENSIS ep. (s.) -- De Habitu virginum (excerpta)
    CYPRIANUS CARTHAGINENSIS ep. (s.) -- De Opere et eleemosynis
    CYPRIANUS CARTHAGINENSIS ep. (s.) -- De Zelo et livore
    DIVISIO IMPERII (817)
    DU CHESNE (André) -- Éditeur (XVII e s.)
    DE DUODECIM ABUSIVIS SAECULI
    Écriture -- française (IX e s.), école de Tours
    EXCERPTIONES PATRUM (falso attr. Bedae, excerpta)
    FLORILEGES PATRISTIQUES -- Excerptiones Patrum, falso attr. Bedae (excerpta)
    FORMULAE CAROLINI AEVI -- Formulae imperiales (en tachygraphie)
    FRANCE -- Rois et empereurs Généalogie
    FULGENTIUS RUSPENSIS ep. (s.) -- De Fide ad Petrum
    GENNADIUS MASSILIENSIS -- De Ecclesiasticis dogmatibus
    HIRMINMARIS, Sancti Martini monachus -- Copiste (?)
    JOHANNES CHRYSOSTOMUS (s.) -- De Compunctione cordis l. I-II
    LEGATIO OMNIUM MISSORUM (819)
    LOUIS I er , empereur, dit Louis le Pieux -- Capitularia
    Manuscrits -- Manuscrit oblong
    MAXIMUS TAURINENSIS (s.) -- Sermones
    RELIURE -- Reliures aux armes de Colbert (Jean-Baptiste)
    SEDATUS NEMAUSENSIS ep. -- Sermo in natale Domini
    Sentences bibliques, patristiques ou théologiques
    Tachygraphie -- Formules carolingiennes et capitulaires écrits en tachygraphie
    TOURS (Indre-et-Loire) -- Abbaye Saint-Martin Moines, lettre à eux adressée

Source des données