Point d'entrée sur le patrimoine écrit du Moyen Âge et de la Renaissance en Occident du VIIIe au XVIIIe siècle
Moteur de recherche de manuscrits et livres anciens numérisés et intéropérables
Plateforme collaborative de gestion de publication des données d'autorité Biblissima
Aide à la lecture et apprentissage des langues anciennes, outils et environnements de travail en XML
Service d’expertise autour des standards IIIF
Référentiel d'autorité Biblissima : https://data.biblissima.fr/entity/Q97540
Manifeste IIIF
Numérisation :
Papier (filigrane var. Briquet 7695: Rome, 1472-1476), XVe s., 88 ff. (f. 12v°, 14v°, 47v°, 48, 49v°-54, 74v°-77v° et 84-87v° blancs), 293 x 213 mm., 2 col.: f. 2, f. 11v°, f. 13-14. Aux f. 48v°-49, croquis du Pont-Euxin et du Bosphore.
Source des données : Persée - DER-IRHT, XXI
f. 3://inuenimus
f. 1: Caesar, De bello Gallico (extrait).
titre: «Cesar in comentaris».
texte: «Multum cum in omnibus tum in re militari fortuna potest» (VI, 30, 2).
~ — ‹Epigramma in morte Innocentii VIII›.
inc.: «Imprimat ossa Cibi Baptistae cippus et arcis...» (4 v. -non identifié).
~ f. 2: «De auibus Ouidii».
inc.: «Philomena nocte dieque canit
Parrus tintinat per omnem noctem...».
expl.: «... Butio palustris bugit
Regulus // Merops //Prognes - zinzinulant».
~ f. 2v°: ‹Alphabetum graecum›.
f. 3-5v°: Servivs, De finalibus.
à la fin: «Explicit Seruii Honorati de productione et correptione syllabarum».
f. 5v°: Ps. Priscianvs, De accentibus (extraits remaniés).
pas de titre.
inc.: «Verba tertie coniugationis que is syllaba finiuntur cum in trisyllabis uel polisyllabis ueniunt...».
expl.: «... sed hec et his similia regulam prime coniugationis sequuntur» (14 lignes: cf. chap. 5-6 - éd. H. Keil, Gramm. lat., 3, Leipzig, 1859, p. 527 l. 18-528 l. 7).
f. 6-9v°: Diomedes, Ars grammatica (extraits remaniés).
1) titre f. 6: «Secundum Diomedem grammaticum pedes».
inc.: «_ _ Spondeus constat ex duabus longis / ⏑ ⏑ Pyrrichius [sic] siue periambus constat ex duobus breuibus...».
expl.: «... ⏑ ⏑ ⏑ Tribacus [sic] ex tribus breuibus / _ _ _ Molossos ex tribus longis» (12 lignes -non identifié).
2) inc. f. 6: «Poematum genera sunt tria aut enim actiuum est uel imitatiuum quod Greci...».
expl.: «... uel Odissea tota Homeri uel actiui et exegetiui uel narratiui» (13 lignes: extr. liv. III - éd. H. Keil, op. cit. supra, 1, Leipzig, 1857, p. 482, l. 14-31).
3) inc. f. 6v°: «Poetica est ficte uereque narrationis congruenti rythmo...».
expl.: «... Poesis contextus et corpus tocius operis effecti ut Eneis» (5 lignes: extr. liv. III - éd. H. Keil, op. cit. supra, 1, p. 473, l. 16-20).
4) «Syllaba proprie est congregatio aut comprehensio litterarum que enunctiata sint...».
expl.: «... dumtaxat uti [sic] admittunt qui metrorum rationes sunt admodum perspicaces» (extr. lib. II - éd. H. Keil, op. cit. supra, 1, p. 427, l. 4-430, l. 26).
5) «Diomedis grammatici».
inc.: «Omnia nomina aut in uocales desinunt aut in semiuocales aut in unam mutam...».
expl.: «... sic Troas Stigas Delphinas uocatiuo o Troes Stiges et cetera similia» (non identifié).
f. 9v° (add. d'une autre main): Ps. Priscianvs, De accentibus (extrait remanié).
titre: «De nominibus in x».
inc.: «Ax syllaba finita omnia breuiantur ut pertinax contumax in obliquis produxitur...».
expl.: «... Que in duas consonantes desinunt sunt longa propositione aut compositione producuntur» (9 lignes: chap. 3 - éd. H. Keil, op. cit. supra, 3, p. 525, l. 30-526, l. 11).
