Paris. Bibliothèque nationale de France, Département des manuscrits, Latin 3297

Référentiel d'autorité Biblissima : https://data.biblissima.fr/entity/Q385411

  • Titres attestés :
    • Conradus de Hoxter dictus Teutonicus
    • De decem praeceptis.
    • De sacramento eucharistiae.
    • Godefridus de Trano
    • Interrogationes ad utilitatem confitentium.
    • Johannes Herolt dictus Discipulus
  • Autre forme de la cote :
    • Paris. Bibliothèque nationale de France, Département des manuscrits, Latin 3297
    • Paris. BnF, Latin 3297
  • Conservé à : Paris. Bibliothèque nationale de France, Département des manuscrits
  • Langues : latin
  • Auteur : Geoffroy de Trani (11..-1245)
  • Date de fabrication :
  • Support : Papier ; filigrane, tête de boeuf surmontée d'une hampe étoilée ; cf. Briquet, Les Filigranes, n° 15101.
  • Composition :
    • 206 ff. + ff. 165bis à 167bis à 2 colonnes.
  • Format :
    • 290 × 205 mm.
  • Aspects codicologiques :
    • Écriture allemande. Initiales rouges. Rubriques. Pieds-de-mouche. — Quelques mots allemands dans les rubriques (ff. 10, 12, 65, 68, 70v, 117v). — Aux ff. 13, 15, 16, 43, 93v, 99v, renvois à des sermons de la série « de tempore » du « Discipulus ».206 ff. + ff. 165bis à 167bis à 2 colonnes.290 × 205 mm.
  • Reliure :
    • Demi-reliure chagrin rouge au chiffre de Louis-Philippe. Titre au dos : « Sermones de sanctis totius anni ».

