Point d'entrée sur le patrimoine écrit du Moyen Âge et de la Renaissance en Occident du VIIIe au XVIIIe siècle
Moteur de recherche de manuscrits et livres anciens numérisés et intéropérables
Plateforme collaborative de gestion de publication des données d'autorité Biblissima
Aide à la lecture et apprentissage des langues anciennes, outils et environnements de travail en XML
Service d’expertise autour des standards IIIF
Référentiel d'autorité Biblissima : https://data.biblissima.fr/entity/Q382851
Source des données : BnF Archives et manuscrits
F. 1-4v, 9-38v, 41-44v Florilège constitué d'extraits des Pères et de textes canoniques. Le texte doit se lire : ff. 1-4v, 9-15v, 24-24v, 16-23v, 43-44v, 25-32v, 36-36v, 33-35v, 37-38v, 41-42.
F. 1-2 [ADSO, DERVENSIS abbas] « De adventu Antichristi. Incipit epistola cujusdam auctoris. Descriptio cujusdam sapientis breviter de divinis codicibus excepta ad reginam Girbergam... de Antichristo... In primo proferendum est... — ... esse prefixit » (P. L., XL, 1131-1134 ; E. Sackur, Sibyllinische Texte und Forschungen, Halle, 1898, 105-113), texte plus développé, avec interpolation au f. 1 : « De tribu enim Dan venire... — ... cre[den]do fideliter Christum » [S. ISIDORUS HISPALENSIS, Quaestiones in Genesim, c. 31] (P. L., LXXXIII, 282-283).
F. 2-4v, 9-15v, 24-24v, 16-22 Extraits des Pères, et notes théologiques. « Narravit abbas Daniel... — ... cum gaudio » [Vitae Patrum, V. Verba Seniorum, extraits] (P. L., LXXIII, 978-980) (2). — « Moyses quip[p]e ait. Sument de sanguine agni... — ... ipse quem amamus, Jhesus Christus... » ; « Quod ante passionem dixit... Si exaltatus fuero... » [S. GREGORIUS MAGNUS, Hom. XXII in Ev., extraits] (P. L., LXXVI, 1178-1181 et 1177) (2-2v). — Fragment, incomplet du début : « ... [quanto] humilior fueris, tanto plus sequitur te altitudo glorie... — ... ubi nobis nocere posset » (3-3v). — « Si nolumus timere in tranquillitate, timeamus atritti percussionibus ejus venturum judicium... — ... de quibus nos redemit ipse, qui vivit... » ; cf. ms. Latin 3007, f. 40-42, qui contient une partie de ce texte, avec la mention : « tractum est de s. Gregorio » (3v-4v). — « In expositione hujus evangelii, Cum turba plurima. In ea porticu... — ... esse valeatis » [S. GREGORIUS MAGNUS, Hom. XV in Ev., extraits] (P. L., LXXVI, 1133-1134) (4v). — « De crimine cuidam modo illato... Cum omnibus bonis suis... — ... atque magistri » [Vitae Patrum, I, Vita s. Joannis Elemosynarii, c 46 extrait] (P. L., LXXIII, 376-378) (4v, 9) ; — « Aliud autem... — ... longius claruit » (ibid., c. 51, 380-382) (9-9v) ; — « Senex quidam... — ... faciet cordium » (ibid., c. 35, 369-372) (9v-10). — BEDA VENERABILIS. « Ex libro Bede presbyteri de natura rerum... » (titre en marge), « Aer est omne... — ... Caspii maris hora » (P. L., XC, 244-268, passim) (10-11). — Courts extraits concernant la discipline ecclésiastique et la liturgie : « Augustinus in libro de bono conjugali... » ; « Gloriosus papa Silvester... Diacones [sic] primus fecit dalmaticis uti... » (11-11v) ; « Quos oportet ad sacrum ordinem accedere... Canones et decreta s. Zosimi pape... » (11v) ; « ... De sacramentis Aecclesie... Oportet ut sequens sermo exponat... ritum sacerdotalem... » (11v-12) ; « De noticia resurrectionis preterite et future Domini. De matutinorum antiquitate David propheta testis est... » (12) ; « Quali tempore sacras ordinationes oporteat fieri. Decreta b. Gelasii papae ita testantur... » (12) ; « De penitentia » (12) ; « De satisfa[c]tione et reconciliatione penitencium » (12-12v) ; « Quali tempore pen[i]tencium reconciliatio fieri debeat. Ostendunt decreta s. Innocentii pape... » (12v) ; « De quadragesima » (12v) ; « De cena Domini » (12v) ; « De expositione dominice Crucis » (12v) ; Du temps pascal : « Notandum est quod apud Hieronimum legimus... » (12v-13) ; « Notandum est quod Felix papa... primus legitur constituisse supra memorias martirum missas celebrari... » (13) ; Note sur s. Hilaire et s. Ambroise, auteurs d'hymnes (13) ; « De symboli institucione » (13) ; « De imperitis divinorum preceptorum ignaris » (13-13v) ; etc. — « Dilucidatio capitis et corporis b. Johannis Baptiste precursoris Domini... S. Johannes Baptista in quodam castello Arabie... — ... ad usus monacorum » [Translatio capitis Johannis Baptistae Angeriacum] ; cf. Bibl. hag. lat., n° 4293-4297, version abrégée (13v-14). — Extraits de s. Grégoire, s. Augustin (14). — « Incipit libellus a Germano patriarcha Co[n]stantinopolitano editus in laude s. Marie perpetue virginis. In diebus Theodosii... — ... Grecie tocius ecclesias » (G. Meersseman, Der Hymnos Akathistos im Abendland, I, 11, 101) (14-14v). — « Exceptum de vita s. Basilii, Anphylogio episcopo refferente, qualiter se sancta Dei Genitrix vindicaverit de apostata Juliano. In illo tempore Julianus... — ... ministracioni » ; cf. A. Poncelet, dans Analecta Bollandiana, XXI (1902), n° 803 ; A. Mussafia, Studien zu den mittelalterlichen Marienlegenden, I, 32 (14v-15). — Extraits de s. Augustin et de s. Grégoire le Grand (15-15v). — [HAIMO AUTISSIODORENSIS, In Apocal.] extraits, mêlés à des extraits patristiques, incomplet du début : « ... et Jacob in persona illius loquitur Jude... — ... quicquid enim cogitatum » (P. L., CXVII, 1009, 1204-1205) (24-24v) ; « ... fuerit ab aliquo... Fundamenta civitatis, id est, Ecclesie... — ... Et videbunt faciem ejus... Beati mundo corde, quoniam ipsi Deum videbunt » (ibid., 1205-1208, 965, 999-1000, 1201-1202, 1210, 1214, passim et avec variantes) (16-17v). — « Liber sancti Patris Tobie... — ... in terra vivencium. Explicit liber Tobie » [BEDA VENERABILIS, In Tobiam] (P. L., XCI, 923-938) (18-20v). — « Nulla ars presumitur doceri... — ... prudentiam non relinquant » [S. GREGORIUS MAGNUS, Regula pastoralis I, I-II, 7 extraits] (P. L., LXXVII, 14-41, passim) (20v-21). — « De parjurio, Gregorius [VII]. Pervenit ad nos te... Henricum Leodiensem episcopum... — ... insequantur » ; Jaffé-L., n° 5153 (21). — « Augustinus ad Severum episcopum Milevitinum, epistola secunda. Inter cetera ut rogaveras a patre nostro Ambrosio... — ... necessitatis extorsit », apocryphe ; fragments probablement extraits de la Caesaraugustana, VI, 23 et 2 (21-21v). — Sentences et dictons (21v). — « Penitenciale de omnibus pecatis. Si quis hominem occiderit sponte... — ... cum elemosina redeat », attribué à Fulbert de Chartres dans le ms. Londres, Brit. mus. Arundel 174, f. 134 (Schmitz, Die Bussbücher, 1885, I, 773-774) (21v) ; — « Ex Niceno concilio. Presbiter, si uxorem acceperit... — ... qui alterius uxorem fricaverit III p. » ; cf. Pénitentiel d'Halitgaire de Cambrai, ibid., 730 (21v-22). — « De conjugatis et viduis », comment. de I Cor. VII, 2 : « Loquitur apostolus Paulus Corinthiis : Propter fornicationem... — ... que mundi sunt » (22).
