Paris. Bibliothèque nationale de France, Département des manuscrits, Latin 3219

Référentiel d'autorité Biblissima : https://data.biblissima.fr/entity/Q385417

Présentation du contenu

Source des données : BnF Archives et manuscrits

  • Titre : « Claudii Salmasii adversaria de poenitentia et exomologesi veterum » (1) ; — « De poenitentia et exomologesi veterum. Conc. Tolet. I, can. II. Item placuit ut de poenitente non admittatur... » [Tolède I, c. 2, vers. isid.] (Hinschius, 350) ; — « In Concilio Gerundensi, can. IX. Is vero qui aegritudinis languore... » [Gérone, c. 9, vers. isid.] (ibid., 345) ; — « Canones Barcinonenses, can. VI. Poenitentes viri tonso capite... », VII. Et poenitentes epulis non intersint, nec negotiis... », VIII. De his qui in infirmitatibus poscunt penitentiam... », VIIII. Jubemus vero in infirmitate positis... » [Barcelone, a. 540, c. 6 à 9] (Bruns, II, 27-28), gloses marginales sur les c. 8 et 9 (2) ; — « Concilium Toletanum. III. Can. XI. Quod poenitentes secundum modum canonum agere poenitentiam debeant. Quoniam comperimus per quasdam Hispaniarum ecclesias... », XII. Quod qui voluerint poenitentiam agere prius tondeantur. Quicumque ab episcopo vel a presbytero... » [Tolède III, c. 11 et 12, vers. isid.] (Hinschius, 369-360), glose marginale sur le c. 12 (3) ; — « Conc. Barcinonense, can. IIII. Pari etiam consideratione sancientes, ut si qua virgo... » [Barcelone, a. 599, c. 4] (Bruns, II, 67) (3-3v) ; — « Concil. Tolet. IIII. can. LIIII. De discretione poenitentium qui possint ad honores ecclesiasticos provehi vel non provehi. Hi qui in discrimine constituti poenitentiam accipiunt... », « IV. Quicumque ex secularibus accipientes poenitentiam... » [Tolède IV, c. 53 et 54, vers. isid.] (Hinschius, 370-371) (4) ; — « Concilium Tolet. VI, can. VIII. Antiqui et sanctissimi est patris sententia papae Leonis... » (4-4v), « Can. VII. Quamvis priora nunquam siluerint de tanto facinore... » [Tolède VI, c. 8 et 7, vers. isid.] (ibid. p. 378), glose marginale sur le c. 7 (4v) ; — « Concil. Tolet. XII, c. II. Plerumque his quibus miseratio domini etiam nolentibus... » [Tolède XII, c. 2] (Hinschius, 414) glose marginale (5-5v) ; — « Ex penitentiali Theodori. Non licet diacono, laico penitentiam dare... », « Presbytero licet virginem sacro velamine... », « Mulieri non est licitum alicui poenitentiam dare... », « Romani reconciliant hominem intra absidem... » [Pénitentiel de Théodore, fragments des c. 2, 3 et 7, c. 14] (éd. Petit, P. L., XCIX, 928, 929, 931, 936) ; — « In definitione ecclesiasticorum dogmatum, cap. XXIII. Cotidie Eucharistiae communiones percipere nec laudo nec vitupero... — ... et submissus usque ad mortem percipiat » [GENNADIUS MASSILIENSIS, Liber de ecclesiasticis dogmatibus, c. 53] (P. L., LVIII, 994) (6) ; — « Ex concilio Carthaginensi 4 Can. XVI. Ut sacerdos poenitentiam imploranti... », « Can. eod. Is qui poenitentiam in infirmitate petit... », « Can. XVIII Poenitentes qui in infirmitate viaticum... », « Can. XVIII. Poenitentes qui ante leges poenitentiae... », « Can. LXXXVIIII. Ex poenitentibus quamvis bonus clericus... — ... deponatur a clero » [Carthage IV, c. 74, 76, 78, 79 et fragm. du c. 68, vers. isid.] (Hinschius, 305), gloses marginales sur les c. 78, 79 et 68 ; — « Ex concilio Turonensi. Can. VII. Homicidis penitus non communicandum... », « Can. VIII. Si quis vero post acceptam poenitentiam... » [Tours I, a. 460, c. 7 et 8] (Bruns, II, 141), glose marginale sur le c. 7 ; — « Ex Concilio Aurelianensi. Can. XI. De his qui suscepta penitentia religionem... » (7), « Can. XII. Si diaconus aut presbyter pro reatu suo... » [Orléans, c. 7 et 8, vers. isid.] (Hinschius, 337) ; — « Epistola Innocentii ad Decentium. De poenitentibus autem qui sive ex gravioribus... » [INNOCENTIUS I papa, Epist. ad Decentium, c. 7] (ibid., 528) (7v) ; — « Qui ab ecclesia removebatur usque ad exitum vitae propter aliquid peccatum... Can. XXI Concilii Ancyritani. Mulieres vero quae fornicantur et partus suos... et can. XXII. Qui voluntarie homicidium fecerunt... » [Ancyre, c. 21 et 22, vers. isid.] (Hinschius, 263) ; — « Can. 2 Concilii Neocaesariensis. Mulier si cum duabus fratribus... » [Néocésarée, c. 2, vers. isid.] (ibid.), suivi d'une glose : « Ex hoc canon constat qui extra ecclesias... » ; — « Penitentes proprie dicebantur qui in tertio gradu erant ... Canon Concilii Nicee... Si qui ergo ex animo poenitent tribus annis... — ... sola participes fiant populo » [Nicée, fragm. du c. 11, vers. isid.] (ibid., 259) suivi d'une glose avec citation en grec : « In grecis ita habetur... » (8) ; — «An