Présentation du contenu

Source des données : BnF Archives et manuscrits

  • F. 1-126 JOHANNES HEROLT dictus DISCIPULUS. « Incipiunt sermones Discipuli de sanctis per circulum anni » ; — [Prologue] : « Laudate Dominum in sanctis... Rogatus ut post collecturam sermonum Discipuli de tempore... » (Sermones Discipuli quadragesimales et de sanctis, éd. Mayence, 1612, 149) (1) ; — « Unde in principio sermonum Discipuli de sanctis, primo intendo sermonem communem... » (ibid., 149-152) (1-2v) ; — « Incipiunt sermones speciales in festis sanctorum et primo de s. Andrea... Venite post me, faciam vos... Hec verba originaliter scribuntur Matth. IV... » (ibid., 152-154) (2v-3v) ; — « Item alius sermo de s. Andrea... Relictis retibus et navi... Ex hiis verbis osstenditur quod conversio... » (ibid., 154-156) (3v-4v) ; — « Sequitur de s. Nicola [sic]... Non est inventus similis illi. Sumptum est hoc verbum de Eccli. [XLIV]... » (ibid., 156-158) (4v-6) ; — « De conceptione b. virginis Marie... Sanctificavit tabernaculum suum... Ex quo hoc festum conceptio[nis]... » (ibid., 158-162) (6-10) ; quatre exempla inclus à la fin : « Fuit quidam Romanus imperator... », etc. (Promptuarium Discipuli de miraculis beatae Mariae Virginis, ex. I, II, XLII et LVI, à la suite des Sermones, éd. cit., 1-3, 21, 25-26) (8-10) ; — « De s. Thoma appostulo... Quia vidisti me Thoma... Super verba premissa et hodiernum festum... » (Sermones... éd. cit. 162-165) (10-12) ; deux exempla inclus : « Quidam fidelis devotus licet ydiota... », etc. (ibid., ex. F. VII et XI, 356) (11v-12) ; — « De s. Steffano... Domine ne statuas illis hoc peccatum. Act. VII scribitur originaliter et in epistola... » (ibid., 165-167) (12-13) ; — « Sequitur de Johanne ewangelista... Hic est discipulus ille quem diligebat Deus. Scribitur Joh. XXI et in instantis festivitatis ewangelio... » (ibid., 167-170) (13-15) ; — « De Innocentibus... Mittens Herodes manum, occidit... Ex quo hodie agitur festum puerorum... » (ibid., 170-[172]) (15-16) ; un exemplum inclus : « Fuit enim quidam vir sanctus... » (ibid., ex. P. XIX, 450) (16) ; — « In conversione s. Pauli... Saule, Saule, quid me persequeris... Circa hodiernum festum tria sunt dicenda... » (ibid., [172]-175) (16-17v) ; — « In Purificatione... Postquam impleti sunt dies purgationis... De beatissima et gloriosissima virgine Maria... » (175-177) (17v-20v) ; cinq exempla inclus : « Miles quidam juvenis huic seculo deditus... », etc. (Promptuarium..., ex. L, IV, XLVIII, XXIII, XVI, éd. cit., 23-24, 4, 23, 17, 8) (19-20v) ; — « De s. Mathia... Et annumeratus est cum undecim apostolis... Ex quo hodie celebramus festum s. Mathie... » (Sermones..., éd. cit., 177-180) (20v-22) ; — « De annuncciacione b. Virginis... Ingressus angelus ad eam... Verba hec originaliter scribuntur... » (ibid., 181-184) (22-25) ; quatre exempla inclus : « Fuit quidam dictus Theophilus... », etc. (Promptuarium..., ex. XLIII, XLIX, LXXV et LVIII, éd. cit., 21, 23, 33, 26) (24-25) ; — « Sermo de vera penitentia et confessione... Convertimini ad me in toto corde... In illis verbis jam premissis Dominus... » (Sermones..., éd. cit., 184-185) (25-25v) ; un exemplum inclus : « Erat quedam mulier honeste conversacionis... » (ibid., ex. C. XXII, 327) (25-25v) ; — « Passio Domini nostri Jhesu Christi... O vos omnes qui transsitis ... Considerando passionem Domini nostri Jhesu Christi... » (ibid., 185-200) (25v-37) ; cinq exempla inclus : « Juvenis quidam luxuriosus mala intentione... », etc. (ibid., ex. P. XXXV, XXII, XXXIII, XLIV, XLII, 454-455, 451, 454, 458, 457) (35v-37) ; — « De s. Georgio... Labora sicut bonus miles... Magnum est esse sicut militem... » (ibid., 200-202) (37-38v) ; un exemplum inclus : « Miles quidam habuit parentes devotos... » (ibid., ex. P. CXXX début, 491) (38-38v) ; — « In festo s. Marci... Ego sum vitis vera... Joh. XV et instantis festivitatis eweangelio. In presenti sermone... » (ibid., 202-206) (38v-40v) ; — « In diebus Rogacionum... Orate pro invicem... Quamvis omni tempore sit rogandum... » (ibid., 206-208) (40v-43) ; un exemplum inclus : « Quodam tempore noctis demon in specie monachi... » (ibid., ex. O. XXV, 442) (42v-43) ; — « In festo s. Petri martiris Ordinis Predicatorum... Si quis vult venire post me... Verba proposita Matth. IX [sic pro : XVI] originaliter sunt scripta... » (ibid., 208-211) (43-45v) ; — « In festo sanctorum appostolorum Philippi et Jacobi... In domo Patris mei mansiones multe... Ex hiis verbis jam dictis patet... » (ibid., 212-214) (45v-47) ; — « De eodem festo... In domo Patris mei... Sciendum secundum Apostolum quod Deus reddet unicuique... » (ibid., 215-218) (47-49v) ; un exemplum inclus : « Quedam mulier devota de anima matris... » (ibid., ex. R. I, 496) (49v) ; — « Inventionis s. Crucis... Michi autem absit gloriari... Apostolus in hiis duo facit... » (ibid., 218-221) (49v-52v) ; un exemplum inclus : « Nobilis quidam erat qui multa promisit... » (ibid., ex. C. XXXIX, 334-335) (52-52v) ; — « De s. Vito martire... Memento creatoris tui... Verba predicta conveniunt b. Vito... » (ibid., 221-222) (52v-53) ; — « De s. Johanne Baptista... Inter natos mulierum non surrexit major... In hiis verbis Christus exprimit excellenciam s. Johannis... » (ibid., 222-226) (53-57) ; quatre exempla inclus : « Quidam nobilis filium suum Deo dedicavit... », etc. (ibid., ex. C. VII, X, XII, XIII, 321-323) (55v-56v) ; — « In festo Petri et Pauli appostolorum... Tibi dabo claves regni celorum... Ex