F. 22v-23 Notes de comput : « De adventu Domini inveniendo... Notum sit omnibus... » (P. L., XC, 717) ; cf.A. Cordoliani, dans Hispania sacra, V (1952), 127, n° 16 (22v) ; « Incipit compotus apud latinos, Januarius, augustus et december III non... » (P. L., CXXIX, 1281-1283) (22v-23). — XIIe s.
F. 23v, 43-44 Calendrier, probablement à l'usage du diocèse de Saintes : s. Eutrope, 30 avril ; translation des ss. Eutrope et Léonce, 14 octobre ; une addition, f. 43v, mentionne : « ob. R. Sanctonensis ? episcopus » [Ramnulfus, 1083-1107 ? Raynaldus, 1113-1117 ?] à la fin, f. 44, vers mnémoniques : « Jani prima dies et septima fine minatur//... — ... Sic duodena vigil et septima dena decembris » ; cf. Walther, Initia carminum, n° 9771 ; « Altitonans Dominus, divina gerens bonus extat // Gratuito celi fere aurea dona fideli » ; cf. ibid., n° 869 ; — XIIe s.
F. 44v « Incipiunt dicta b. Jheronimi de fine seculi hujus » [Ps. HIERONYMUS, de signis judicii] : « Jeronimus quatuor [sic pro : in] annalibus Hebreorum de XV signis XV dierum diem judicii precedencium scripsit. Signum primi diei... — ... cum mortuis antea. Finis. Id est dies judicii » ; cf. P. L., XCIV, 555, rédaction différente. — Sentences brèves et centons : « Anima pro diversis actibus propria nomina sortitur... — ... cum discernit, intellectus appellatur » ; « Ade proviso Dominus Deus in paradiso... » ; « Si cecus cecum conducat... » ; « Si prescirentur que fata quibusque minentur // Multa timerentur que non metuenda videntur » (J. Werner, Latein. Sprichwörter, Heidelberg, 1912, 91 n° 94, Boutemy, dans Rev. belge phil. hist., XVII (1938), 738). — Addition XIIe s.
F. 25-32v Cahier mutilé. Suite du Florilège. « Hec miracula scripsit b. Gregorius Turonice metropolis archiepiscopus, jussu atque rogatu agii Germani Sancte matris Ecclesie Parisiorum presulis in vita b. Maurilii Andegavensis archimandrite. Andegavensis territorii... — ... ulterius presumpsit » [Excerpta e vita s. Maurilii Andegavensis episcopi, Fortunato et Gregorio Turonensi adscripta, c. 5 et 12-15] (P. L., LXXXVIII, 563 sqq. ; M. G. H. Auctois Antrequissimi, IV, 2, XXIX, 87, 92-95) ; cf. Cod. hag., I, 232 (25-26). — Deux sentences brèves : « Dominus per prophetam loquitur... Angelus Domini... » (26). — « Hec Vitografus in vita b. Fursei abbatis... Et dixit unus ex demonibus... — ... demonia effugabat, pauperes recrecreabat » [Excerpta e vita s. Fursei] (W. W. Heist, Vitae Sanctorum Hiberniae ex codice olim Salmanticensi nunc Bruxellensi, Bruxelles, 1965, 41-42 et 47-48) ; cf. Cod. hag., ibid. (26-27). — « Hec Vitographus in vita b. Abrahe sacerdotis atque reclusi... Volo autem, dilectissimi... — ... institutum complevit, prestante... » [Vita s. Mariae meretricis neptae s. Abrahae eremitae], texte mutilé, incomplet de la fin (P. L., LXXIII, 651-658, avec variantes) ; cf. Cod. hag., ibid. ; A. Wilmart, dans Rev. bénéd., L (1938), 242 (27-28v). — « Hec in vita b. Gregorii Turonice metropolis archiepiscopi Odo Clugniacensis abbas... : Sic infit[sic pro : infra] sexdecim annos... — ... illuxit nobis » (P. L., LXXI, 126-127) (28v-29). — « Incipit Gesta Ihesu Christi... que imperator magnus Teodosius repperit in Jherusalem [Gesta Pilati ; Evangelii Nicomedi pars II, c. 1-6 incomplet]. Factum est in anno quinto decimo imperii Tiberii... Igitur Annas et Caïphas et Sobua, Dathan, Gamaliel... — ... vidisse eum cum discipulis ejus in Monte Oliveti ascendente[m in] celum » (Thilo, Codex apocryphus, I, 495-665) ; cf. Stegmüller, Repertorium biblicum, I, 149 n° 179, 11 (29-32) ; « Exurgens autem Joseph dixit ad Annam et Caipham... — ... libertatem pristinam ... » (éd. cit., 667-725 ; Tischendorf, Evangelia apocrypha, 2e éd., Leipzig, 1876, 389-400) ; cf. Stegmüller, op. cit., 150-151, nos 179, 18 et 19 (32-32v).
F. 36-36v, 33-33v Suite du florilège patristique. [S. HIERONYMUS, Vita s. Pauli eremitae] incomplet du début : « [nonagenarius] in alia solitudine Antonius moraretur... — ... sancti corporis oneri senile » (36-36v) ; « ...curvavit humeros... — ... quam regum purpuras cum regnis suis » (33) (P. L., XXIII, 22-30). — « In primo libro Vitas Pastrum [sic] refert b. Gregorius... Quidam pater familias... — ... multos autem preces vivencium... » [BEDA VENERABILIS, Historia ecclesiastica, V, 12 incomplet] (C. Plummer, I, 303-308) (33-33v).
F. 34-35v Extraits des Pères, textes canoniques et sentences diverses parmi lesquelles : « Aug. de nupciis et concupiscentia... » ; « Notandum quod II sunt comestiones, una sacramentalis, alia spiritualis... » ; « Nota duobus modis fides dicitur... » ; « Quid [significat] quod in Genesi scriptum est. Omnis qui occiderit Caym... » (34-34v) ; « Oratio cordis est, non labiorum... » ; « De ordine misse et a quibus statutum sit. Stephanus papa... »(34v-35) ; « Augustinus in Decalogi expositione... » ; « S. Maximus in historia mistica... » (35). — Début XIIe s.
F. 35v Centon : « Femina sum Zosima, scelerum molimine prima... », en partie gratté. — « Incipiunt Decreta Bernardi episcopi Xant[onensis] (1141-1166). Statuimus ut presbiteri cappellani ante nos... — ... non habeat » (J. Leclercq, dans Revue du M. A. lat., II (1946), 168, d'après ce ms.). — Addition du milieu du XIIe s. — « Ex Decretis Igini pape IIII capitulo. Si motum fuerit altare... — ... reformanda est » [IVO CARNOTENSIS, Epistola LXXX, fragment] (P. L., CLXII, 101-102) (35v). — Début XIIe s.
