Point d'entrée sur le patrimoine écrit du Moyen Âge et de la Renaissance en Occident du VIIIe au XVIIIe siècle
Moteur de recherche de manuscrits et livres anciens numérisés et intéropérables
Plateforme collaborative de gestion de publication des données d'autorité Biblissima
Aide à la lecture et apprentissage des langues anciennes, outils et environnements de travail en XML
Service d’expertise autour des standards IIIF
Référentiel d'autorité Biblissima : https://data.biblissima.fr/entity/Q385428
Source des données : BnF Archives et manuscrits
F. 1-227v En deux parties avec prologue et tables. Prologue : « Veritas Euvangelii permaneat apud nos... In isto themate doctor gencium... — ... qui Euva[n]gelium docuit et in eternum vivit... » (1-2). — 1re partie : « Prima dominica Adventus » (en marge). « Erunt signa in sole... Illud euvangelium in quinque partes dividitur... » (2v-5) ; — « Dom. secunda Adventus. Cum audisset Johannes in vinculis... In serie istius evangelii tres partes... » (5-7v) ; — « Dom. 3a post adventus [sic] Domini. Miserunt ab Jherosolymis Judei... In isto euva[n]gelio tractatur principaliter... » (7v-9v) ; — « Dom. 4a... » (en marge). « Anno decimo quinto inperii Tyberii Cesaris... Ist [ud] evangelium tres partes continet... » (9v-12v) ; — « In media nocte. Exiit edictum a Cesare Augusto... Istud euvangelium continet quatuor partes... » (12v-16) ; — « Secunda missa nativitatis Domini. Pastores loquebantur ad invicem... In isto euvangelio agitur principaliter... » (16-18) ; — « ... in tercia missa. In principio erat Verbum... In isto sacro evangelio sex partes... » (18-22) ; — « Dom. infra octavas Domini [nativitatis]. Erant Joseph et Maria mirantes... In tota serie hujus evangelii... » (22-24v) ; — « In circumcisione Domini... Postquam consummati sunt dies octo... Presens euvangelium dividitur in tres partes... » (24v-26v) ; — « In die Epiphanie... Cum natus esset Jhesus... Istud euvangelium in quatuor partes dividitur... » (26v-31) ; — « Dom. infra octavas Epiphanie. Cum esset Jhesus annorum duodecim... Istud euva[n]gelium dividitur in tres partes... » (31-34) ; — « Dom. prima post octavas Epiphanie. Nubcie facte sunt in Chana... Istud evangelium continet tres partes... » (34-37v) ; — « Dom. secunda post octavas Epiphanie. Cum descendisset Jhesus de monte... Istud sacrum evangelium in duas partes... » (37v-40v) ; — « Dom. 4a [sic pro : 3a] post octavas Epiphanie. Ascendente Jhesu in naviculam... Istut sacrum evangelium in tres partes... » (40v-43) ; — « Dom. 4a post octavas Epiphanie » (en marge). « Simile est regnum celorum homini qui seminavit... Istud euvangelium in quatuor partes dividitur... » (43-45v) ; — « Dom. in Septuagesima. Simile est regnum celorum homini patri familias... Illud euvangelium dividitur in tres partes... » (45v-50) ; — « Dom. in (in) Sexagesima » (en marge). « Cum turba plurima conveniret... In isto euvangelio in [sic] tres partes principales tanguntur... » (50-53v) ; — « Dom. Ia in Quadragesima [sic pro : Quinquagesima]. Assumpsit Jhesus duodecim discipulos... In presenti euvangelio sunt tres principales partes... » (53v-56) ; — « Feria quarta in capite jejunii. Cum jejunatis... Istud euvangelium in tres partes dividitur... » (56v-59v) ; — « Dom. in Quadragesima » (en marge). « Ductus est Jhesus in desertum... Instud euvagelium [sic] dividitur in tres partes... » (59v-63v) ; — « Dom. secunda in quadragesima. Egressus Jhesus secessit... Istud sacrum evangelium in tres partes... » (63v-66v) ; — « Dom. IIIa in