his verbis ostenditur quanta sit dignitas... » (ibid., 226-230) (57-60) ; un exemplum inclus : « Quidam religiosus in monasterio Sancti Petri male vixit... » (Promptuarium..., ex. LIX, éd. cit., 26) (59v-60) ; — « In festo visitationis b. Marie... Intravit domum Zacharie... Nemo potest digne laudare b. Virginem... » (Sermones..., éd. cit., 230-235) (60-64) ; quatre exempla inclus : « Quidam grossus et iracundus homo... », etc. (Promptuarium..., ex. XXXV, XXXIX, XXIV, XLV, éd. cit., 17, 19-20, 11, 22) (62v-64) ; — « De b. Margareta... Dominus omnium dilexit eam... Jhesus Christus, Filius Dei dilexit b. Margaretam... » (Sermones..., éd. cit., 235-236) (64-65) ; trois exempla inclus : « Quadam die dominica cum sacerdos... », etc. (ibid., ex. S. XIII, XIV, XII, 505-504) (64v-65) ; — « De b. Maria Magdalena... Remittuntur ei peccata multa... Omnipotens et misericors Deus voluit hodiernum festum... » (ibid., 236-241) (65-68) ; — « De s. Jacobo appostolo ... Hic [sic pro : Dic] ut sedeant hii duo filii... Ita scribitur Matth. XX, Marc. X, Luc. XXII. Notandum quod mater Johannis... » (ibid., 241-244) (68-70v) ; — « In festo ad vincula Petri... Disrupisti Domine vincula mea... Beata mater Ecclesia representat hodie... » (ibid., 244-246) (70v-72) ; — « De s. Domiciano [sic pro : Dominico]... Qui custos est Domini... Ex quo thema propositum cum nomine s. Dominici... » (ibid., 247-251) (72-74v) ; — « De s. Laurencio... Probavit me quasi aurum... Beatus Laurencius fuit aurum... » (ibid., 251-253) (74v-76v) ; — « De assumpcione b. Marie... Maria optimam partem elegit... Luc. XI [sic pro : X] originaliter sunt scripta et in ewangelio... » (ibid., 254-259) (76v-81) ; sept exempla inclus : « Sacerdos quidam nomine Wilhelmus... » etc. (Promptuarium..., ex. X, XII, LVII, LXI, XCII, LII, LXXIII, éd. cit., 6-7, 26-27, 39, 24-25, 32) (79-81) ; — « De s. Bartholomeo... Hoc est preceptum meum... Joh. XV et in instantis festivitatis ewangelio sunt lecta... » (Sermones..., éd. cit., 259-261) (81-82v) ; — « In nativitate b. Marie... Sapiencia edificavit sibi domum... Cupiens Dei Filius per suscepcionem humane carnis... », plus développé que l'édition (ibid., 262-265) (82v-86v) ; cinq exempla inclus : « Quidam bubulcus nomine Petrus... », etc. (Promptuarium..., ex. XXXVI, XL, XC, XCI, LXXXIII, éd. cit., 18, 20, 38-39, 36) (85v-86v) ; — « In exaltacione s. Crucis... Si exaltatus fuero a terra... Sicut invenitur gravitas in rebus... » (Sermones..., éd. cit., 265-267) (86v-89) ; deux exempla inclus : « Abbas Macharius dum maneret solus... », etc. (ibid., ex. T. XIII et C. XL, 513, 335) (88-89) ; — « De s. Matheo... Videns Jhesus hominem sedentem... Ita scribitur Matth. IX, et in stantis [sic] festivitatis ewangelio... » (ibid., 268-270) (89-91) ; — « In festo Michahelis archangeli... Angelis suis Deus mandavit de te... Ex quibus verbis colligitur quod in Deo... » (ibid., 270-273) (91-93v) ; quatre exempla inclus : « Quidam sacerdos in Dacia nomine Andreas... », etc. (ibid., ex. M. XLI, T. XI, M. LVI et LXVI, 422, 511-512, 427, 431) (92v-93v) ; — « De Symone et Juda apostolorum... Vos amici mei estis... Verba proposita Dominus locutus est... » (ibid., 273-277) (93v-96v) ; — « De Omnibus sanctis... Gaudete et exultate quoniam merces... Matth. V, Marc. XX, Luc. VI originaliter sunt scripta et in ewangelio presentis festivitatis... » (ibid., 277-279) (96v-97v) ; — « In eodem festo... Beati pauperes spiritu... Ponuntur autem in hodierno ewangelio presentis festivitatis... » (ibid., 279-281) (97v-99v) ; — [De animabus] « Miseremini mei, miseremini mei... Sicut hesterna die peragimus diem et festum Omnium sanctorum... » (ibid., 281-284) (99v-102) ; cinq exempla inclus : « Prior quidam de ordine Predicatorum... », etc. (ibid., ex. P. XCIV, C, XCVII, XCVIII, XCIX, 475, 477, 476) (101v-102) ; — « De s. Martino... Ecce sacerdos magnus... Iste magnus sacerdos fuit s. Martinus... » (ibid., 284-287) (102-104v) ; — « De s. Elisabet lantgravia ... Ora pro nobis quia mulier sancta es ... Verba ista dicta sunt a filiis Israel... » (ibid., 288-291) (104v-107v) ; — « De s. Katherina... Adamavit eam rex plus quam omnes mulieres... Ista verba licet leguntur de regina... » (ibid., 291-297) (107v-111v) ; — « Incipiunt communes sermones ejusdem et primo de dedicatione... Domus mea domus orationis ... Hodie peragitur festum hujus ecclesie... » (ibid., 297-300) (111v-114v) ; six exempla inclus : « Cum s. Martinus episcopus celebraret... », etc. (ibid., ex. E. XVI, XVII et XVIII, S. I, II et III, 345-346, 501) (112-113, 114-114v) ; — « De eadem et est de indulgentiis ... Vere Dominus est in loco isto ... Libenter debemus visitare ecclesiam... » (ibid., 300-304) (114v-117v) ; — « In dedicacione sive in novo anno... Domum tuam Domine decet sanctitudo... Aristoteles octavo Ethicorum : Quidam sunt dispositi... » (ibid., 304-307) (117v-120v) ; deux exempla inclus : « Fuit quidam operarius pauper... », etc. (ibid., ex. L. III et P. XLIX, 391-392, 460) (120-120v) ; — « Incipit sermo de duodecim fructibus misse... Ecce ego vobiscum sum... Johannes de Sancto Germano [sic pro : Geminiano] dicit : Sicut corpus nichil ???alet... — ... ubi canunt : Ve nobis qui mori non possumus etc. » (ibid., 307-311) (120v-124) ; deux exempla inclus : « Primo enim ibi superbia... », etc. (ibid., ex. C. VIII et M. XLVI, 322, 424) (123-124) ; — « Incipit tabula libri precedentis sermonum Discipuli de Sanctis secundum ordinem alphabeti... » (124-126).