F. 37-38v, 41-42 Textes de droit canon. [BURCHARDUS WORMATENSIS, Decretum] Tables du l. I, incomplet du début, du l. II et du l. III, avec variantes considérables : « Confectio chrismatis per singulos annos est agenda... — ... De episcopis in aliena provincia possessionem habentibus. Expliciunt capitula primi libri » (37) ; — « Incipiunt capitula libri Decretorum. De ordinatione episcoporum... — ... ut pro clerico in bello... mortuo oblatio neque oratio fiat. Expliciunt capitula libri secundi » (37-37v) ; — « Incipiunt tercii. Ut nullus ecclesiam edificet... — ... Qualiter agatur in ecclesia sinodus. Expliciunt capitula » (37v-38) ; cf. P. L., CXL, 546-550, 617-624, 665-674. — Extraits de Burchard de Worms, de la Dacheriana et des Faux Capitulaires : [De observanda mensa Christi] « Observandum est in mensa Christi... — ... Presbiteri cum sacras adnuntiant populis festivitates... servare moneant » [BURCHARDUS, L. III, 97, 98 ; IV, 72, 75, 76, 77, 80 ; V, 24 ; III, 121 ; Conc. Bracar. II, c. 2 (Bruns, II, 40) ; BURCHARDUS, L. XI, 56, 57, 59, 61, 76 ; XIII, 4, 6, 7, 10, 12, 16] (38-38v) ; « Si venerit fames, pestilentia... — ... Decimas Deo et sacerdotibus Dei dandas... communione privetur » [BURCHARDUS, L. XIII, 18, 20, 21 ; BENEDICTUS DIACONUS, L. III, 302, 379 ; II, 203, 233 ; I, 156, 371, 174, 398 ; II, 61, 77, 83 ; BURCHARDUS, L. IX, 4, 6 ; Conc. Laod., c. 53 ; Conc. Carthag., IV, 48 ; BURCHARDUS, L. XI, 66 ; II, 172, 165 ; BENEDICTUS DIACONUS, I, 53 ; MARTINUS BRACARENSIS, c. 77 ; BURCHARDUS, L. XIX, 56, 28 ; III, 231, 132, 133] (41-42) ; cf. P. L., CXL, passim ; Baluze, Cap. reg. Francor., Paris, 1677, I, 821-1132, passim. — Début XIIe s.
F. 1-2. Version courte du traité d'Adson (ms. F de l'éd. D. Verhelst, C.C.C.M., XLV, 1976, 43-49) ; cf. ibid., 37.
F. 3-3v. [S. ISIDORUS HISPALENSIS, Synonyma, L. II, abbreviatio] ; cf. P.L., LXXXIII, 850A-867B passim.
F. 4v, 9-10v. [LEONTIUS NEAPOLITANUS, Cyprorum ep. ] ; cf. P.L., LXXIII, loc. cit.
F. 21v. « Penitentiale... » ; cf. P.L., CXLI, 339.
F. 25-26. [ARCHANALDUS (?)] Excerpta e vita s. Maurilii ; cf. Bibl. hag. lat., n° 5731.
F. 44v. [S. PETRUS DAMIANUS, Signa praecedentia judicii diem ex s. Hieronymi sententia] (P.L., CXLV, 840-842 var.) ; cf. add. du ms. Latin 2860, f. 54v.
F. 5-8v, 12bis-12v Deux cahiers de petit format intercalés entre les ff. 4 et 9 et les ff. 12 et 13. Notes et questions théologiques, plusieurs sans doute extraites d'une glose sur les Sentences. « Fuit in Egypto vir disertissimus, nomine Sirohines [sic]... — ... sive ab [agendo, juxta Servium] » (Mythographus tertius, prooemium, fragment incomplet, éd. G. H. Bode, Scriptores rerum mythicarum, Cellis, 1834, I, 152-153) (5) ; — [De peccato et poenitentia] « Filii Israel exierunt de Babilone... — ... pena inju[n]cta a sacerdote » (5) ; — « De relaxationibus que solent fieri a domino papa vel ab episcopis simplicibus, queritur ad quid valeant et quibus. Dicit m. P. Pictavensis... — ... sed ut depuretur » (5v) ; — « Queritur de generali resurectione, utrum naturalis vel miraculosa... — ... a natura et a Deo » (6) ; — « De pueris qui moriuntur inbaptizati... — .... quam non esse » (6v) ; — [De sacramento eucharistiae] « In Levitico legitur quod panis decoctus in sartagine... — ... coassociari triumphanti » (7v-8) ; — [De juramento] « Cum tripplex sit juramentum... — ... teneretur ad licitum » (8) ; — « De predestinatione. Est autem predestinatio... — ... istum talia facturum » (8v) ; — « Queritur utrum idem predicetur his propositionibus : Pater diligit Filium... — ... est ibi operaturum » (12bis) ; — « Est unitas collectionis... dicit M. P. quod si nomina... — ... tamen unus denarius » (12bisv) ; — « Queritur utrum opus sit bonum vel malum quod non fit ex voluntate... — ... quod bene concedimus » (12bisv-123) ; — « Dilige Dominum Deum tuum... Hoc multis modis exponitur... — ... ad Deum referre » (123v) ; — « De elemosina. Quanto aliqua magis sunt indebita... — ... benedictionem vel elemosinam » (124v) ; — « Queritur utrum bonum sit bono contrarium... — ... qui hoc compellet » (125) ; — [De sacramento eucharistiae] « Sacramentum est invisibilis gratie visibile signum... — ... demonstratur corpus » (125), « et dicunt isti quod si tunc contingat sacerdotem mori... — ... non est concedendum » (124), avec renvoi du scribe au bas du f. 125. — « De raptu Pauli. Scio hujusmodi hominem raptum... Hoc multis modis exponitur... — ... rapi posset » (125v).
F. 39-39v, 40-40v Premier et dernier feuillets d'un cahier. Formulaire de lettres, d'une main de la fin du XIIe s. « Si vero calumpniosa urgeat improbitas honestius decrevit pro viribus inju riam relidere quam nova servitute libertatem Ecclesie pessumdare... — ... Rei dilecte diu tenetur memoria... in largicionem munifica... » (39-39v) ; « ... terram machinatur alterius pesumdare [sic] ... Dolens oculus ex remedio cujus efficatiam cognoveris est curandus... — ... Habet quisque quod sue fidei comittatur [sic] fideliter... » ; réclame : « Conservare » (40-40v) ; cf. J. Leclercq, dans Revue du M. A. lat., II (1946), 70 n° 29.
F. 45-48 Questions de grammaire spéculative, en deux parties. 1°, avec exemples scolaires : « Hic incipit Lucanus. Hoc verbum, incipit, significat actionem vel passionem... — ... S[ortes] scit se currere... videtur id transire » (45-46v) ; — 2° , avec exemples tirés de la Bible : « Sit nomen Domini benedictum... Queratur cujus modi sit hoc verbum : sit ... — ... O admirabile comercium... quando absolute ponitur, ut hic » (47v-48).
F. 49-56v Textes de droit canon. F. 49-52v. [BERNARDUS PAPIENSIS, Summa de matrimonio] ???tit. I à XX, incomplète] : « [C]ogit me dilectionis vestre prerogativa nobilis... — ... per carnis copulam » (Kuntsmann, dans Archiv für hathol. Kirchenrecht, VI (1861), 223-256).
F. 53-53v, 55v WILLELMUS DE LONGO CAMPO, Practica legum. « Incipit practica legum et decretorum edita a magistro W. de Longo Campo. [J]uris scientia res quidem sanctissima est... — ... potest perpendi » (53-53v) ; « Quod presentialiter non supplicavit ille... — ... in cujus locum successit delicto » (55v) (Caillemer, dans Mém. Acad. nat. des sciences... de Caen, 1883, 197-226, éd. corrigée et complétée par G. Fransen et P. Legendre, dans Rev. hist. de droit, XLIV (1966), 115-118).
