Point d'entrée sur le patrimoine écrit du Moyen Âge et de la Renaissance en Occident du VIIIe au XVIIIe siècle
Moteur de recherche de manuscrits et livres anciens numérisés et intéropérables
Plateforme collaborative de gestion de publication des données d'autorité Biblissima
Aide à la lecture et apprentissage des langues anciennes, outils et environnements de travail en XML
Service d’expertise autour des standards IIIF
Référentiel d'autorité Biblissima : https://data.biblissima.fr/entity/Q394351
Source des données : BnF Archives et manuscrits
F. 1-47v et 49-79v Le manuscrit ayant été mal relié, il faut lire : f. 1-40v, 74-79v, 66-73v, 57-65v, 49-56v, 41-47v. [GAUFRIDUS BABIO] « Liber sermonum ». Recueil de sermons analogue aux mss. Latin 3810, f. 5-82, 3830, f. 1-140v, 3832, p. 1-128 et 3833, f. 1-83. Cf. pour les incipit, Schneyer, Repert. lat. Serm., II, 150-159. Pour les éditions et la bibliographie, voir la notice du ms. Latin 3810.
« Primus de Adventu Domini » ; cf. ms. cit., f. 5-6v ; Schneyer, loc. cit., n° 1 (1-4) ; — « De nativitate Domini » [S. CAESARIUS ARELATENSIS, s. 188] repris par Geoffroy Babion ; cf. ms. cit., f. 6v-7v ; Schneyer, n° 2 (4-5v) ; — « Item de Nativitate. Apparuit benignitas... (Tit. III, 4-5). Adquisiverat sibi, fratres karissimi, genus humanum... » ; cf. ms. cit., f. 7v-9v ; Schneyer, n° 3 (5v-9) ; — « Sermo in festivitate b. Stephani » ; cf. ms. cit., f. 9v-10v ; Schneyer, n° 4 (9-11v) ; — « De s. Johanne » ; cf. ms. cit., f. 10v-12 ; Schneyer, n° 5 (11v-14) ; — « De Ephiphania [sic] » ; cf. ms. cit., f. 12-13v ; Schneyer, n° 6 (14-18) ; — « ...In dominica [post Epiphaniam] de evangelio » ; cf. ms. cit., f. 13v-15 ; Schneyer, n° 7 (18-21v) ; — « ...De Purificatione » ; cf. ms. cit., f. 15-17 ; Schneyer, n° 8 (21v-25v) ; — « ...In initio quadragesime. Audi, Israel, mandata vite... (cf. Bar. III, 9, 11-12). Ammonet vos, fratres karissimi, Dominus per Jheremiam prophetam... » ; cf. ms. cit., f. 17-19 ; Schneyer, n° 9 (25v-28v) ; — « Item sermo in quadragessima [sic] » ; cf. ms. cit., f. 19v-21v ; Schneyer, n° 10 (28v-32) ; — « Sermo ad penitentes » ; cf. ms. cit., f. 21v-23v ; Schneyer, n° 11 (32-36) ; — « Item sermo in quadragesima de evangelio illo : Ductus est Jhesus (Mt. IV, 1). Nolite diligere mundum... (I Joh. II, 15-17). Est quidam specialis inimicus qui genus humanum, fratres karissimi, execat [sic]... » ; cf. ms. cit., f. 23v-25 ; Schneyer, n° 12 (36-39v) ; — « Item sermo in quadragesima de penitentibus » ; cf. ms. cit., f. 25-27 ; Schneyer, n° 13 (39v-40v et 74-75v) ; — « Item sermo in quadragesima » ; cf. ms. cit., f. 27-28v ; Schneyer, n° 14 (75v-78v) ; — « ...In Palmis. Dicite filie Sion : Ecce rex tuus... (Mt. XXI, 5). Celestis rex, fratres karissimi, mandat vobis per Zachariam... » ; cf. ms. cit., f. 28v-31v ; Schneyer, n° 15 (78v-79v et 66-69v) ; — « Sermo in Passione Domini », dernier paragraphe copié deux fois ; cf. ms. cit., f. 31v-33v ; Schneyer, n° 16 (69v-73) ; — « Item sermo in Palmis [sic pro : Passione] » ; cf. ms. cit., f. 35v-37v ; Schneyer, n° 18 (73-73v et 57-59) ; — « Sermo in quadragesima » ; cf. ms. cit., f. 39v-41 ; Schneyer, n° 20 (59-61) ; — « Sermo in majori Letania » ; cf. ms. cit., f. 50v-51v ; Schneyer, n° 26 (61-62v) ; — « Sermo in Ascensione. Elevatus est sol in celum... (cf. Hab. III, 11). Hodie, fratres karissimi, est Ascensionis Domini jocunda festivitas... » ; cf. ms. cit., f. 57-58v ; Schneyer, n° 31 (62v-64) ; — [In dominica Palmarum] « Scitote, fratres karissimi, quia vetus homo... (Rom. VI, 6). Letum nuncium affert, karissimi, vobis