    F. 126v-148 CONRADUS [DE HOXTER dictus TEUTONICUS], Summa de casibus. « Incipit summa magistri Conradi » ; — Table des chapitres ; — [Prologue] : « Hoc epusculum [sic] in tres particulas dividitur. In prima agitur de decimis... » (126v) ; — « De decimis capitulum primum. Decime ut ait Decretum, sunt tributa egentium animarum... — ... de sententia excommunicacionis : Cum illorum etc. Super operis imperfectionem veniam postulo a lectore, et ut oret pro me misero Conrado ad Dominum Jhesum Christum. Explicit Summa magistri Conradi. Nota versus. Quator ex verbis... — ...negociis immisceri etc. Similia » ; (126v-148) 40 chap. numérotés I à XL, sans indication des trois parties annoncées dans le prologue ; cf. Dietterle, dans Zeitschrift für Kirchengeschichte, XXIV (1903), 520-530 ; S. Kuttner, Repertorium, 443-445.

    F. 148-149v GODEFRIDUS [DE TRANO], Summa in titulis decretalium. « Excerpta de Summa magistri Gaufredi. Notandum quod is qui pecuniam dat... — ...requirit non manum » (148) ; — « De precariis » (en marge), « Item quid de quibusdam qui dant pecuniam suam ecclesiis... — ... gratiam faciat mutuando non committit » (148-148v) ; — « Item quid de hiis qui tempore messium... — ...debent pauperibus erogare. Nam quicquid agant homines... — ...forma monetat opus » [De usuris § 29 fragm., § 30-32 et fragm. du § 34] (éd. Venise, 1570, 214-214v) ; — « Notandum quod dubitatur de indulgentiis... — ... Ecclesie licet utrumque » ; — « Queritur an peccata semel dimissa in penitentia... — ...multe sunt opiniones. Sed omnibus varietatibus pretermissis... — ...fuissent priora dimissa »[De poenitentiis et remissionibus § 24 et fragm. des § 6 et 7] (ibid., 232v, 230-230v) (148v) ; — « Notandum de regulis juris. Regula juris quidem est que rem que est... — ... regula fiat. Sunt autem XI regule juris. Prima regula dicit : Omnis res... — ... beneficia se percepisse recognoscunt » [De regulis juris § 1 et 3, texte abrégé] (ibid., 241v-242v) (148v-149v).

    F. 149v-169v « In nomine Domini... incipiunt interrogaciones que de Scripturis sacris et canonibus sanctis in foro penitencie ad utilitatem confitencium fieri possunt et debent ». Prologue : « De peccatis et circumstanciis eorumdem ut probatur De pe. d. VI. Oportet... — ...excommunicare, solvere et ligare » (149v) ; — « Si episcopus non est baptizatus... — ...prout viderit expedire etc. Finit formula confessionis, etc. » (149v-169) ; — « Generalem confessionem. Confiteor Deo... — ...luxuria, avaricia, accidia, etc. » (169-169v).

    F. 170-170v « Nota de sacramento altaris quod totus Christus est sub utraque specie... — ...sacerdotes possunt conficere » (170) ; — « Nota. Tres sunt opiniones de Corpore Christi... — ...et ista reprobatur » (170-170v).