F. 54-55v [Quaestiones in Decretum et Decretales] « Quidam sacerdos habebat ecclesiam, supplicavit archidiaconum... — ... per majorem poterit amoveri, ut habetur C. XII, q. II, Monemus [c. 18] » ; — « Fornicatio alia corporalis, alia spiritualis... — ... in apostasia » ; — « Primo scire debemus quid sit jus scriptum... — ... quibus permissum est condere jura » (54) ; — « Parrochitani [sic] cujusdam ecclesie accesserunt ad episcopum suum, petentes ut in ecclesia sua sacerdotem institueret... — ... vel utilitatis plurimorum ut C. VII q. I, Mutationes Scias, frater [c. 34 et 35] », suivi d'une note brève : « Restitutio est tocius status redintegratio... — ... qui fidei habet virtutem ut XXII q. II, Nullus [?]» (54v) ; — « Primo quesitum de illo c. quod est XXXI q. ult., Si qui parentes [q. 3 c. I]... — ... ad reddendum debitum, contra XXXIII q. [V], Hec imago [c. 13]... » (55) ; — « Quidam clericus habens ecclesiam instituit in ea vicarium... — ... probato crimine poterit amovere » ; — « Quedam, mortuo viro suo nupsit alii de alia parrochia... — ... ut dicit regula juris : Quicquid » (55) ; — « Abbas quidam, vacante quadam capella monasterii, inconsulto capitulo instituit in ea clericum... — ... privilegium enim amittere etc. ut C. XXI q. III » (55) ; — « Queritur an jus patronatus possit vendi. Videtur argumentum illius decretalis, sub titulo : De jure patronatus cum seculum [Comp. Ia. III 33]... — ... et postea presentat » (55v) ; — « Queritur si episcopus solus noverit quem excommunicatum an debeat eum vitare in publico... — ... de quo XXIII q. IIII, Quid crudele [c. 44] » (55v).
F. 56-56v Fragments d'une somme sur le Décret de Gratien. Prologue : « [H]ujus canonici juris scientiam exquisituri, retia latius expandamus... — ... tertiam consecrationis » (56) ; [C. 27] « [Q]uidam votum etc. Juxta duo genera hominum... — ... sine sacremento » (56) ; [C. 1] « [T]ria sunt circa que ecclesiastice religionis conditio versatur... — ... debet deponi ut I q. I, Si quis episcopus [c. 8] » (56-56v). Texte à rapprocher de la Somme de Rufin ; cf. Die Summa Decretorum des Magister Rufinus, éd. H. Singer, Paderbon 1902, 196-200 et 429-435 ; Kuttner, Repertorium, 131-132.
F. 56v Questions sur le Décret : « Queritur an dominus precipiat homini facere illicitum... — ... Item queritur an spadones possint contrahere. Responsio : Nequaquam » ; — « Queritur utrum prestationes decimarum sint prediales an personales... — ... non legimus quod levite levitis decimas darent ».
F. 162-162v, 57-60v, 165-165v Fragments mal reliés d'un ms. dont une autre partie se trouve dans le ms. Latin 3572. [S. BERNARDUS, In adventu Domini I] « [H]odie, fratres, celebramus Adventus initium... — ... falsitas comprehendi » (162-162v) ; suite dans le ms. Latin 3572, f. 25-25v ; fin : « [virgo] concipiet et pariet filium... — ... processerit » (57) (Gsell-Janauschek, Xenia Bernardina, I, 1, Vienne, 1891, 3-6, 6-10) ; — [In Adventu II] « [A]udivimus suadentem regi Achat [sic] Ysayam... » (ibid., 11-14) (57-58) ; — [In Adventu III] « [I]n adventu Domini... — ... arbitretur » (ibid., 15-20) (58-59v) ; — [In nativitate Domini] « [G]randis quidem est... — ... fortassis... » (ibid., 114-119) (59v-60v) ; fin dans le ms. Latin 3572, f. 34, et début du sermon I in Epiphania : « Apparuit benignitas... », f. 34-34v, dont la suite se trouve dans ce ms., f. 165-165v : « [Domine] ne in furore tuo... Ut enim scires... — ... jam latere non potest qui tam... », incomplet de la fin (ibid., 154-157).
F. 61-68v [Casus Decretalium], fragment. Comp. Ia. III 9, 7, jusqu'à V3, 1 « ... contra clericum, quo audito, episcopus suus... Non liceat [III 3, 8] nisi in casibus qui solent dici VII, q. I... — ... Veniens [V 9, 1] Cum quedam mulier filium a quodam suscepisset... suscipiens seriem rei humiliter... » incomplet ; à rapprocher de la Summa Decretalium de Bernard de Pavie ; cf. éd. partielle E. Laspeyres, Bernardi Papiensis Summa Decretalium, Ratisbonne, 1860, appendice IV, 337-338.
F. 69, 70v De fallaciis. « Ut ait Aristotiles, quinque sunt mete ad quarum aliquam opponens intendit ducere respondentem... — ... ergo Socrates est albus. Finiunt fallacie ».
F. 70v Sophismata. « Possibile est te male respondere... Item, aliud sophisma ; ponatur a et b esse nomina diversorum... — ... non valet illatio ».
F. 71-73 Textes de logique, incomplet du début : « [quandoque dicti ad dictum] quandoque atributi ad atributum, quandoque atributi ad dictum... Dicti ad dictum, ut hic : Si homo est, animal est... — ... non est nisi falsa » (71-71v) ; « Sequitur de hac dictione : an, que duo habet significationes... — ... ergo potest referri ad totum » (71v-73).
F. 73-73v Sermon pour l'Épiphanie : « [V]adam ad montem mirre et ad collem turis. Non est alienum, viri fratres, ab hac sollempnitate principium quod audistis... — ... Respexit Dominus humilitatem ancille sue... », semble inachevé.
F. 73v-74 Textes de logique : « Orationum [corr. pro : Arationum], que evidentem habent necessitatem, alia localis, alia complexionalis... — ... per conversionem medie simpliciter, et ista sufficiant ».
F. 74v-75v Début d'un commentaire de logique : « De distributionibus dicturi, primo videamus quid sit distributio... — ... et ita non sunt contradictorie ».
F. 76-76v Sermon : « Ego sum via, veritas et vita. Hodie completum est quod legitur in Joele dicente... — ... fisicus dolor est continuorum divisio, etc. ».
F. 78-101v Sermons et florilège théologique. F. 78-85v. [INNOCENTIUS III papa] Épître dédicatoire : « Episcopus servus servorum Dei, dilecto filio Arnaldo, abbati Cisterciensi... Propheta docet... — ... commendatum » (P. L., CCXVII, 309-312) (78) ; — Sermones de tempore, I (ibid., 313-320) (78-79) ; — II (ibid., 319-324) (79-79v) ; — IV (ibid., 327-334) (79v-80) ; — V (ibid., 334-338) (80-80v) ; — VII (ibid., 341-346) (80v-81) ; — VI (ibid., 337-342) (81-81v) ; — de sanctis, I (ibid., 451-456) (81v-82v) ; — II (ibid., 455-460) (82v-83) ; — III (ibid., 459-466) (83-83v) ; — IV (ibid., 465-470) (83v-84v) ; — VIII (ibid., 483-490) (84v-85) ; — de tempore, VIII, jusqu'à : « sanam doctrinam et bona opera exibent... » (ibid., 345-349) (85-85v), incomplet de la fin.
F. 86 Sermon, incomplet du début : « ... cum venerit Filius hominis sedens... — ... docet ille qui illuminabit abscondita et manifestabit cordium ... ».
F. 86-89 [INNOCENTIUS III papa] Sermones de tempore, XXVII (ibid., 433-438) (86-87v) ; — XXVIII (ibid., 437-442) (87v) ; — de sanctis, XXVII (ibid., 575-582) (87v-88v) ; — XXVIII (ibid., 581-586) (88v-89).
F. 89-89v Sermon « III post oct. Pasce », titre indiqué en marge [INNOCENTIUS III papa ?], « Omne datum ob[timum] et omne donum perfectum... Verba sunt Jacobi contra superbiam loquentis... ».