quadragesima. Erat Jhesus eiciens demonium... Presens evangelium dividitur in tres partes... » (66v-70v) ; — « Dom. IIIIa in quadragesima. Abiit Jhesus trans mare Galille [sic]... Instud [sic] evangelium in tres partes dividitur... » (70v-73v) ; — « Dom. in Passione. Quis ex vobis arguet me de peccato... Istud sacrum evangelium continet tres principales... » (73v-76) ; — « Dom. in Ramis palmarum... Cum appropinquasset Jhesus Jherosolimis... Istud sacrum evangelium continet quatuor partes... » ; cf. J. Leclercq, dans Arch. d'hist. doctr. et litt. du M. A., XIV (1943-1945), 173 (76-78v) ; — « Patio [sic] D. N. J. C. in die sancta Veneris. Patio Domini nostri Jhesu Christi secundum Johannem... Egressus Jhesus etc... Totum negocium pationis dividitur in duas partes... » (78v-87) ; — « Dom. in festo Pace [sic]. Maria Macdalene [sic], Maria Jacobi... Istud sacrum evangelium continet quatuor partes... » (87-90) ; — « In crastinum Pace... Duo ex discipulis Jhesu ibant... Istud sacrum evangelium in prima sui divisione... » (90-94) ; — « Dom. in octavis Pace. Cum esset cero [sic] die illa... In presenti euva[n]gelio sunt quatuor partes... » (94v-98) ; — « Dom. prima post octavas Pace. Ego sum pastor bonus... In isto sacro euvangelio sunt quatuor partes... » (98-101) ; — « Dom. IIa post octavas Pace » (en marge). « Modicum et non videbitis me... In presenti euvangelio sunt generaliter quatuor partes... » (101v-105) ; — « Dom. tercia post octavas Pace... Vado ad eum qui me misit... In presenti euvangelio quatuor per ordinem registrantur... » (105-107v) ; — « Dom. decima [sic pro : 4a] post octavas Pache. Amen dico vobis, si quid pecieritis Patrem... In isto sacro evangelio Jhesus Christus... » (107v-110v) ; — « In festo ascentionis Domini... Recumbentibus enim [sic pro : undecim] discipulis... Istud sacrum evangelium in quatuor partes dividitur... » (110v-113) ; — « Dom. infra octavas Ascentionis... Cum autem venerit Paraclitus. Joh. XV. In isto euvangelio tres partes continentur... » (113-115v) ; — « In festo Penthecostes. Si quis diligit me... Istud evangelium dividitur in quatuor partes... » (115v-119) ; — « In crastinum Penthecostes. Sic Deus dilexit mundum... In isto sacro euvangelio tractatur generaliter de tribus... » (119-121v) ; — « In festo sanctissime Trinitatis. Erat homo ex Phariseiis [sic]... Totum istud sacrum euvangelium dividitur in tres partes... » (121v-125v) ; — « In festo Corporis Christi Domini nostri Jhesu. Caro mea vere est cibus... In isto sacro euvangelio in quo de altaris sacramento... — ... Jhesus Christus Redemptor noster. Et sic terminatur expositio euvangeliorum dominicalium a dominica prima de Adventu usque ad dominicam primam post festum Corporis Jhesu Christi secundum fratrem P. Aldiverti, ordinis Predicatorum, doctorem theologie et fuit scripta etc. » (125v-129). — 2e partie : « Dominica prima post octavas Penthecostes. Homo quidam erat dives... Illud euvangelium dividitur in quatuor partes... » (129-134v) ; — « Dom. secunda post octavas Penthecostes. Homo quidam fecit cenam... In tota serie hujus euva[n]gelii sunt quatuor... » (134v-138) ; — « Dominica secunda post Penthecosten [sic pro : 3a post oct. Penthecostes]. Erant appropinquantes ad Jhesum... Istud euvangelium tres partes continet... » (138-141) ; — « Dom. decima [sic pro : 4a] post octavas Penthecostes. Estote misericordes... Istud sacrum euva[n]gelium in (in) tres partes... » (141-145) ; — « Dom. quinta post octavas Penthecostes... Cum turbe irruerent ad Jhesum... Istud