    F. 170v-187v [Tractatus de Eucharistia] Prologue : « Presumpcionis lima ne corrigar... — ...levissimo loquendi modo omnia perorare »(170v) ; — « Incipit bonus et utilis tractatulus de sacramento eukaristie. Thema : Hoc est enim corpus meum, Matth. 26, etc. Circa sacramentum eucaristie... — ... eterne glorie coronam aquirat. Quibus tribus dominum Petrum de Bebelheym, prepositum ecclesie Colu[m]bariensis [Pierre de Bebelheym, prévôt de Saint-Martin de Colmar, 1323-1337] una mecum cum omnibus hujus opusculi amatoribus adornare dignetur, qui... » (170v-187v) ; l'auteur cite f. 178v : « Magister et sanctus Thomas », et, f. 183v, donne en exemple le « rex Francie » ; cf. mss. Bâle, Univ., A.X. 130, f. 196-206 ; Bamberg, Theol., Q.V. 25, f. 141-152 et Q.V. 74. f. 29-35, avec variantes ; sur Pierre de Bebelheym, cf. Fr.-A. Goehlinger, Histoire du Chapitre... de Saint-Martin de Colmar, Colmar, 1951, 100.

    F. 187v-188 « Correquisita ad sumentem. Comedere agnum est Corpus Christi sumere... — ... signare debet memoria Passionis ».

    F. 188-201 « Tractatus de decem preceptis per modum sermonis quadripartiti, et primo de prohemio eorumdem. Occurrerunt ei decem viri... Cum secundum glossam venerabilis Bede... — ...exempla sanctitatis pretendas, etc. » (188-190) ; — « Sequitur primum mandatum. Non habebis deos alienos. Hoc pertinet ad Patrem... — ...pervenire mereamur leticiam, opitulante Domino... » (190-201).

    F. 201-206v « Exposicio simboli appostolorum. In nomine Domini nostri... Ad explicacionem ergo fidei nostre tria simbola principaliter tradita sunt... — ... firma et stabilis in nobis usque in finem vite etc. »

    F. 206v « De septem peticionibus contentis in oratione dominica : Pater noster. Primo petin???us ut sanctificetur... — ...presentibus et futuris, ibi : Sed libera nos. Amen ». — Addition d'une autre main : « Dona sancti Spiritus sunt septem, scilicet timor, pietas, scientia... — ...3° per perfectam meditacionem et devotionem ».

Intervenant

Autres intervenants

Sujets et thèmes

Source des données : BnF Archives et manuscrits

  • Abbas Macarius dum maneret solus in una solitudine, inferius autem in plano essent fratres...

    f. 88

    [...] Ad explicationem ergo fidei nostrae tria symbola principaliter tradita sunt...

    f. 201

    Incipit du lemme biblique

    Adamavit eam rex plus quam omnes mulieres... (Esth. II, 17).

    Incipit

    Ista verba licet leguntur de regina Esther, convenire tamen possunt...

    f. 107v

    An peccata semel dimissa in paenitentia redeant per peccatorum recidivam...

    f. 148v

    Incipit du lemme biblique

    Angelis suis Deus mandavit de te... (Ps. XC, 11).

    Incipit

    Ex quibus verbis colligitur quod in Deo...

    f. 91

    Incipit du lemme biblique

    Beati pauperes spiritu... (Mt. V, 3).

    Incipit

    Ponuntur autem in hodierno evangelio praesentis festivitatis octo beatitudines...

    f. 97v

    [...] Circa sacramentum eucharistiae quaedam quae simplicioribus difficulter...

    f. 170v

    Comedere agnum est corpus Christi sumere circa quod ad praesens sex sunt adtendenda...

    f. 187v

    Confiteor Deo et beatae Mariae et omnibus sanctis et tibi Patri quia peccavi etiam nimis...

    f. 169

    Incipit du lemme biblique

    Convertimini ad me in toto corde vestro... (Joel II, 12).

    Incipit

    In illis verbis jam praemissis Dominus in hoc sacro tempore quadragesimae...

    f. 25

    Cum sanctus Martinus celebraret, sanctus Brunus adhuc puer vidit diabolum scribentem...

    f. 112

    De peccatis et circumstantiis eorumdem ut probatur De Paenitentia distinctione sexta : Oportet...

    f. 149v

    Decimae, ut ait Decretum, sunt tributa egentium animarum. De omnibus autem...

    f. 126v

    Incipit du lemme biblique

    Dic ut sedeant hi duo filii... (Mt. XX, 21).

    Incipit

    Notandum quod mater Johannis et Jacobi...

    f. 68

    Incipit du lemme biblique

    Dirupisti, Domine, vincula mea... (Ps. CXV, 16).

    Incipit

    Beata mater Ecclesia repraesentat hodie opus mirae gratiae...

    f. 70v

    Incipit du lemme biblique

    Domine, ne statuas illis hoc peccatum... (Act. VII, 60)

    Incipit

    Scribitur originaliter et in epistola occurrentis festivitatis...

    f. 12

    Incipit du lemme biblique

    Domum tuam, Domine, decet sanctitudo... (Ps. XCII, 5).

    Incipit

    Aristoteles octavo Ethicorum : Quidam sunt dispositi ad virtutes...

    f. 117v

    Incipit du lemme biblique

    Domus mea, domus orationis vocabitur... (Mt. XXI, 13).