F. 89v-92v [INNOCENTIUS III papa] Sermones de tempore, XXII (ibid., 409-414) (89v-90) ; — XXV (ibid., 421-428) (90-91) ; — XXIII (ibid., 415-418) (91-91v) ; — XXIV (ibid., 419-422) (91v-92) ; — IX (ibid., 351-354) (92) ; — X, jusqu'à : « sed otiosius in foro » (ibid., 353-356) (92-92v).
F. 92v-93 [INNOCENTIUS III papa ?] Sermo. « Quid tibi vis faciam ? Domine, ut videam. Solet sepe contingere quod quando que aliquis magnus princeps... ».
F. 93-94 [INNOCENTIUS III papa] Sermones de tempore, XVIII (ibid., 393-398) (93-93v) ; — de sanctis, XXIII, jusqu'à : « Diligebat Jhesus Martam et Mariam sororem ejus et Lazarum. Flevit ... », incomplet par lacune matérielle (ibid., 557-561) (93v) ; — XIV, début seulement, jusqu'à : « ... ipso dicente » (ibid., 521) (94).
F. 94-97v Recueil d'extraits des Pères, en particulier de s. Grégoire le Grand, Moralia in Job, parfois précédés de : « G. », et sentences brèves : « Job. Deus non proiciet simplicem... Malignis Deus manum non porriget... — ... Circa spiritum immundum tria dicuntur esse : egressus, progressus, regressus... sicut canis revertamur ad vomitum... », incomplet par lacune matérielle.
F. 98-101v [INNOCENTIUS III papa] Sermones communes, XII (P. L., CCXVII, 645-650), le début emprunté au sermo XVIII de sanctis, avec variantes (ibid., 539) (98) ; — V (ibid., 613-618) (98-98v) ; — de tempore, XIX (ibid., 397-400) (98v-99) ; — Sermones communes, IV, incomplet de la fin, jusqu'à : « ... penitus deleverunt... » (ibid., 609-614) (99-99v) ; — II (ibid., 601-606) (99v-100) ; — III (ibid., 605-610) (100-100v) ; — de sanctis, XXIX (ibid., 585-588) (100v-101v).
F. 101v [ALANUS DE INSULIS] « Dominica Olivarum [sic] » (en marge), « Ite in castellum quod contra vos [est]. Rex celi et terre... » ; cf. ms. NAL 335, f. 105v-107 ; à la suite, notes : « Civitas est materialis Israel quam peregrini solent petere... », incomplet de la fin : «... quia quando... » (101v). Ce texte se termine dans la marge inférieure du f. 94 : « Quia quando aliquis acusat... — ... civitatem Dei ».
F. 101bisv Suite des notes brèves : « G. Potestas, cum percipitur non ex libidine est amanda... »
F. 102-116v [PETRUS DE ROSSIACO, cancellarius Carnotensis, Manuale de mysteriis Ecclesiae,] rédaction brève, avec quelques lacunes, sans rubriques. « [F]rumentum desiderat nubes... Per frumentum simplices qui sunt in Ecclesia intelliguntur... — ... quia quod David prophetavit, apostolus predicavit » ; cf. ms. Latin 14859, f. 288-303v ; 14923, f. 144-169.
F. 117-118 Sermon : « [J]erusalem, surge et sta in excelso... Rex quidam fuit in Israel, qui cum adhuc esset adolescens... ».
F. 118 Notes brèves et extraits : « Sicut viridis erba crescit infra aquam, sic libidinis vicium... ».
F. 120-139 Gloses sur le Décret de Gratien, avec les sigles : Bar : Bazianus, Gan : Gandulfus et Car : Cardinalis. Deux fragments. « Sequitur secunda questio, etc. in tribus etc., id est cum tribus ut illud... — ... infra XXIII q. IIII, Ipsa pie[tas] [c. 24] », incomplet du début et de la fin [C. 1. à C. 3 q. 4] (120-128v) ; — « [P]lacuit omnibus etc. ab omnibus discrepet, etc. et supra II q. VII, Laicos [c. 5]. Si hereticus [c. 26]... — ... infra Lombar. de eo qui mulierem vel servum... » [C. 16 à C. 20] (129-139) ; cf. Fr. von Schulte, dans Denkschriften der Akad. der Wiss. Wien, XXI (1872), 46-51, 52-55, 56-64 (éd. de quelques fragments).
F. 140-147v [GAUFRIDUS BABIO] Sermones. « Dicite pusillanimes... Ante adventum Domini... » (P. L., CLXXI, 343-347, sous le nom d'Hildebert de Lavardin) ; cf. J.-P. Bonnes, dans Rev. bénéd., LVI (1946), 200, n° 1 de la liste des sermons (140-141v) ; — « Sermo de adventu Domini. Sanctam ac desiderabilem... », emprunté à S. Césaire d'Arles, sermon 188 (G. Morin, 726-729) ; cf. J.-P. Bonnes, op. cit., 180 et 200, n° 2 (141v-142) ; — « De nativitate Domini. Apparuit benignitas... Adquisierat sibi... » (P. L., CLXXI, 390-394) ; cf. Bonnes, op. cit., n° 3 (142-144) ; — « Sermo de s. Stephano. Diligite inimicos... Dominus ac redemptor... » (ibid., 720-723) ; cf. Bonnes, op. cit., n° 4 (144-145) ; — « Sermo de s. Johanne. Vulpes foveas habent... De impietate hominum... » (ibid., 728-731) ; cf. Bonnes, op. cit., n° 5 (145-146) ; — « De epiphania Domini. Cum natus esset... Cum creator omnium... » (ibid., 413-416) ; cf. Bonnes, op. cit., n° 6 (146-147v) ; — « De die dominica. Cum descendisset Jhesus... Quando Christus, fratres karissimi... — ... velle quia voluntatem... » (ibid., 416) ; cf. Bonnes, op. cit., n° 7, début seul (147v). La suite des sermons se trouve dans le ms. Latin 3804A, f. 1-9v.
F. 140-147v. Ajouter sur deux autres cahiers du même ms. primitif ; cf. le ms. Latin 3572, 2
F. 148-154v Fragments d'un commentaire de l'Isagoge de Porphyre selon la traduction et le second commentaire de Boèce ; cf. Boetius, In Isagogen Porphyrii commenta, dans C.S.E.L., XLVIII, 171 sqq., passim. « Videtur autem nec genus, etc. Finito prohemio sequitur tractatus in quo sunt due partes... Aliter autem rursus dicitur genus, etc. Hic secunda pars prime partis... — ... determinat autem generalissimum, ita etc. Determinatis illis habitudinibus... ergo est sic quod non potest... », incomplet (148-151) ; — « Proprium vero quadrifariam, etc. Hic incipit quarta pars tractatus in quo tractat de quarto universali quod est proprium... Accidens est quod adest et abest, etc. Hic incipit Vta pars et ultima prime partis tractatus... — ... non cum species habere opositionem, verbi gratia », incomplet (152-154). — Fragment de logique : « Intendentes enucleare de propositionum conversione, videamus... — ... modo suponit ». Addition d'une autre main cursive du XIIIe s. (154v).
F. 156-161 [Moralium dogma philosophorum] sans préface, incomplet de la fin ; quelques références aux auteurs inscrites en marge : « [T]riplex est capiendi consilii deliberacio... — ... vires, celeritate » (J. Holmberg, Das Moralium dogma philosophorum des Guillaume de Conches, Uppsala, 1929, 6-68, avec variantes considérables).
F. 163-164v Questions de logique, fragments : « Cum circa enuntiabilia multa dubitabilia sint... » ; — « Quesitum de hoc verbo : vult dicere... » (163-163v) ; — « Circa sophisticam, ista sunt principaliter inquirenda... » (163v-164) ; — « Queritur quid sit diffinitio... » ; — « Queritur de oppositis, ut affirmatio et negatio... » (164) ; — « Queritur de problematibus... » (164v).