differentia fuerit inter poenitentiae perpetuae addictos et excommunicatos. Argumentum synodi Gangrensis in veteri versione. Propterea ergo coactum est hoc concilium... — ... ab ecclesia habeatur extorris » [Gangres, fragm. vers. isid.] (ibid., 265) ; — texte grec, début des canons 56 et 57 de S. BASILE (Pitra, Juris eccl. graecorum historia et monumenta, I, Rome, 1854, 595-596), suivis, après les mots : « ...et alibi passim.. .» de deux expressions canoniques courantes relatives à la notion d'excommunié ; — « Haec in Graecis... » décision canonique infligeant l'anathème à ceux qui ne se conforment pas aux prescriptions précédentes ; — « De perpetua poenitentia, cap. III. Epistol. Siricii papae ad Himmerium Tarraconensem. Adjectum est etiam quosdam » [SIRICIUS papa, ad Eumerium Tarraconensem episc., c. 3, incipit seul] (Hinschius, 521) ; — « Canon tertius synodi Antiochenae ex Epitome Symeonis Logothetae », texte grec [Antioche, c. 3, dans le résumé de Syméon Metaphraste] (P. G., CXIV, 260) (8v) ; — « De voce Exomologesi, can. 2 Concilii Laodicensi... », texte grec [Laodicée, c. 2] (Pitra, op. cit., I, 495) ; — « Can. 2 Antiocheni Concilii... » texte grec [Antioche, c. 2 début] (ibid., 456-457) (9) ; — « ... Can. I. Neocaesar. synodi..., Secundum can. ejusdem concilii... » texte grec [Neocésarée, c. 1 et 2] (ibid., 451) ; — « Presbyter qui uxorem duxerit, ab ordine suo... », [Néocésarée, c. 1, vers. isid.] (Hinschius, 263) (9v) ; — « De perpetua poenitentia vel excommunicatione. Symeon Logotheta in Epitome canonum Concilii Ancyrani, can. 16... idem can... », textes grecs [Ancyre, c. 16 et 22, dans le résumé de Syméon Metaphraste] (P. G., CXIV, 253) ; — « Idem in Epitome Neocaesariensis synodi, can. 2... », texte grec [Néocésarée, c. 2, même rédaction] (ibid.) ; — « ... Gregorius Nyssenus ad Letoium... Idem Gregorius de his qui Christum negarunt aut ad Judaismum transierunt aut Manicheismum aut atheismum perpetuam agebant penitentiam... », texte grec [GREGORIUS NYSSENUS, Epist. canonica, extraits des c. 5 et 2] (Pitra, op. cit., I, p. 625 et 622) (10) ; — « Septima synodus can. I... », texte grec [Synode de Sainte-Sophie, c. 1 début] (Pitra, op. cit., II, Rome, 1868, 142) (10v) ; — « De peccatis propter quae poenitentia publica injungebatur... Gregorius Nyssenus, Epist. ad Letoium..., De tertio gradu poenitentium... Gregorius Nyssenus ad Letoium... », texte grec [GREGORIUS NYSSENUS, Epist. canonica, cinq extraits des c. 6, 5, 4 (Pitra, I, 626-627, 624-625) (11-11v) ; — « Epist. Syricii papae ad Himerium Terraconensem. Cap. v. De his vero non incongrue dilectio tua... » [SYRICIUS papa, Epist. ad Eumerium, c. 5] (Hinschius, 521) (12) ; — « Epist. Coelestini ad universos episcopos per Viennensem provinciam constitutos, cap. 2. Agnovimus poenitentiam morientibus quosdam... » [CAELESTINUS papa, Epist. ad episc. Viennenses, c. 2] (ibid., 560) (12-12v) ; — « Leo in responsibus ad Rusticum, ep. Narbonensem. VIII. De his qui non deficientes poenitentiam... Horum causa Dei judicio... VIIII. De his qui dolore nimio pervigente... Dissimulatio haec potest non de contemptu... X. De his qui poenitentiam professi sunt... Aliud quidem est debita justa reposcere... XI. De his qui in poenitentia vel post poenitentiam negotiantur. Qualitas lucri negotiantem aut excusat...» (12v), « XII. De his qui post poenitentiam ad militiam revertuntur. Contrarium omnino est ecclesiasticis regulis... » (12v-13), « De his qui post penitentiam uxores accipiunt... In adolescentia, constitutus, si urgente aut metu... » [LEO I papa Rustico Narbonensi ep., c. 8 à 13, vers. dionysiana] (P. L., LIV, 1205-1207) ; — « Leo in epist. ad Nicetam episc. Aquileiensem. De his autem Christianis qui inter eos... — ... cordis compunctione pensanda est... Si vero de quibus similiter dilectio tua nos credidit... » [LEO I papa, ad Nicetam Aquileiensem, fragm. du c. 5 et c. 6 vers. isid.] (Hinschius, 621) (13) ; — « De communione. Isidorus de ecclesiasticis officiis lib. I, cap. XLIII. Alia vero quae varie per diversa loca... — ... hujusmodi animadverti potest » [S. ISIDORUS HISPALENSIS, De ecclesiasticis officiis, l. I, c. 44 fragm.] (P. L., LXXXIII, 776) (14) ; — « De synaxibus. Canon 18 Concilii Laodicensis... », texte grec (Pitra, op. cit., I, 497), et traduction latine : « De eo quod semper supplicationes..., Synaxes processiones vertit veteris auctor versionis in Concil. Laod. can. 17. In processionibus non connectere... » [Laodicée, c. 18 et 17, vers. isid.] (Hinschius, 274) suivis de deux phrases de commentaires sur les différentes traductions du grec (15v).

