Paris. Bibliothèque nationale de France, Département des manuscrits, Latin 3298

Référentiel d'autorité Biblissima : https://data.biblissima.fr/entity/Q385285

  • Titre attesté :
    • S. Bernardinus Senensis, Quadragesimale de Evangelio aeterno.
  • Autre forme de la cote :
    • Paris. Bibliothèque nationale de France, Département des manuscrits, Latin 3298
    • Paris. BnF, Latin 3298
  • Conservé à : Paris. Bibliothèque nationale de France, Département des manuscrits
  • Langues : latin
  • Auteur : Bernardin de Sienne (saint, 1380-1444)
  • Date de fabrication :
  • Support : Vélin.
  • Composition :
    • 266 ff. à 2 colonnes.
  • Format :
    • 305 × 225 mm.
  • Aspects codicologiques :
    • cf. colophon f. 258 et Ch. Samaran et R. Marichal, Catal. des mss. en écriture latine, II, 163, et pl. CLII. Initiales peintes sur fond d'or, avec antennes peintes et rinceaux au début de chaque sermon, ou initiales rouges et bleues. Au f. 1, peinture représentant s. Bernardin prêchant, initiale peinte sur fond d'or et encadrement de rinceaux. Rubriques. Piedsde-mouche. — Quelques erreurs dans la numérotation des sermons. — Cahiers signés chacun de deux mains différentes de [a] à y ; signatures en partie rognées. Réclames. — Les ff. 51, 53v-54v, 273v-274v sont blancs. La foliotation saute de 261 à 269 sans lacune. Au f. 273, mention de possesseur : « Iste liber pertinet patri fratri Maturino Robini, ordinis Minorum Fratrum, quem habuit a fratre Johanne Fortiani ejusdem ordinis et costitit sibi quatuordecim bonos aureos regie currentis, et hoc anno Domini millesimo CCCC LXXVIII°, et die XIIa aprilis. »266 ff. à 2 colonnes.305 × 225 mm.
  • Reliure :
    • Demi-reliure chagrin rouge au chiffre de Louis-Philippe. Titre au dos : « Bernardini sermones ».

Présentation du contenu

Source des données : BnF Archives et manuscrits

  • Soixante-six sermons, avec prologue et table (S. Bernardini Senensis, Opera omnia, III-V, Quaracchi, 1956) ; cf. D. Pacetti, De s. Bernardini Senensis operibus, ratio criticae editionis, Quaracchi 1947, 15-27 (mss. et éd.).

    Prologue : « Non enim veni solvere legem... In ordine sapientialium divinaliumque scientiarum... — ...et in futuro per gloriam... » (1-3v) ; — « Dominica in Quinquagesima in mane... Ignem veni mittere in terram... Christi nempe qui amoris et caritatis est origo... — ...et fortitudo per infinita secula... Explicit liber de euvangelio eterno seu de caritate compositus per fratrem s. Bernardinum, O. F. M., per manum Johannis Mathei, die martis hora 7a post festum b. Thome apostoli [22 décembre], anno Domini 1472 » (3v-258) ; aux ff. 227-231, un sermon supplémentaire pour Pâques : « Dominica Resurrectionis. Surrexit non est hic... Ad optatum et desiderabilem finem religionis... » (éd. cit., II, Quadragesimale de christiana religione, serm. LVII, 309-328). Cf. ms. Münich Clm 9541, contenant le même texte, avec au f. 379v l'explicit : « Iste liber fuit completus per me Johannem Mathei, tercia die mensis junii, anno Domini 1472 ». — Table des sermons, contenant quelques erreurs de numérotation : « Incipit tabula de euvangelio eterno seu de caritate, secundum fratrem Bernardinum de Senis, ordinis Minorum... — ... Explicit tabula per manum prius dictam » (258v-273).

Intervenant

Sujets et thèmes

Source des données : BnF Archives et manuscrits

  • Incipit du lemme biblique

    Ignem veni mittere in terram... (Lc. XII, 49).

    Incipit

    Christi nempe qui amoris et caritatis est origo et fons...

    f. 3v

    [...] In ordine sapientialium divinaliumque scientiarum intellegentiam plenitudinis apud me utilem...

    f. 1

    Incipit du lemme biblique

    Non enim veni solvere legem sed adimplere... (Mt. V, 17)

    Incipit

    In ordine sapientialium divinaliumque scientiarum intellegentiam plenitudinis apud me utilem...

    f. 1

    Incipit du lemme biblique

    Surrexit, non est hic... (Mc. XVI, 6).

    Incipit

    Ad optatum et desiderabilem finem religionis christianae...

    f. 227

    BERNARDINUS SENENSIS (s.), O.F.M. -- Peinture : s. Bernardin prêchant (XVe s.)
    BERNARDINUS SENENSIS (s.), O.F.M. -- Quadragesimale de evangelio aeterno
    DÉCORATION -- Décoration française (XVe s.)
    DÉCORATION -- Encadrement peint et or (XVe s.)
    DÉCORATION -- Initiales de couleur (XVe s.)
    DÉCORATION -- Initiales peintes et or (XVe s.)
    DÉCORATION -- Peintures (XVe s.)
    JOHANNES FORTIANI, O.F.M. -- Possesseur
    JOHANNES MATHEI -- Copiste (XVe s.)
    Manuscrits -- Prix des manuscrits
    MATHURINUS ROBINI, O.F.M. -- Possesseur
    RELIURE -- Reliures au chiffre de Louis-Philippe

Source des données