F. 166-175v Notes et questions de théologie. Autorités tirées de la Bible et des Pères, proverbes et centons : « Ecclesiasticus. Saturitas divitis non sinit eum dormire... — ... levius est aperte peccare quam sanctitatem simulare » (166-168) ; — De duobus gladiis : « Ecce gladii duo hic. Et intelligitur de spirituali et materiali gladio... Ratione hujus queritur utrum Ecclesia possit uti utroque gladio... — ... per hujusmodi enim determinationes distrahitur preceptum ad spirituale » (168v-169) ; — « Primo queritur quare solus Filius sit incarnatus et non Pater nec Spiritus sanctus... — ... opus fuit indivisum », suivi de notes brèves (169v) ; — « Divina essentia est unita carni. Hoc adjectivum, unita... — ... sibi uniendo », suivi de notes brèves (170) et d'un fragment de compte (171), ces deux ff. étant ajoutés au cahier ; — « Queritur de accidia, dicendum quod est unum de septem principalibus viciis... — ... vel plus » (172) ; — « In convertendo Dominus captivitatem Sion, etc. Ratione hujus queritur si potuit genus humanum liberari... alio modo quod per incarnationem... — ... glorificatus esset », suivi de notes brèves (172-172v) ; — « Queritur si virginitas sit virtus... » ; — « Queritur utrum angelus sit factus ad imaginem et similitudinem Dei... » (173) ; — « Queritur utrum passiones sint meritorie... » (173-173v) ; — « Queritur utrum primi motus si[n]t peccata... » (173v-174) ; — « Queritur utrum peccatum obmissionis consistat in pura privatione... » suivi d'un centon : « Hec sunt VII claves sciencie : Mens humilis, doctoris amor, vite moderamen... » (174) ; — « Queritur utrum peccata redeant... », suivi de notes et de dictons : « Lutum fecit Dominus... inde versus : Est caro nostra lutum, Verbi sapientia sputum//... » ; cf. Walther, Initia carminum, n° 5623 ; « Infruniti vim si vis per quinque notare//... » ; cf. ibid., n° 9328 (174v-175) ; — « Levavi oculos meos ad montes... id est ad sanctos. Ratione hujus queritur utrum utile sit orare sanctos... » (175) ; — « Queritur cum Ecclesia sollempnizet de omnibus angelis in generali in aliqua die septimane... quare non sollempnizat... de omnibus sanctis...» ; — « Queritur utrum sancti mereantur sibi in patria... », suivi de notes brèves et centons : « Intrat in Egiptum Genesis liber, Exodus exit//... ; » cf. Walther, op. cit., n° 9505 ; « Crimen habet noctis pollutio si jacuisti// ... » ; cf. ibid., n° 3445 ; « Festa sacer locus jejunia menstrua partus//... » ; cf. ibid., n° 6471 (175v).
F. 176-196v Commentaires scolaires, questions et notes de théologie, à lire dans l'ordre suivant : 176, 186, 179, 177, 181, 180, 178, 182-184, 187-196.
F. 176-176v, 186-186v [Commentarium in Prisciani Institutiones, XVII, fragment] « ... hujus major manifesta est. Preterea, a privatione ad habitum non fit regressio... Et sciendum quod si preponatur conjunctio, etc... Determinata constructione pronominis in partibus... — ... prepositio non est nisi pars quedam sive species conjunctionis » (176-176v) ; « Preterea, propter quid constituuntur prepositiones apud nos cum accusativo... — ... unicuique mos est », incomplet (186-186v).
F. 179-179v, 177-177v, 181-181v, 180-180v [Commentarium in Aristotelis De Caelo, translatio vetus, Prol., I, 5, 10, fragment] « Motus corporis celestis circularis et sempiterni... Summa cognitionis nature... Doctrina ita dividitur in duas partes... — ... sed habitu aut amplitudine (?) » (179-179v) ; « Finita prima parte proemiali in qua docuit Arist[oteles] cognoscere subjectum hujus scientie, agredimur partem executivam... Convenit etiam nobis ut sciemus... — ... unde ex hoc... » (177-177v) ; « ... patet quod cum aqua sit in loco terre... Convenit autem nobis ut dicamus iterum... In precedenti parte manifestavit auctor mobile... — ... Nos autem diximus quod motus eorum... corporis celestis » (181-181v) ; « Adhuc... ad ostendendum celum esse finitum... Jam ergo ostensum est nunc quod infinitum, etc... — ... ejus ratio est » (180-180v).
F. 178-178v, 182-184v [Commentarium in Aristotelis Analytica Priora, 1-2] « Quoniam subjectum rationalis philosophie non est ens simpliciter, sed ens ad animam comparatum... Primum oportet dicere... Divisionem recipit omnis sciencia secundum divisionem generis subjecti... — ... lectionis hujus. Sed... » (178-178v) ; « ... Contra predicta sic obicitur... Propositio est oratio affirmativa vel negativa... Litera sic legatur : dictum est quod determinare oportet... — ... Primum ergo universalis, etc... quid est » (182-184v).
F. 187-188v [Quaestiones in Sententias, I, Dist. VIII, 1-6] incomplet du début : « ... hoc quod dicit quod divine essentie comparatum nostrum esse non est, quod videtur falsum... Eademque sola, etc. Ad intelligentiam eorum que dicit Magister in litera, primo queritur utrum in Deo sit summa simplicitas... — ... Quarto et ultimo queritur utrum Deus sit in aliquo determinato genere... removet Augustinus nomina IX generum in quantum sunt genera ».
F. 189-196v Notes et questions brèves de théologie, thèmes de sermons parmi lesquels : « Noli oblivisci beneficiorum Dei creatoris... » (189) ; — « Queritur utrum sit duplex sensualitas in homine... » (190) ; — « Queritur quid sit lex naturalis... » (190) ; — « Querebatur utrum tota lex naturalis contineatur sub hiis duobus preceptis... » (190v) ; — « Querebatur de hac diffinitione scandali que ponitur in glossa Matth. XVIII... » (190v-191) ; etc. jusqu'à « Queritur utrum potencia credendi sit naturalis vel miraculosa... » (196-196v) ; ... « Queritur utrum in conceptione Filii Dei fomes deletus fuerit penitus in b. Virgine... » (196v) ; — « Benedictus Dominus Deus meus... Per David, vir justus... » incomplet par lacune matérielle (196v).
F. 187-188v. [S. BONAVENTURA, Commentarius in Sententiarum, L. I], suite des mss. Latin 3572, f. 77-84v et 3804A, f. 170-177v ; cf. notice du ms. Latin 3572.
Abbas quidam, vacante quadam capella monasterii, inconsulto capitulo instituit...
f. 55
Accidens est quod adest et abest ... Hic incipit quinta pars et ultima primae partis tractatus...
f. 153
Adae proviso Dominus Deus in paradiso...
f. 44v
Aer est omne quod inani simile...
f. 10
Aliter autem rursus dicitur genus etc . Hic secunda pars primae partis...
f. 148v
Aliud autem ejus gloriosius quod quidem adhuc vivens...
f. 9
Altitonans Dominus, divina gerens bonus exstat//...
f. 44
[...] An Dominus praecipiat homini facere illicitum...
f. 56v
An jus patronatus possit vendi...
f. 55v
Andegavensis territorii matrona quaedam praenobilis...
f. 25
Angelus Domini reatum Tobiam sic convenit...
f. 26
Anima pro diversis actibus propria nomina sortitur...
Apparuit benignitas ... (Tit. III, 4).
Acquisierat sibi, fratres carissimi, genus humanum...
f. 142
Benedictus Dominus Deus meus qui docet manus meas ... (Ps. CXLIII, 1).