Apostolus... » ; cf. ms. cit., f. 33v-35v ; Schneyer, n° 17 (65-65v et 49-51) ; — « Sermo in Cena Domini » ; cf. ms. cit., f. 37v-39v ; Schneyer, n° 19 (51-53v) ; — [De Passione] « Sciens Jhesus quod venit ejus hora... (Joh. XIII, 1). Vos satis, Dei gratia, et intelligitis... » ; cf. ms. cit., f. 43v-44v ; Schneyer, n° 22 (54-55v) ; — [De eodem] ; cf. ms. cit., f. 44v-46v ; Schneyer, n° 23 (55v-56v et 41-43) ; — [In Parasceve] « Popule meus, quid feci tibi... (Mich. VI, 3). Reduc me in memoriam??? (Is??? XLIII 26-27) ??? karissimi, toleravit nos... » ; cf. ms. cit., f. 46v-49 ; Schneyer, n° 24 (43-46v) ; — [Dominica Resurrectionis] « Paulus apostolus ait : Etenim Pascha nostrum immolatus... (I Cor. V, 7). Si igitur Pasca est Christus... — ...Preparemus ei domum pectora, ut ipse nobis donet regna celestia quo nos ille perducat qui vivit et regnat », abrégé : cf. ms. cit., f. 49-50v ; Schneyer, n° 25 (46v-47v).
F. 47v-48v, 80-87 Courte série de sermons ou d'homélies directement inspirés d'homéliaires carolingiens. « Hodie, fratres karissimi, natale s. Johannis colimus... — ...pervenire valeamus... », très proche de Raban Maur ; cf. P.L., CX, 50-52, hom. 26 ; Barré, Homéliaires carolingiens, 13-17 (47v-48) ; — « Cum enim Omnium Sanctorum celebritas honore debito celebretur... — ...inpetremus... » (48-48v) ; — « Presentis diei, fratres karissimi, sollempnitate monemur ut in laude Virginis... — ...peccatorum remissio... » (48v et 80-80v) ; — « Nativitas hodierna perpetue Virginis tota in mundo venerabilis extat... — ...nunc et imperpetuo [sic] » (80v-81) ; — « Exordium nostre redemptionis, fratres karissimi, Marie virginis a Deo missus Gabriel... — ...excuset, per eundem Dominum nostrum » (81-81v) ; — « ...Hoc est preceptum... (Joh. XV, 12). In nativitate apostolorum... Fratres karissimi, Salvator noster in principio hominem fecit Adam... — ...nos perducat... », version plus longue que celle du ms. Latin 3804, f. 143-144 (81v-82v) ; — « Cum audieritis prelia... (Lc. XXI, 9). Salvator noster, fratres karissimi, in illo evangelio denuntiat nobis... — ...regnare poterimus... » ; cf. pour la bibliographie, ms. cit., f. 149-150v : « in natale plurimorum martyrum » (82v-84) ; — « ...Homo quidam peregre proficiscens... (Mt. XXV, 14). Dominus de die judicii a discipulis suis interrogatus... — ...gaudere sine fine... » ; cf. pour la bibliographie, ms. cit., f. 158v-159v : « De confesso[ribus] » (84-85) ; — « ...Simile est regnum celorum decem virginibus... (Mt. XXV, 1). Regnum celorum in hoc loco significat presentem Ecclesiam... — ...agere concedat... » ; cf. pour la bibliographie, ms. cit., f. 163-164v : « in natale virginum » (85-86v) ; — « Sermo in Passione Domini. Hodie, fratres karissimi, passionem Christi cum summa reverencia celebrare debemus... — ...sanguinem Domini nostri... » (86v-87v) ; — « Designavit [...] », mutilé et incomplet de la fin (87v).
Apparuit benignitas... (Tit. III, 4).
Acquisierat sibi, fratres carissimi, genus humanum...
f. 5v
Audi, Israel, mandata vitae... (Bar. III, 9).
Admonet vos, fratres carissimi, Dominus per Jeremiam prophetam...
f. 25v
Cum audieritis proelia... (Lc. XXI, 9).
Salvator noster, fratres carissimi, in illo evangelio denuntiat nobis...
f. 82v
Cum autem descendisset Jesus de monte... (Mt. VIII, 1).
Quando Christus, fratres carissimi, voluit inter homines habitare...
f. 13v
Cum enim Omnium Sanctorum celebritas honore debito celebretur...
f. 48
Cum natus esset Jesus in Bethleem... (Mt. II, 1).
Cum Creator omnium, fratres carissimi, formam servi accipiens...
f. 12
Dicite filiae Sion : Ecce rex tuus... (Mt. XXI, 5).