Intervenants

Sujets et thèmes

Source des données : BnF Archives et manuscrits

  • Agnovimus paenitentiam morientibus quosdam denegare...

    f. 12

    Alia vero quae varie per diversa loca observantur...

    f. 14

    Aliud quidem est debita justa reposcere, aliud propria perfectionis amore...

    f. 12v

    Antiqui et sanctissimi est patris sententia papae Leonis...

    f. 4

    Contrarium omnino est ecclesiasticis regulis per paenitentiae actionem...

    f. 12v

    De his autem christianis qui inter eos a quibus fuerant captivati...

    f. 13

    De his qui in infirmitatibus poscunt paenitentiam et a sacerdote accipiunt...

    f. 2

    De his qui suscepta paenitentia religionem suae professionis obliti...

    f. 7

    De his vero non incongrue dilectio tua apostolicam sedem...

    f. 12

    De paenitentibus autem qui sive ex gravioribus commissis sive ex levioribus...

    f. 7v

    Dissimulatio haec potest non de contemptu esse remedii...

    f. 12v

    Et paenitentes epulis non intersint, nec negotiis operam dent...

    f. 2

    Ex hoc canon constat qui extra ecclesias abjiciebantur iis paenitent...

    f. 8

    Ex paenitentibus quamvis bonus clericus non ordinetur...

    f. 7

    Haec in graecis ita concipiuntur : ???, ???...

    f. 8v

    Hi qui in discrimine constituti paenitentiam accipiunt...

    f. 4

    Homicidis penitus non communicandum, donec per confessionem...

    f. 7

    Horum causa Dei judicio reservanda est, in cujus manu fuit...

    f. 12v

    In adulescentia constitutus, si urgente aut metu aut captivitatis periculo paenitentiam gessit...

    f. 13

    [...] In processionibus non conectere...

    f. 15v

    Is qui paenitentiam in infirmitate petit, si casu...

    f. 7

    Is vero qui aegritudinis languore depressus paenitentiae benedictionem...

    f. 2

    Item placuit ut de paenitente non admittatur ad clerum...

    f. 2

    Jubemus vero in infirmitate positis viaticam benedictionem...

    f. 2

    Mulier si cum duobus fratribus nupserit, abjici eam debere...

    f. 8

    Mulieres vero quae fornicantur et partus suos necant...

    f. 8

    Mulieri non est licitum alicui paenitentiam dare...