Per David vir justus et maxime praedicator...
f. 196v
Canones et decreta sancti Zosimi papae decernunt...
f. 11v
Circa sophisticos ista sunt principaliter inquirenda...
f. 163v
Circa spiritum immundum tria dicuntur esse : egressus...
f. 97v
Civitas est materialis Israel quam peregrini solent petere...
f. 101v
Cogit me dilectionis vestrae praerogativa nobilis...
f. 248
Confectio chrismatis per singulos annos est agenda...
f. 37
Convenit autem nobis ut dicamus iterum ... In praecedenti parte manifestavit auctor mobile...
f. 181
Convenit etiam nobis ut sciemus ... In praecedentibus supponit auctor quod circulare...
f. 177v
Crimen habet noctis pollutio si jacuisti//...
f. 175v
Cum autem descendisset Jesus de monte ... (Mt. VIII, 1).
Quando Christus, fratres carissimi, voluit inter homines...
f. 147v
Cum circa enuntiabilia multa dubitabilia sint...
f. 163
Cum natus esset Jesus ... (Mt. II, 1).
Cum creator omnium, fratres carissimi, formam servi pro servis accipiens...
f. 146
Cum omnibus bonis suis et hoc beatus hic possidebat...
f. 4v
Cum triplex sit juramentum, licitum et superfluum et illicitum...
f. 8
De distributionibus dicturi, primo videamus quid sit distributio...
f. 74v
De matutinorum antiquitate David propheta testis est...
f. 12
De pueris qui moriuntur inbaptizati...
f. 6v
De relaxationibus quae solent fieri a domino papa vel ab episcopis simplicibus, quaeritur ad quid valeant...
f. 5v
De tribu enim Dan venire...
f. 1
Decreta beati Gelasii papae ita testantur...
[...] Determinata constructione pronominis in partibus...
f. 176v
Deus non projiciet simplicem ... (Job VIII, 20)
Malignis Deus manum non porriget quia...
f. 94
Diaconus primus fecit dalmaticis uti...
f. 11
Dicite, pusillanimes ... (Is. XXXV, 4).
Ante adventum Domini, fratres carissimi, in tanta caligine...
f. 140
Diliges Dominum Deum tuum ex toto corde tuo ... (Deut. VI, 5 et Mt. XXII, 37).
Hoc multis modis exponitur...
f. 123v
Diligite inimicos vestros ... (Mt. V, 44)
Dominus ac redemptor noster, fratres carissimi, venerat in hunc mundum...
f. 144
Divina essentia est unita carni. Hoc adjectivum : unita...
f. 170
[...] Divisionem recipit omnis scientia secundum divisionem generis subjecti...
f. 178v
[...] Doctrina ita dividitur in duas partes...
f. 179
Dolens oculus ex remedio cujus efficaciam cognoveris...
f. 40
Dominus per prophetam loquitur quod non est adeo consilium...
Ecce duo gladii hic ... (Lc. XXII, 38).
Et intellegitur de spirituali et materiali gladio...
f. 168v
Ego sum via, veritas et vita ... (Joh. XIV, 6).
Hodie completum est quod legitur in Joel dicente...
f. 76
Est autem praedestinatio ab aeterno...
f. 8v
Est caro nostra lutum, Verbi sapientia sputum // Haec conjuncta simul...
f. 175
Est unitas collectionis ut multi lapides...
f. 12bisv
Et dixit unus ex daemonibus insultantibus animam...
Et sciendum quod si praeponatur conjunctio ... Determinata constructione pronominis in partibus...
Exsurgens autem Joseph dixit ad Annam et Caipham...
f. 32
Factum est in anno quinto decimo imperii Tiberii Caesaris imperatoris Romanorum...
f. 29
Femina sum Zosima, scelerum molimine prima//...
f. 35v
Festa sacer locus jejunia menstrua partus//...
Filii Israel exierunt de Babylone...
f. 5
Finita prima parte prooemiali in qua docuit Aristoteles cognoscere subjectum...
f. 177
[...] Finito prooemio sequitur tractatus in quo sunt duae partes...
f. 148
Fornicatio alia corporalis, alia spiritualis...
f. 54
Frumentum desiderat nubes ... (Job XXXVII, 11-12)
Per frumentum simplices qui sunt in Ecclesia intelleguntur...
f. 102
Fuit in Aegypto vir disertissimus, nomine Sirohines...
Hae sunt septem claves scientiae : Mens humilis, doctoris amor, vitae moderamen...
f. 174
Hic incipit Lucanus . Hoc verbum incipit significat actionem vel passionem...
f. 45
[...] Hic incipit quarta pars tractatus in quo tractat de quarto universali quod est proprium...
f. 152
[...] Hic incipit quinta pars et ultima primae partis tractatus...
[...] Hic secunda pars primae partis quae pertinet ad tractandum de genere...
Hieronymus in Annalibus Hebraeorum de XV signis...
Hodie, fratres, celebramus Adventus initium cujus...
f. 162
Hujus canonici juris scientiam exquisituri, retia latius expandamus...
f. 56
Igitur Annas et Caiphas et Sobua, Datan, Gamaliel...
In convertendo Dominus captivitatem Sion etc... (Ps. CXXV, 1)
Ratione hujus quaeritur si potuit genus humanum liberari...
f. 172
In diebus Theodosii praedecessoris Leonis, patris scilicet Constantini...
f. 14v
In ea porticu quae euntibus ad ecclesiam...
In illo tempore Julianus impius imperator pergens adversus Persas...
In Levitico legitur quod panis decoctus in sartagine...
f. 7v
[...] In praecedenti parte manifestavit auctor mobile...
[...] In praecedentibus supponit auctor quod circulare...
In primo proferendum est nobis quare dicitur Antichristus...
Infruniti vim si vis per quinque notare//...
Intendentes enucleare de propositionum conversione, videamus...
f. 154v
Inter cetera ut rogaveras a patre nostro Ambrosio...
f. 21
Intrat in Aegyptum Genesis liber, Exodus exit//...
f. 3v
Ite in castellum ... (Mt. XXI, 2).
Rex caeli et terrae...
Jani prima dies et septima fine minatur //...
Januarius, Augustus et December IIII non. habent...
f. 22v
Jerusalem, surge et sta in excelso ... (Bar. V, 5)
Rex quidam fuit in Israel, qui cum adhuc esset adulescens...
f. 117
Juris scientia res quidem sanctissima est...
f. 53
[...] Juxta duo genera hominum duo constat esse negotiorum genera...
Levavi oculos meos ad montes ... (Ps. CXX, 1).
Ad montes, id est ad sanctos. Ratione hujus quaeritur utrum utile...
Loquitur Paulus Corinthiis : Propter fornicationem unusquisque ... (I Cor. VII, 2)...
f. 22
Lutum fecit Dominus ... (Joh. IX, 6)
Inde versus : Est caro nostra lutum...
[...] Mens humilis, doctoris amor, vitae moderamen...
Motus corporis caelestis circularis et sempiterni...
Moyses quippe ait : Sument de sanguine agni...
f. 2
Narravit abbas Daniel, dicens : Pater noster abbas Arsenius...
Noli oblivisci beneficiorum Dei creatoris...
f. 189
Nota duobus modis fides dicitur : fides pactionis et fides consensus...
f. 34
Nota quod duo sunt comestiones, una sacramentalis, alia spiritualis...
Notandum est quod apud Hieronymum legimus quod in Orientis ecclesiis...
f. 12v
Notandum quod duae sunt comestiones...
Notandum quod Felix papa vicesimus septimus post sanctum Petrum primus legitur constituisse...
f. 13
Notum sit omnibus hominibus ut quicumque adventum Domini vult celebrare...
Nulla ars praesumitur doceri nisi intenta prius meditatione...
f. 20v
Observandum est in mensa Christi...
f. 38
Omne datum optimum ... (Jac. I, 17).
Verba sunt Jacobi contra superbiam loquentis...
f. 89
Oportet ut sequens sermo exponat atque declaret ritum...