sacrum euva[n]gelium in quatuor partes... » (145-148) ; — « Dom. sexta post octavas Penthecostes. Nisi habundaverit justicia vestra... In isto sacro euvangelio in quo Salvator... » (148-150v) ; — « Dom. septima post octavas Penthecostes. Cum turba multa esset... Istud sacrum evangelium quatuor partes continet... » (150v-153v) ; — « Dom. in [sic pro : post] octavas Penthecostes VIII. Attendite a falsis prophetis... In presenti sacro euvangelio sunt quatuor partes... » (153v-156v) ; — « Dom. nona post octavas Penthecostes » (en marge). « Homo quidam erat dives... Istud sacrum euvangelium in quatuor partes... » (156v-160v) ; — « Dom. decima post octavas Penthecostes. Cum appropinquaret Jhesus... Luc. XIX. Istud sacrum evangelium dividitur in tres partes... » (160v-164v) ; — « Dom. XIa post octavas Penthecostes. Dixit Jhesus ad quosdam... Luc. XIX. In sacro euva[n]gelio quatuor principales partes... » (164v-168) ; — « Dom. XIIa post octavas Penthecostes. Exiens Jhesus de finibus Tyri... Istud sacrum euvangelium in quatuor partes... » (168-170v) ; — « Dom. Xa [sic pro : XIIIa] post octavas Penthecostes. Beati occuli qui vident... Presens sacrum euvangelium in quatuor... » (170v-174v) ; — « Dom. XIVa post octavas Penthecostes. Dum iret Jhesus in Jherusalem... In presenti evangelio s. Luchas evangelista... » (174v-177) ; — « Dom. XVa post octavas Penthecostes. Nemo potest duobus dominis servire... Presens euva[n]gelium totum dividitur in quatuor... » (177-181) ; — « Dom. XVIa post octavas Penthecostes. Ibat Jhesus in civitatem... In serie istius sacri euvangelii... » (181-185) ; — « Dom. XVIa [sic pro : XVIIa] post octavas Penthecostes. Cum intraret Jhesus in domum... Istud sacrum euvangelium in prima sui divisione... » (185-190) ; — « Dom. XVIIIa post octavas Penthecostes. Pharisei audientes quod Jhesus... In presenti euva[n]gelio quatuor partes... » (190-194) ; — « Dom. XIXa post octavas Penthecostes. Ascendens Jhesus in naviculam... In presenti euvangelio de catuor [sic] pertractatur... » (194-199) ; — « Dom. XXa post octavas Penthecostes. Simile est regnum celorum. Matth. XXII. In presenti evangelio tractatur specialiter... » (199-202v, 205-205v, 203-204) ; — « Dom. vicesima secunda [sic pro : XXIa.] Erat quidam regulus... In isto sacro euvangelio de quatuor... » (204-204v, 206-210) ; — « Dom. vicesima secunda post octavas Penthecostes. Simile est regnum celorum regi qui voluit... In isto sacro evangelio de quatuor... » (210-214v) ; — « Dom. vicesima tercia post Penthecosten. Habeuntes [sic pro : Abeuntes] pharisey consilium fecerunt... In isto enim sacro euvangelio de catuor... » (214v-219) ; — « Loquente Jhesu ad turbas... Istud sacrum euvangelium in tres partes dividitur... — ... ad quod regnum nos perducat qui in eternum vivit et regnat... Explicit postilla super euvangelia dominicalia tocius anni a fratre Petro Aldeberti, alias Aldiberti, sacre theologie doctore, scripta cum magno labore anno Domini millesimo quadringentesimo quinquagesimo primo et die decima mensis februarii [1452 n. st.] apud locum de Ladinhaco [Ladinhac, Cantal, dioc. de Saint-Flour] in presentia multorum sociorum. Petrus Montelli. Ita est » (219-223). — Tables des évangiles de l'année (223v-224), alphabétique des matières (224-227v). Sur l'auteur, Pierre Aldebert ; cf. Oudin, Script. eccles., III, 2468 ; Cat. gén. des mss. des bibl. publ. de France , XXVII, 338-339 ; M. Fournier, Les Statuts et privilèges des universités françaises, I, 631, n° 697 ; Denifle, Die Universitäten, 338.