    Incipit

    Hodie peragitur festum hujus ecclesiae quae in honorem sancti ejus...

    f. 111v

    Dona sancti Spiritus sunt septem scilicet timor, pietas, scientia, fortitudo...

    f. 206v

    Incipit du lemme biblique

    Ecce ego vobiscum sum omnibus diebus... (Mt. XXVIII, 20)

    Incipit

    Johannes de Sancto Geminiano dicit : Sicut corpus nihil valet sine societate...

    f. 120v

    Incipit du lemme biblique

    Ecce sacerdos magnus qui in diebus suis placuit Deo... (cf. Eccli. XLIV, 16).

    Incipit

    Iste magnus sacerdos fuit sanctus Martinus qui non solum...

    f. 102

    Incipit du lemme biblique

    Ego sum vitis vera... (Joh. XV, 1).

    Incipit

    In praesenti sermone ad honorem sancti Marci quattuor sunt dicenda...

    f. 38v

    Erat quaedam mulier honestae conversationis quae quamvis copulata habitu saeculari...

    f. 25

    Incipit du lemme biblique

    Et adnumeratus est cum undecim apostolis... (Act. I, 26)

    Incipit

    Ex quo hodie celebramus festum sancti Matthiae qui electus est...

    f. 20v

    Fuit enim quidam vir sanctus qui desideravit videre poenas inferni sive damnatorum...

    f. 16

    Fuit quidam dictus Theophilus et nobilis qui cum depauperatus fuisset desperare coepit...

    f. 24

    Fuit quidam operarius pauper qui panem pro se et suis pueris lucrabatur suis manibus...

    f. 120

    Fuit quidam Romanus imperator qui habuit uxorem genere et moribus nobilissimam...

    f. 8

    Incipit du lemme biblique

    Gaudete et exsultate quoniam merces vestra... (Mt. V, 12)

    Incipit

    Mt. V, Mc. XX, Lc. VI originaliter sunt scripta et in evangelio praesentis festivitatis lectionaliter recitata. Sancta mater Ecclesia...

    f. 96v

    Incipit du lemme biblique

    Hic est discipulus ille quem diligebat... (cf. Joh. XXI, 20).

    Incipit

    Scribitur Joh. XXI (20) et in instantis festivitatis evangelio lecta...

    f. 13

    Incipit du lemme biblique

    Hoc est corpus meum... (Mt. XXVI, 26).

    Incipit

    Circa sacramentum eucharistiae quaedam quae simplicioribus difficulter...

    f. 170v

    Incipit du lemme biblique

    Hoc est praeceptum meum... (Joh. XV, 12).

    Incipit

    Saepe nos inducit Dominus noster Deus Christus ad dilectionem...

    f. 81

    Hoc opusculum in tres particulas dividitur, in prima agitur de doctrinis et voto...

    f. 109

    Incipit du lemme biblique

    In domo Patris mei mansiones... (Joh. XIV, 2).

    Incipit

    Ex his verbis jam dictis patet quod Deus in futuro...

    f. 45v

    Incipit

    Sciendum secundum Apostolum quod Deus reddet unicuique...

    f. 47

    In nomine Domini nostri Jesu Christi, amen. Ad explicationem ergo fidei nostrae tria symbola principaliter tradita sunt...

    f. 201

    Incipit du lemme biblique

    Ingressus angelus ad virginem ait... (Lc. I, 28).

    Incipit

    Verba haec originaliter scribuntur Lc. I (28), recitative autem...

    f. 22

    Incipit du lemme biblique

    Inter natos mulierum non surrexit major... (Mt. XI, 11).

    Incipit

    In his verbis Christus exprimit excellentiam sancti Johannis...

    f. 53

    Incipit du lemme biblique

    Intravit domum Zachariae... (Lc. I, 40)

    Incipit

    Nemo potest digne laudare beatam virginem Mariam...

    f. 60

    Item quid de his qui tempore messium vel vendemiarum emunt vilius frumenta...

    f. 148v

    Item quid de quibusdam qui dant pecuniam suam ecclesiis et ab eis recipiunt...

    f. 148

    Juvenis quidam luxuriosus, mala intentione, intravit rubetum ubi erant infames mulieres...

    f. 35v

    Incipit du lemme biblique

    Labora sicut bonus miles Christi... (II Tim. II, 3).

    Incipit

    Magnum est esse militem, sed magis bonum militem esse...

    f. 37

    Incipit du lemme biblique

    Laudate Dominum in sanctis ejus... (Ps. CL, 1).

    Incipit

    Rogatus ut post collecturam sermonum Discipuli de tempore...

    f. 1

    Incipit du lemme biblique

    Maria optimam partem elegit... (Lc. X, 42).

    Incipit

    Lc. (X, 42) originaliter sunt scripta et in evangelio praesentis festivitatis...

    f. 76v

    Incipit du lemme biblique

    Memento creatoris tui in diebus... (Eccl. XII, 1).