[...] Oratio cordis est, non labiorum...
f. 60
Orationum quae evidentem habent necessitatem, alia localis, alia complexionalis...
f. 73v
Parochiani cujusdam ecclesiae accesserunt ad episcopum suum, petentes...
f. 54v
Pervenit ad nos te fratrem et coepiscopum nostrum Henricum Leodiensem...
Placuit omnibus etc. ab omnibus discrepet etc. et supra II q. VII Laicos. Si haereticus ...
f. 129
Ponatur a et b esse nomina diversorum...
f. 70v
Possibile est te male respondere vel te debere concedere te male respondere...
Potestas, cum percipitur non ex libidine est amanda...
f. 101bisv
Presbyter, si uxorem acceperit sicut laicus...
f. 21v
Primo quaeritur quare solus Filius sit incarnatus et non Pater nec Spiritus sanctus...
f. 169v
Primo quaesitum de illo c. quod est XXXI, q. ult., Si qui parentes ...
Primo scire debemus quid sit jus scriptum...
Primum oportet dicere ... [Aristotelis Analyt. priora, I].
Divisionem recipit omnis scientia secundum divisionem generis subjecti...
Propheta docet quod beati sunt qui seminant (cf. Is. XXXII, 20)
Semen est verbum Dei...
f. 78
Proprium vero quadrifariam ... Hic incipit quarta pars tractatus in quo tractat de quarto universali...
Quaedam, mortuo viro suo, nupsit alii de alia parochia...
[...] Quaeratur cujus modi sit hoc verbum : sit ...
f. 47v
Quaerebatur de hac definitione scandali quae ponitur in glossa Matth. XVIII...
f. 190v
Quaerebatur utrum tota lex naturalis contineatur sub his duobus praeceptis...
Quaeritur cum Ecclesia sollemnizet de omnibus angelis in generali in aliqua die septimanae... quare non sollemnizat... de omnibus sanctis...
Quaeritur de acedia, dicendum quod est unum de septem principalibus vitiis...
Quaeritur de generali resurrectione utrum naturalis vel miraculosa...
f. 6
Quaeritur de oppositis ut adfirmatio et negatio...
f. 164
Quaeritur de problematibus. Cum igitur circa problemata multae adtendantur disputationes...
f. 164v
[...] Quaeritur quare solus Filius sit incarnatus et non Pater nec Spiritus sanctus, secundo utrum concedendum sit quo divina essentia...
Quaeritur quid sit definitio...
Quaeritur quid sit lex naturalis...
f. 190
Quaeritur, si episcopus solus noverit quem excommunicatum, an debeat eum vitare in publico...
Quaeritur si virginitas sit virtus...
f. 173
Quanto aliqua magis sunt indebita, tanto magis gratiora...
f. 124v
Quid significat quod in Genesi scriptum est : Omnis qui occiderit Cain ... (Gen. IV, 15)...
Quid tibi vis faciam ? ... (Lc. XVIII, 41).
Solet saepe contingere quod quandoque aliquis magnus princeps...
f. 92v
Quidam clericus habens ecclesiam instituit in ea vicarium...
Quidam paterfamilias fuit in Britannia in regione...
f. 33
Quidam sacerdos habebat ecclesiam ; supplicavit archidiaconum...
Quidam votum etc. Juxta duo genera hominum...
Quod ante passionem dixit in resurrectione sua...
f. 2v
Quoniam de hoc verbo vult dicere...
Quoniam subjectum rationalis philosophiae non est ens simpliciter...
f. 178
[...] Ratione hujus quaeritur si potuit genus humanum liberari...
Ratione hujus quaeritur utrum Ecclesia possit uti utroque gladio...
Restitutio est totius status redintegratio...
Sacramentum est invisibilis gratiae visibile signum, unde quaeritur...
f. 12x5 et 12x4
Sanctam et desiderabilem gloriosam ac singularem sollemnitatem, hoc est nativitatem Domini...
f. 141v
Sanctus Johannes Baptista in quodam castello Arabiae quod Macheronta dicitur...
f. 13v
Scio hominem ante annos quattuordecim ... (II Cor. XII, 2).
f. 12 5v
[...] Sedecim annos [hic] praefatus antistes in episcopatu exegerat...
f. 28v
Senex quidam magnus quasi annorum audiens tales res beati...
f. 9v
Sequitur de hac dictione : an, quae duas habet significationes...
f. 71v
Sequitur secunda quaestio , etc. in tribus etc., id est cum tribus, unde illud : In baculo ...
f. 120
Si caecus caecum conducat, jure fit aequum ut simul ambo cadant...
Si motum fuerit altare, denuo consecretur ecclesia...
Si nolumus timere in tranquillitate timeamus adtriti percussionibus ejus venturum judicium...
Si praescirentur quae fata quibusque minentur //...
Si quis hominem occiderit sponte, septem annis et dimidium...
Si venerit fames, pestilentia, inaequalitas aeris vel aliquacumque tribulatio...
f. 41
Sic infit : sedecim annos [hic] praefatus antistes in episcopatu exegerat...
Sicut viridis herba crescit infra aquam, sic libidinis vitium...
f. 118
Signum primi diei : omnia maria in altitudine exaltabuntur...
Sit nomen Domini benedictum ex hoc nunc ... (Ps. CXII, 2)
Quaeratur cujus modi sit hoc verbum : sit ...
Statuimus ut presbyteri capellani ante nos adducant confirmandos...
Stephanus papa constituit sacerdotes et levitas vestibus sacratis...
f. 34v
Summa cognitionis naturae ... [Aristotelis De Caelo]. Doctrina ita dividitur in duas partes...
Tria sunt circa quae ecclesiasticae religionis condicio versatur...
Triplex est capiendi consilii deliberatio. Prima est de honesto...
f. 156
Ut ait Aristoteles, quinque sunt metae ad quarum aliquam opponens...
f. 69
Utrum angelus sit factus ad imaginem et similitudinem Dei...
Utrum bonum sit bono contrarium...
f. 12x5
[...] Utrum Ecclesia possit uti utroque gladio...
[...] Utrum [generalis resurrectio] naturalis vel miraculosa...
Utrum idem praedicetur his propositionibus : Pater diligit Filium, Pater diligit Petrum...
Utrum in conceptione Filii Dei fomes deletus fuerit penitus in beata Virgine...
Utrum opus sit bonum vel malum quod non fit ex voluntate...
Utrum passiones sint meritoriae...
Utrum peccata redeant et solet tripliciter accipi peccatum...
f. 174v
Utrum peccatum omissionis consistat in pura privatione...
Utrum potentia credendi sit naturalis vel miraculosa...
f. 196
Utrum praestationes decimarum sint praediales an personales...
Utrum primi motus sint peccata et unde vel a quo habent quod sint peccata, et si sint...
f. 173v
Utrum sancti mereantur sibi in patria...
Utrum sit duplex sensualitas in homine...
[...] Utrum tota lex naturalis contineatur sub his duobus praeceptis : Quod tibi non vis fieri, alii ne feceris...
[...] Utrum utile sit orare sanctos...
Vadam ad montem myrrhae ... (Cant. IV, 6).
Non est alienum, viri fratres, ab hac sollemnitate...
f. 73
Videtur autem nec genus etc. [Porphyrii Isag.] Finito prooemio sequitur tractatus in quo sunt duae partes...
Volo autem, dilectissimi, unanimitatem vestram etiam alium negotium quod in senectute sua vir beatus gessit...
f. 27
Vulpes foveas habent ... (Mt. VIII, 20)
De impietate hominum Dominus ac redemptor noster...
f. 145
Exports RDF à venir…
Vous pouvez visualiser et manipuler ce document directement sur ce site, le comparer à d'autres grâce au visualiseur Mirador, ou glisser-déposer cette icône dans le visualiseur IIIF de votre choix. En savoir plus sur IIIF