F. 227v Notes de pastorale liturgique et homélitique (additions de la fin du XVe s.).
F. 228-228v Notes de théologie morale sur les vertus, les vices et la pénitence : « Paciencia sic diffinitur in rethorica... » (de la même main que le corps du ms.).
F. 228v-231v Notes diverses (additions de plusieurs mains de la fin du XVe s.). Parmi cellesci : sentences de s. Bernard, s. Anselme, etc. (228v-229) ; deux formules de certificat de publication de bans (229 et 229v) et rituel de mariage en latin et en langue vulgaire (229) ; note sur les péchés capitaux (229v) ; deux leçons des matines de l'office du Saint-Sacrement : « Incipit Istoria de Corpore Christi. Lectio prima. Inmensa divine largitatis benefficia... Lectio secunda. Manducatur utique affidelibus [sic]... — ... solatium singulare » (Breviarum romanum, ad. loc. lect. 4-6, avec coupure différente, sermon attribué à s. Thomas d'Aquin). La « lectio 3a » annoncée à la suite n'a pas été transcrite (230) ; notes de théologie : « Omnis doctrina est rey aut signi... » (230-230v) ; notes de théologie et de pastorale : « Notandum est quid est spes... De superbia... De gula... » etc. (231-231v).
F. 232-233v Notes diverses en latin et en langue vulgaire : brouillons de comptes, copie d'une lettre de l'official de Toulouse, etc., portant les dates de 1487 et 1488, de plusieurs mains.
F. 234-235 « Sequitur tabula librorum pertinentium Guillelmo Mosseti, presbytero et curato Paulhiaci » [Paulhac, diocèse de Saint-Flour], en latin, français et provençal. — XVe-XVIe s.
Abeuntes Pharisaei consilium faciebant... (cf. Mt. XII, 14).
In isto enim sacro evangelio de quattuor tractatur principaliter et primo de maligna...
f. 214v
Abiit Jesus trans mare Galilaeae... (Joh. VI, 1).
Istud evangelium in tres partes dividitur : in prima agitur de profectu humanae devotionis...
f. 70v
Adsumpsit Jesus duodecim discipulos... (Lc. XVIII, 31).
In praesenti evangelio sunt tres principales partes, in prima producitur...
f. 53v
Adtendite a falsis prophetis... (Mt. VII, 15).
In praesenti sacro evangelio sunt quattuor partes principales...
f. 153v
Amen, amen dico vobis : Si quid petieritis... (Joh. XVI, 23).
In isto sacro evangelio Jesus Christus apostolos quadrupliciter consolatur...
f. 107v
Anno quinto decimo imperii Tiberii Caesaris... (Lc. III, 1).
Istud evangelium tres partes continet principales...
f. 9v
Ascendens Jesus in naviculam transfretavit... (Mt. IX, 1).
In praesenti evangelio pertractatur per ordinem : primo de humilitate...
f. 194
Ascendente Jesu in naviculam, secuti sunt... (Mt. VIII, 23-24).
Istud sacrum evangelium in tres partes dividitur...
f. 40v
Beati oculi qui vident quae vos videtis... (Lc. X, 23).
Praesens sacrum evangelium in quattuor dividitur partes principales...
f. 170v
Caro mea vere est cibus... (Joh. VI, 56).
In isto sacro evangelio in quo de altari sacra fit mentio quattuor principales...
f. 125v
Cum appropinquaret Jesus Jerusalem, videns civitatem flevit... (cf. Lc. XIX, 41).
Istud sacrum evangelium dividitur in tres partes principales, in prima tractabitur...
f. 160v
Cum appropinquasset Jesus Jerosolymis, et venisset Bethphage... (Mt. XXI, 1).
Istud sacrum evangelium continet quattuor partes principales...
f. 76
Cum audisset Johannes in vinculis... (Mt. XI, 2).
In serie istius evangelii tres partes principales utpote notatur hic...
f. 5
Cum autem descendisset Jesus de monte... (Mt. VIII, 1).