~ f. 10-11: ‹De Vrbis Romae portis›.
titre: «De Vrbe Roma».
inc.: «Plinius in III naturalis historie ex Augusti traditionibus scribit urbis ambitum suo tempore milia passuum uiginti continere...» (4 lignes -citation non identifié).
suivie d'une description des vingt et une portes de Rome: «Flumentana, Collatina, Collina, Exquilina... -... Catularia, Triumphalis».
inc.: «Flumentana porta dicta est qua Tybris Vrbem intrans...».
expl.: «... Triumphalis porta ... triumphi agebantur iuxta quem in Vaticano apud Neronis circum Cai Calligule obelistus [sic] conspicitur finisque pompe erat Capitolini Iouis templum» (non identifié).
~ f. 11v°: ‹Definitiones›.
titre: «Marci Catonis de re rustica uocabula».
inc.: «Oletum consitus olea locus
Pollentores curatores pistrini Apolline...».
expl. col. 2: «... Intertrigo quando membra confrigantur accedente sudore» (la première définition se trouve aussi dans le ms. Vat. lat. 6801 (XVe s.), f. 1-3v°, cf. infra, mais la suite est différente).
f. 12: Diomedes, Ars grammatica (extrait).
titre: «Secundum Diomedem interiectiones».
inc.: «Exultantem significat ut euax, aut uoluptatem ut uah...».
expl.: «... multiplex interiectionis causa consistit» (16 lignes: extr. liv. I - éd. H. Keil, op. cit. supra, 1, p. 419 l. 5-21).
— Cato, De re rustica (extrait).
titre: «Catonis de agricultura».
texte: «Intertrigini remedium cum iter ibis absynthii Pontici surculum sub annulo habeto (chap. 159 - éd. G. Goetz, M. Porci Catonis de agricultura, Leipzig, Teubner, 1937, p. 70, l. 9-10).
f. 13-14: Remivs Favinvs, Carmen de ponderibus (Anthol. lat. 486).
titre: «Priscianus de ponderibus et mensuris».
expl. inachevé: «... Nec non sine aquis» (v. 163 - éd. Ae. Baehrens, Poet. lat. min., 5, Teubner, 1883, p. 71-80).
la fin de la colonne est blanche.
f. 15-44: Cicero, Orationes.
f. 15-18v°: Pro M. Marcello.
titre: «M. T. Ciceronis pro M. Marcello oratio ad patres conscriptos et C. Cesarem».
f. 18v°-24v°: Pro rege Deiotaro.
titre: «M. T. Ciceronis pro rege Deiotaro ad C. Cesarem oratio».
f. 24v°-44: In L. Catilinam (I-IV).
titre: «M. T. Ciceronis inuectiuarum in Lucium Catilinam».
~ f. 44v°: «Octaui Augusti cifarca et litterarum permutatio».
suit sur deux lignes, un double alphabet
inc.: «a b ... / b c...».
~ f. 45-46v°: Andreas Brentivs, Praeludia in principio lectionis Aristophanis.
~ f. 47: «De arte metrica».
texte: «Solent interdum poete metri gratia breues syllabas producere et productas breuiare et greca nomina uariantur siue more nostro».
~ f. 54v°: ‹De uentis, cum figuris›.
inc.: «Notus natura sua frigidus et sicus sed dum transit...».
~ f. 55-72: ‹Inscriptiones latinae›.
f. 78-83v°: Ps. Probvs, De notis antiquis.
pas de titre, la préface manque.
inc.: «A. Aulus uel agrum. AVG. Augustus. AA. Augusta. AVR. Aurelius uel auctoritas...».
expl.: «... X.V. Decem uiri / X.P. Decem Pondera / X. uir. Decem uir» (éd. P. L. 130, col. 1179-1195; éd. partielle: Th. Mommsen, dans H. Keil, Gramm. lat., 4, Leipzig, 1864, p. 347-348).
texte suivi de cette addition, inc.: «T. Mille, V. Quinque milia. X. Decem milia aliquando mille...».
expl.: «... CCIƆƆ Decem milia CCCIƆƆƆ centum milia» (éd. P. L. 130, col. 1196).
Origine: italienne, écriture humanistique cursive, anguleuse et penchée.
Possesseurs: Angelo Colocci († 1549), év. de Nocera; le manuscrit, qui figure dans l'inventaire de sa bibliothèque rédigé en 1558, est également décrit dans une liste complémentaire établie par les Ranaldi.
Source des données : Biblissima
Exports RDF à venir…
Vous pouvez visualiser et manipuler ce document directement sur ce site, le comparer à d'autres grâce au visualiseur Mirador, ou glisser-déposer cette icône dans le visualiseur IIIF de votre choix. En savoir plus sur IIIF