    Incipit

    Verba praedicta conveniunt beato Vito qui in juventute...

    f. 52v

    Incipit du lemme biblique

    Mihi autem absit gloriari... (Gal. VI, 14).

    Incipit

    Apostolus in his duo facit, primo dicit quod solum in cruce...

    f. 49v

    Miles quidam habuit parentes devotos non adgravantes subditos ultra debitum...

    f. 38

    Miles quidam juvenis huic saeculo deditus habebat uxorem beatae Mariae valde devotam...

    f. 19

    Incipit du lemme biblique

    Miseremini mei, miseremini mei saltem... (Job XIX, 21).

    Incipit

    Sicut hesterna die peragimus diem et festum Omnium sanctorum...

    f. 99v

    Incipit du lemme biblique

    Mittens occidit omnes pueros... (Mt. II, 16).

    Incipit

    Ex quo hodie agitur festum puerorum innocentium...

    f. 15

    Nobilis, quidam erat qui multa promisit Cypriano nigromantico ut sibi ordinaret puellam...

    f. 52

    Incipit du lemme biblique

    Non est inventus similis illi... (Eccli. XLIV, 20).

    Incipit

    Sumptum est hoc verbum de Eccli. XLIV (20) et cantatur...

    f. 4v

    Incipit du lemme biblique

    Non habebis deos alienos... (Ex. XX, 3)

    Incipit

    Hoc pertinet ad Patrem tamquam ad totius divinitatis formale principium...

    f. 190

    Nota de sacramento altaris quod totus Christus est sub utraque specie...

    f. 170

    Notandum quod dubitatur de indulgentiis summorum pontificum et episcoporum...

    f. 148v

    Notandum quod is qui pecuniam dat ut tot sibi mensurae vini vel olei vel frumenti...

    f. 148

    Incipit du lemme biblique

    O vos omnes qui transitis per viam... (Thren. I, 12).

    Incipit

    Considerando passionem Domini nostri Jesu Christi...

    f. 25v

    Incipit du lemme biblique

    Occurrerunt ei decem viri leprosi... (Lc. XVII, 12).

    Incipit

    Cum secundum glossam venerabilis Bedae per istos decem leprosos...

    f. 188

    Incipit du lemme biblique

    Omnium Dominus dilexit eam... (Sap. VIII, 3).

    Incipit

    Jesus Christus Filius Dei dilexit beatam Margaretam...

    f. 64

    Incipit du lemme biblique

    Ora pro nobis quoniam mulier sancta es... (Judith VIII, 29).

    Incipit

    Verba ista dicta sunt a filiis Israel cum essent...

    f. 104v

    Incipit du lemme biblique

    Orate pro invicem ut salvemini... (Jac. V, 16).

    Incipit

    Quamvis omni tempore sit rogandum, praecipue tamen...

    f. 40v

    Incipit du lemme biblique

    Pater noster qui es in caelis...

    Incipit

    Primo petimus ut sanctificetur et glorificetur nomen Dei...

    f. 206v

    Incipit du lemme biblique

    Postquam impleti sunt dies purgationis... (Lc. II, 22).

    Incipit

    De beatissima et gloriosissima virgine Maria loqui...

    f. 17v

    Praesumptionis lima ne corrigar verbum propheticum quo dicitur peccatori...

    f. 170v

    Primo enim ibi superbia quae est initium omnis peccati propter quod Lucifer...

    f. 123

    Prior quidam de ordine Praedicatorum cum in die animarum deberet praedicare...

    f. 101v

    Incipit du lemme biblique

    Probavit me quasi aurum... (Job XXIII, 10).

    Incipit

    Beatus Laurentius fuit aurum propter perfectionem vitae...

    f. 74v

    Quadam die dominica cum sacerdos ecclesiam cujus erat plebanus circuiret...

    f. 64v

    Quaedam mulier devota de anima matris suae defunctae sollicitabatur...

    f. 49v

    Quattuor ex verbis virtutes collige legis // Permittit, punit...

    f. 148

    Incipit du lemme biblique

    Qui custos est domini... (Prov. XXVII, 18).

    Incipit

    Ex quo thema propositum cum nomine sancti Dominici convenit...

    f. 72

    Incipit du lemme biblique

    Quia vidisti me, Thoma, credidisti... (Joh. XX, 29).