Istud sacrum evangelium in duas partes principales dividitur...
f. 37v
Cum autem venerit Paracletus quem ego mittam... (Joh. XV, 26).
In isto evangelio tres partes continentur. In prima ponuntur Spiritus sancti et apostolorum testificatio...
f. 113
Cum factus esset Jesus annorum duodecim... (Lc. II, 42).
Istud evangelium dividitur in tres partes principales...
f. 31
Cum intraret Jesus in domum cujusdam principis... (Lc. XIV, 1).
Illud sacrum evangelium in prima sui divisione dividitur in tres partes principales...
f. 185
Cum jejunatis, nolite fieri... (Mt. VI, 16).
Istud evangelium in tres partes dividitur secundum quod Salvator...
f. 56v
Cum natus esset Jesus... (Mt. II, 1).
Istud evangelium in quattuor partes dividitur et in prima ponitur sedulitas inquisitionis...
f. 26v
Cum sero esset die illo... (Joh. XX, 19).
In praesenti evangelio sunt quattuor partes ; in prima ponitur admonitio...
f. 94v
Cum turba multa esset... (Mc. VIII, 1).
Istud sacrum evangelium quattuor partes continet principales...
f. 150v
Cum turba plurima conveniret... (Lc. VIII, 4).
In isto evangelio in tres partes principales tanguntur, in prima tangitur...
f. 50
Cum turbae irruerent in Jesum... (Lc. V, 1).
Istud sacrum evangelium in quattuor partes dividitur principales. In prima parte...
f. 145
Dixit Jesus ad quosdam, qui in se confidebant... (Lc. XVIII, 9).
In sacro Evangelio quattuor principales partes registrantur...
f. 164v
Ductus est Jesus in desertum... (Mt. IV, 1).
Istud evangelium dividitur in tres partes ; in prima tractatur absentia...
f. 59v
Dum iret Jesus in Jerusalem... (Lc. XVII, 11).
In praesenti evangelio sanctus Lucas evangelista de quattuor tractat...
f. 174v
Duo ex discipulis Jesu ibant... (Lc. XXIV, 13).
Istud sacrum evangelium in prima sui divisione in quattuor partes...
f. 90
Ego sum pastor bonus... (Joh. X, 11).
In isto sacro evangelio sunt quattuor partes principales...
f. 98
Egressus Jesus secessit in partes Tyri... (Mt. XV, 21).
Istud sacrum evangelium in tres partes dividitur principales...
f. 63v
Erant appropinquantes ad Jesum... (Lc. XV, 1).
Istud evangelium tres partes continet. In prima parte...
f. 138
Erat homo ex pharisaeis... (Joh. III, 1).
Totum istud sacrum evangelium dividitur in tres partes principales...
f. 121v
Erat Jesus ejiciens daemonium... (Lc. XI, 14).
Praesens evangelium dividitur in tres partes principales...
f. 66v
Erat pater ejus et mater mirantes... (Lc. II, 33).
In tota serie hujus evangelii tractatur de quattuor...
f. 22
Erat quidam regulus... (Joh. IV, 46).
In isto sacro evangelio de quattuor principaliter tractatur...
f. 204
Erunt signa in sole... (Lc. XXI, 25).
Illud evangelium in quinque partes dividitur...
f. 2v
Estote ergo misericordes, sicut et Pater... (Lc. VI, 36).
Istud sacrum Evangelium in tres partes principales dividitur ut sequitur...
f. 141
Exiens Jesus de finibus Tyri... (Mc. VII, 31).
Istud sacrum evangelium in quattuor partes dividitur principales...
f. 168
Exiit edictum a Caesare Augusto... (Lc. II, 1).
Istud evangelium continet quattuor partes principales...
f. 12v
Homo quidam erat dives qui habebat villicum... (Lc. XVI, 1).
f. 156v
Homo quidam erat dives qui induebatur... (Lc. XVI, 19).
Illud evangelium dividitur in quattuor partes principales...
f. 129
Homo quidam fecit cenam magnam... (Lc. XIV, 16).