    f. 6

    Non licet diacono, laico paenitentiam dare sed episcopo...

    f. 6

    Paenitentes proprie dicebantur qui in tertio gradu erant...

    f. 8

    Paenitentes qui ante leges paenitentiae et sequuntur, si casu...

    f. 7

    Paenitentes qui in infirmitate viaticam eucharistiam acceperint...

    f. 7

    Paenitentes viri tonso capite et religioso habitu...

    f. 2

    Pari etiam consideratione sancientes, ut si qua virgo...

    f. 3

    Plerumque his quibus miseratio Domini etiam nolentibus...

    f. 5

    Presbyter qui uxorem duxerit, ab ordine suo illum deponi debere...

    f. 9v

    Presbytero licet virginem sacro velamine consecrare...

    f. 6

    Propterea ergo coactum est hoc concilium in Garigrensi ecclesia...

    f. 8v

    Qualitas lucri negotiantem aut excusat aut arguit...

    f. 12v

    Quamvis priora numquam siluerint de tanto facinore...

    f. 4v

    Qui ab Ecclesia removebatur usque ad exitum vitae propter aliquid peccatum...

    f. 8

    Qui voluntarie homicidium fecerit, paenitentiae quidem...

    f. 8

    Quicumque ab episcopo vel a presbytero, sanus vel infirmus, paenitentiam postulat...

    f. 3

    Quicumque ex saecularibus accipientes paenitentiam se totonderunt...

    f. 4

    Quoniam comperimus per quasdam Hispaniarum ecclesias...

    f. 3

    Quotidie eucharistiae communiones percipere nec laudo nec vitupero...

    f. 6

    Romani reconciliant hominem intra absidem, Graeci nolunt...

    f. 6

    Si diaconus aut presbyter pro reatu suo se ab altaris communione...

    f. 7v

    Si quis vero post acceptam paenitentiam sicut canis...

    f. 7

    Si vero de quibus similiter dilectio tua nos credidit...

    f. 13

    Synaxes processiones vertit veteris auctor versionis in concilio Laodicensi, canone decima septima : In processionibus...

    f. 15v

    Ut sacerdos paenitentiam imploranti absque personae acceptione paenitentiae leges injungat...

    f. 7

    Anathème -- Formules en grec
    BASILIUS CAESARIENSIS ep. (s.) -- Extraits
    CAELESTINUS I, papa -- Epistola (excerptum)
    Collections canoniques -- Statuta Ecclesiae antiqua. Excerpta
    CONCILES -- Ancyre (314)
    CONCILES -- Antioche (341)
    CONCILES -- Barcelone (540, excerpta)
    CONCILES -- Barcelone (599, excerptum)
    CONCILES -- Gangres
    CONCILES -- Gérone (excerptum)
    CONCILES -- Laodicée. Excerpta
    CONCILES -- Néocésarée (314-325)
    CONCILES -- Nicée (325)
    CONCILES -- Nicée (787, excerptum, en grec)
    CONCILES -- Orléans (511, excerpta)
    CONCILES -- Tolède I (400, excerptum)
    CONCILES -- Tolède III (589, excerpta)
    CONCILES -- Tolède IV (633, excerpta)
    CONCILES -- Tolède VI (638, excerpta)
    CONCILES -- Tolède XII (681, excerptum)
    CONCILES -- Tours (460, excerpta)
    DECENTIUS, ep. EUGUBINUS -- Lettre à lui adressée
    Décrétales (fausses)
    Excommunication -- Extraits de conciles
    GENNADIUS MASSILIENSIS -- De Ecclesiasticis dogmatibus. Excerpta
    Grec -- Textes
    GREGORIUS NYSSENUS -- Epistola canonica (excerpta)
    HIMERIUS TARRACONENSIS ep. -- Lettre à lui adressée (extraits)
    INNOCENTIUS I, papa (s.) -- Epistolae (excerpta)
    ISIDORUS HISPALENSIS (s.) -- De Ecclesiasticis officiis (excerpta)
    LA MARE (Philibert de) -- Possesseur
    LEO Magnus I (s.), papa -- Epistolae. Excerpta
    PENITENTIEL -- Paenitentiale dictum Theodori : Excerpta
    RELIURE -- Reliures XVIIe s.
    RELIURE -- Reliure Parchemin naturel sur carton
    SAUMAISE (Claude de) -- Manuscrit autographe
    SAUMAISE (Claude de) -- Adversaria de paenitentia et exomologesi veterum
    SIRICIUS, papa -- Epistola decretalis ad Himerium (excerpta)
    STATUTA ECCLESIAE ANTIQUA -- Excerpta

Source des données