Caelestis rex, fratres carissimi, mandat vobis per Zachariam...
f. 78v
Dicite pusillanimis : Confortamini... (Is. XXXV, 4)
Ante adventum Domini, fratres carissimi, in tanta caligine...
f. 5
Diligite inimicos vestros... (Mt. V, 44).
Dominus ac redemptor noster, fratres carissimi, venerat in hunc mundum (alias in mundum)...
f. 9v
Divina Scriptura, fratres carissimi, nos aliquando ad lacrimas, aliquando ad gaudium invitat...
f. 50v
Dominus noster Jesus Christus, in qua nocte tradebatur... (I Cor. XI, 23)
Imminente, fratres carissimi, Domini (alias dominicae) Passionis articulo...
f. 37v
Dominus noster Jesus Christus, ut sanctificaret... (Hebr. XIII, 12)
Satis, fratres carissimi, audivistis ordinem vestrae redemptionis...
f. 1
Ecce odor filii mei... (Gen. XXVII, 27).
Adgratulatur vobis, fratres carissimi (alias dilectissimi), Pater caelestis...
f. 2v
Elevatus est sol in caelum... (cf. Hab. III, 11).
Hodie, fratres carissimi, est Ascensionis Domini jucunda festivitas...
f. 57
Estote imitatores Dei... (Eph. V, 1).
Admonet vos, fratres carissimi, Apostolus ut sicut filii...
f. 39v
Excutere de pulvere... (Is. LII, 2).
Audite, fratres carissimi, quam dulciter, quam adfectuose caelestis sponsus...
Exordium nostrae redemptionis, fratres carissimi, Mariae Virginis [sic] a Deo missus Gabriel angelus...
f. 81
Hoc est praeceptum meum ut diligatis... (Joh. XV, 12).
Fratres carissimi, Salvator noster in principio hominem fecit Adam...
f. 81v
Hodie, fratres carissimi, natale sancti Johannis colimus...
f. 47v
Hodie, fratres carissimi, passionem Christi cum summa reverentia celebrare debemus...
f. 86v
Homo quidam peregre proficiscens... (Mt. XXV, 14).
Dominus de die judicii a discipulis suis interrogatus et de fine mundi...
f. 84 [Gaufridus Babio]
Maria soror Moysi peccavit contra eum... Ultiones, fratres carissimi, Veteris Testamenti ad correptionem hominum...
f. 21v
Nativitas hodierna perpetuae Virginis tota in mundo venerabilis exstat atque mirabilis...
f. 80v
Noli aemulari in malignantibus... (Ps. XXXVI, 1).
Multi in mundo sunt, fratres carissimi, qui cum videant...
f. 27
Nolite diligere mundum... (I Joh. II, 15).
Est quidam specialis inimicus qui...
f. 36
Paulus apostolus ait : Etenim Pascha nostrum immolatus... (I Cor. V, 7).
Paulus apostolus ait : Etenim... (I Cor. V, 7). Si igitur Pascha est Christus...
f. 4
Reduc me in memoriam... (Is. XLIII, 26-27)
Diu, fratres carissimi, toleravit nos Dominus...
f. 43
Postquam impleti sunt dies purgationis... (Lc. II, 22).
Consuetudo, fratres carissimi, erat in Veteri Lege ut si mulier...
f. 15
Praesentis diei, fratres carissimi, sollemnitate monemur ut in laude Virginis Regis genitricis...
f. 48v
Sanctam ac desiderabilem, gloriosam et singularem sollemnitatem Domini nostri...
f. 6v
[S]ciens Jesus quia venit hora ejus... (Joh. XIII, 1).
Vos satis Dei gratia intellegetis...
f. 53v
Scitote, fratres carissimi, quia vetus homo... (Rom. VI, 6)
Laetum nuntium adfert vobis, fratres carissimi, Apostolus...
f. 33v
Si quis diligit me, sermonem meum... (Joh. XIV, 23).
Unde Psalmista (LVII, 16) : Furor illis... Et ecce sermones ejus...
f. 19v
Simile est regnum caelorum decem virginibus... (Mt. XXV, 1).
Regnum caelorum in hoc loco significat praesentem Ecclesiam...
f. 85
[V]enite, filii, audite me... (Ps. XXXIII, 12).
Audite, fratres carissimi, quam dulci voce...
f. 44v
Vulpes foveas habent... (Mt. VIII, 20)
De impietate hominum Dominus et redemptor noster, fratres carissimi...
f. 10v
Exports RDF à venir…
Vous pouvez visualiser et manipuler ce document directement sur ce site, le comparer à d'autres grâce au visualiseur Mirador, ou glisser-déposer cette icône dans le visualiseur IIIF de votre choix. En savoir plus sur IIIF