In tota serie hujus evangelii sunt quattuor partes principales...
f. 134v
Ibat Jesus in civitatem quae vocatur Naim... (Lc. VII, 11).
In serie istius sacri evangelii tria...
f. 181
Immensa divinae largitatis beneficia exhibita populo christiano...
f. 230
[...] In isto themate doctor gentium Paulus apostolus doctrinam evangelicam super alias doctrinas...
f. 1
In principio erat Verbum... (Joh. I, 1).
In isto sacro evangelio sex partes principales considero...
f. 18
Loquente Jesu ad turbas : [Ecce princeps unus]... (Mt. IX, 18).
f. 219
Manducatur utique a fidelibus sed minime laceratur...
Maria Magdalene et Maria Jacobi... (Mc. XVI, 1).
f. 87
Miserunt Judaei ab Jerosolymis... (Joh. I, 19).
In isto evangelio tractatur principaliter de quattuor...
f. 7v
Modicum et jam non videbitis me... (Joh. XVI, 16).
In praesenti evangelio sunt generaliter quattuor partes principales...
f. 101v
Nemo potest duobus dominis servire... (Mt. VI, 24).
Praesens evangelium totum dividitur in quattuor partes principales...
f. 177
Nisi abundaverit justitia... (Mt. V, 20).
In isto sacro evangelio in quo Salvator tractat de justitia...
f. 148
Nuptiae factae sunt in Cana Galilaeae... (Joh. II, 1).
Istud evangelium continet tres partes principales...
f. 34
Passio Domini nostri Jesu Christi secundum Johannem. Egressus Jesus... (Joh. XVIII, 1)
Totum negotium passionis dividitur in duas partes, rubricam praecedentem...
f. 78v
Pastores loquebantur ad invicem... (Lc. II, 15).
In isto evangelio agitur principaliter de nuntiatione...
f. 16
Patientia sic definitur in Rhetorica : patientia est utilitatis vel honestatis...
f. 228
Pharisaei audientes quod Jesus... (Mt. XXII, 34)
In praesenti evangelio quattuor partes principales pertractare ordinantur...
f. 190
Postquam consummati sunt dies octo... (Lc. II, 21).
f. 24v
Quis ex vobis arguet me de peccato... (Joh. VIII, 46).
Istud sacrum evangelium continet tres principales...
f. 73v
Recumbentibus undecim discipulis... (Mc. XVI, 14).
Istud sacrum evangelium in quattuor partes dividitur...
f. 110v
Si quis diligit me, sermonem meum... (Joh. XIV, 23).
Istud evangelium dividitur in quattuor partes principales...
f. 115v
Sic Deus dilexit mundum... (Joh. III, 16).
In isto sacro evangelio tractatur generaliter de tribus a principio...
f. 119
Simile est regnum caelorum homini patrifamilias... (Mt. XX, 1).
Illud evangelium dividitur in tres partes principales...
f. 45v
Simile est regnum caelorum homini qui seminavit... (Mt. XIII, 24).
Istud evangelium in quattuor partes dividitur...
f. 43
Simile est regnum caelorum homini regi qui voluit rationem ponere... (cf. Mt. XVIII, 23).
In isto sacro evangelio de quattuor principaliter agitur...
f. 210
Simile factum est regnum caelorum homini regi qui fecit nuptias... (Mt. XXII, 2).
In praesenti evangelio tractatur specialiter de quattuor adtributis...
f. 199
[...] Totum negotium passionis dividitur in duas partes, rubricam praecedentem et in litteram subsequentem...
Vado ad eum qui misit me... (Joh. XVI, 5).
In praesenti evangelio quattuor per ordinem registrantur partes principales...
f. 105
Veritas Evangelii permaneat apud vos... (Gal. II, 5)
In isto themate doctor gentium Paulus apostolus doctrinam evangelicam...
f. 1???
Exports RDF à venir…
Vous pouvez visualiser et manipuler ce document directement sur ce site, le comparer à d'autres grâce au visualiseur Mirador, ou glisser-déposer cette icône dans le visualiseur IIIF de votre choix. En savoir plus sur IIIF