    Incipit

    Super verba praemissa et hodiernum festum tria sunt dicenda...

    f. 10

    Quidam bubulcus, nomine Petrus, in festo beatae Mariae Magdalenes aratro boves junxit...

    f. 85v

    Quidam fidelis devotus licet idiota, cujus fidem quidam haeresiarcha astutus...

    f. 11v

    Quidam grossus et iracundus homo cum quadam die per villam ambularet lapidis offensione...

    f. 62v

    Quidam nobilis filium suum Deo dedicavit in religionem, ubi multum proficiens...

    f. 55v

    Quidam religiosus in monasterio Sancti Petri male vixit, hic aliquantum cum quibusdam fratribus...

    f. 59v

    Quidam sacerdos in Dacia, nomine Andreas, peregrinando cum aliis pervenit in vigilia Paschae...

    f. 92v

    Quodam tempore noctis, daemon in specie monachi ad ostium cellulae beati Macharii pulsavit...

    f. 42v

    Regula juris quidem est quae rem quae est breviter enarrat, non ut ex regula jus sumatur...

    f. 148v

    Incipit du lemme biblique

    Relictis retibus, secuti sunt eum... (Mt. IV, 20).

    Incipit

    Ex his verbis ostenditur quod conversio sancti Andreae...

    f. 3v

    Incipit du lemme biblique

    Remittuntur ei peccata multa... (Lc. VII, 47).

    Incipit

    Omnipotens et misericors Deus voluit hodiernum festum...

    f. 65

    [...] Rogatus ut post collecturam sermonum Discipuli de Tempore aliquam collecturam faciam...

    f. 1

    Sacerdos quidam nomine Wilhelmus ; huic divinitus multa secreta manifestata sunt...

    f. 79

    Incipit du lemme biblique

    Sanctificavit tabernaculum suum... (Ps. XLV, 5).

    Incipit

    Ex quo hoc festum conceptionis, in quo initium incepit...

    f. 6

    Incipit du lemme biblique

    Sapientia aedificavit sibi domum... (Prov. IX, 1).

    Incipit

    Cupiens Dei Filius per susceptionem humanae carnis...

    f. 82v

    Incipit du lemme biblique

    Saule, Saule, quid me persequeris... (Act. IX, 4).

    Incipit

    Circa hodiernum festum tria sunt dicenda, primo qualiter conversio...

    f. 16

    Si episcopus non est baptizatus, irregularis est et debet baptizari...

    f. 149v

    Incipit du lemme biblique

    Si exaltatus fuero a terra... (Joh. XII, 32).

    Incipit

    Sicut invenitur gravitas in rebus per quam descendunt...

    f. 86v

    Incipit du lemme biblique

    Si quis vult post me venire, abneget semetipsum... (Mt. XVI, 24 ; Lc. IX, 23).

    Incipit

    Verba proposita Mt. IX [sic] originaliter sunt scripta...

    f. 43

    Incipit du lemme biblique

    Tibi dabo claves regni caelorum... (Mt. XVI, 19).

    Incipit

    Ex his verbis ostenditur quanta sit dignitas sancti Petri...

    f. 57

    Tres sunt opiniones de Corpore Christi ; una dicit quod illa substantia...

    f. 170

    Unde in principio sermonum Discipuli de sanctis, primo intendo sermonem communem...

    f. 1

    Incipit du lemme biblique

    Venite post me, faciam vos... (Mt. IV, 19).

    Incipit

    Haec verba originaliter scribuntur Mt. IV (19)...

    f. 2v

    Incipit du lemme biblique

    Vere Dominus est in loco isto... (Gen. XXVIII, 16).

    Incipit

    Libenter debemus visitare ecclesiam, primo propter praesentiam Dei...

    f. 114v

    Incipit du lemme biblique

    Vidit Jesus hominem sedentem in teloneo... (Mt. IX, 9).

    Incipit

    Ita scribitur Mt. IX et in instantis festivitatis evangelio sunt lecta. Si enim aliquis...

    f. 89

    Incipit du lemme biblique

    Vos amici mei estis... (Joh. XV, 14).

    Incipit

    Verba proposita Dominus locutus est discipulis suis...

    f. 93v

    Commandements de Dieu -- De Decem praeceptis tractatus
    Confession -- De Interrogationibus peccatorum
    CONRADUS DE HOXTER dictus Teutonicus, O.P. -- Summa de casibus
    DÉCORATION -- Initiales de couleur (XVe s.)
    Écriture -- germanique (XVe s.)
    Eucharistie -- De Sacramento Eucharistiae tractatulus
    FILIGRANES -- Tête de boeuf à yeux et narines surmontée d'une croix ou d'une étoile
    GODEFRIDUS DE TRANO -- Summa in titulis decretalium (excerpta)
    JOHANNES HEROLT, dictus DISCIPULUS, O.P. -- Sermones. Collectio
    MAZARIN (Jules, card.) -- Possesseur
    PATER NOSTER -- De Septem petitionibus
    PETRUS DE BEBELHEYM, prévôt de Saint-Martin de Colmar -- Mention
    RELIURE -- Reliures au chiffre de Louis-Philippe
    DE SACRAMENTO EUCHARISTIAE TRACTATULUS
    SYMBOLUM APOSTOLORUM -- Commentarii

Source des données