Paris. Bibliothèque nationale de France, Département des manuscrits, Latin 2817

Référentiel d'autorité Biblissima : https://data.biblissima.fr/entity/Q63116

Présentation du contenu

Source des données : BnF Archives et manuscrits

  • F. 1-26v ISIDORUS HISPALENSIS, « Liber differentiarum », l. II, divisé en 41 chap. numérotés I à XLI (P. L, LXXXIII, 69-98, les c. 18 et 20 manquent.

    F. 26v-71 « De diversis sententiis ». Recueil de sentences morales extraites des Pères, distribuées en 98 chapitres avec rubriques et compte : « Praefatio. Formula quedam persuasit animum... — ... si me dethraas (sic) talem fecisse voluntatem » (26v-27) ; — Table (27-29) ; — « I. De timore Domini. Scriptum est enim. Initium sapiencie... — ... nec ad perfectionis culmen aliquando pervenire » (29-71) ; cf. ms. Latin 2035, f. 105v-150.

    F. 71-77 [HALITGARIUS CAMERACENSIS, De vitiis et virtutibus, l. II] « I. de activa vita. Actualis est vita... — ... breviter est sequentis operis libello inserendum » (P. L., CV, 670-678).

    F. 77-94 Expositions et commentaires sur l'Oraison dominicale et le symbole : « Expositum orationis dominicae. Pater noster quando dicis habes memoriam... » (77-77v) ; — « Expositio simbolica. Credo in Deum... Dilectissimi qualis sermo sit simboli capite... (P. L., XL, 1190-1202, texte abrégé) (77v-79) ; — « Alia. Hune brevem sermonem de universo simbolo vobis... » (79-79v) ; « Item alia. Credo in unum Deum patrem omnipotentem. Idem Patrem et Filium... » (79v-81) ; — « De fide catholica. Quicumque vult salvus esse. Ibi doctor liberum arbitrium posuit... » [Fides Athanasii, commentaire de Stavelot] (Burn. Athanasian creed. dans Texts and studies, IV1, 12-20) (81-87v) ; — « De Trinitate quomodo credis. Responsio. Credo Patrem et Filium et Spiritum sanctum... » (87v-88) ; — « Interrogatio. Quomodo Deus sit vere unitas et vere Trinitas... » [ALCUINUS, De Trinitate, c. 1-6] (P. L., CI, 59-61) (88-90) ; — « Alia. Credimus sanctam Trinitatem idem Patrum et Filium... » (90-91) ; — « Incipiunt questiones de oratione dominica. In oratione dominica quot peticiones... » [S. BRUNO HERBIPOLENSIS. In orationem dominicam] (P. L., CXLII, 557-561) (91-92) ; — « De credulitate. Interrogatio. Dic mihi in quem credis... » (92-93) ; — « In Dei nomine simbolum apostolorum... Resurgente Domino nostro Jhesu Christo et ascendente... » (93-94).

    F. 94-103 Fragments théologiques : « De cruce Christi. Crux Christi de quattuor lignis... » (94) ; — « Quomodo dicitur homo, Homo dicitur ab humo... » série de questions et réponses sur la création de l'homme (94-98v) ; — « De Paradiso. Paradisus locus est in oriente constitutus... », cf. ms. Latin 2843B, f. 122 (98v) ; — « Oratio. Horto mi beatissimi [sic] presul et omni die eadem hora... Hec est, Domine, fides quia te credo... » (98v-99) ; — « Ubi dominus ductus est ad crucem. Hora tertia Dominus ductus est... » (99-99v) ; — « Incipit expositio evangelii. Homo quidam habuit duos filios... » cinq brèves expositions de paraboles évangéliques (99v-101) ; — « Incipit de doctrina psallendi. Intellegat qui psallit... » fragment sur la psalmodie (101-102) ; — « Interrogatio : cur artem gramaticam ab homine pagano aedita vir cristianus legere pressummat. Dum dicit s. Gregorius : Ridiculum michi... » (102) ; — « De litteris. Queritur quis primus litteras Hebreorum, Grecorum, Latinorum... » (102-102v) ; — « Incipit ratio solis et lune atque bissexti. Annus habet dies CCCLXV... » (102v-103).

    F. 103-120v Homélies sur les évangiles : « Incipit liber secundus legendus feria II. ebdomada III. infra quadragesima... Descendit Jhesus Carpharnaum... » (P. L., CXVIII, 294-299, sous le nom d'Haymon d'Halberstadt, avec var.) (103-108v) ; — « In lectione vero evangelii... Jhesus inquit fatigatus ex itinere... » (ibid., 273-282, avec var.) (108v-116v) ; — Evangelium secundum Johannem feria III. Amen, amen, dico vobis qui non intrat... Usque in eum locum hoc proverbium dixit eis Jesus... » [AUGUSTINUS, Tractatus in Johannis evangelium XLV § 2-15] (P. L., XXXV, 1720-1727) (116v-120) ; — « Aevangelium secundum Matheum. In illo tempore dixit Symon Petrus ad Jesum : Ecce reliquimus... Haec lectio beatissimis monachis... » (120-120v) ; — Rubrique : « Incipit expositio Eusebii, Ambrosii et Hieronimi... », la fin de la rubrique et le texte manquent par suite d'une lacune matérielle.

    Voir t. III, 404.

    F. 94. Note sur les 4 bois de la croix, extraite des Excerptiones Patrum publiées parmi les apocryphes de BEDA (P.L., XCIV, 555) ; cf. Clavis Patrum latinorum, n° 1129. F. 103-116v. « ... Descendit Jhesus Capharnaum... Sequitur namque hujus prefati signi mirabile sacramentum... » [ALCUINUS, In Johannem II] (P.L., C, 781-804, avec var.). Le ms. Latin 2817 constitue le 2e fragment d'un ms. composé primitivement des mss. Latin 2787, 2817 et 614A.

    f. 77 et v. : cf. J. Leclercq, dans Revue Mabillon, XXXIV (1944), 4, n. 3.

    f. 102 : cf. J. Leclercq, dans Arch. d'hist. doctr. et litt. du M. A., XIV (1943-45), 264, n.

    f. 120 et v. : cf. J. Leclercq, Recherches sur d'anciens sermons monastiques, 6, n. 1.

Intervenants

Source des données