Point d'entrée sur le patrimoine écrit du Moyen Âge et de la Renaissance en Occident du VIIIe au XVIIIe siècle
Moteur de recherche de manuscrits et livres anciens numérisés et intéropérables
Plateforme collaborative de gestion de publication des données d'autorité Biblissima
Aide à la lecture et apprentissage des langues anciennes, outils et environnements de travail en XML
Service d’expertise autour des standards IIIF
Référentiel d'autorité Biblissima : https://data.biblissima.fr/entity/Q381741
Source des données : BnF Archives et manuscrits
F. 1-33 ALCUINUS [De fide sanctae et individuae Trinitatis] : « Liber manualis editus a domino Alcuino ex libris sancti Augustini de trinitate Dei », avec épitre dédicatoire (1-2) et table des chapitres (2-3) (P. L., CI, 11-58).
F. 33-37 [De trinitate ad Fredegisum quaestiones XXVIII] (ibid., 57-64).
F. 37-45 [De animae ratione] (ibid., 639-650) comprenant les Carmina I à III (M. G., Poet. I, 302-304, n° LXXXV).
F. 46-115 Sermons : « Vicesimus primus sermo sancti Augustini de nathale Domini. Castissimum Marie virginis uterum... » [PSEUDO-AUGUSTINUS] (P. L., XXXIX, 2107-2110, serm. 195 A) (46-49) ; — « Sermo sancti Augustini de adventu Domini. Propicia divinitate, fratres dilectissimi,... » [S. CAESARIUS ARELATENSIS] (Morin, S. Caesarii serm., 723-726, serm. 187) (49-51) ; — « Sermo s. Augustini episcopi de adventu Domini. Sanctam et desiderabilem... » [S. CAESARIUS ARELATENSIS] (ibid., 726-729, serm. 188) (51-52v) ; — « Sermo s. Augustini episcopi de adventu Domini. Hic incipit primus. Satis abundeque dixisse... » [S. MAXIMUS TAURINENSIS] (P. L., LVII, 531-534) (52v-54) ; — « Sermo sancti Augustini de adventu Domini. Omnes scripture quas nunc... » [PSEUDO-AUGUSTINUS] (Maï, Nova Patr. Bibl., I, 152-153, serm. 77) ; cf. Morin, dans Miscell. Agost., I, 754, et S. Caesarii serm., 928 (54-54v) ; — « Sermo s. Augustini episcopi de nathale Domini. Hodie veritas de terra... » [S. AUGUSTINUS] (P. L., XXXVIII, 1011-1013, serm. 192) (54v-56) ; — « Sermo de nathale Domini. Rogo vos, fr. k., ut libenti animo sermones... » [PSEUDO-AUGUSTINUS] (P. L., XXXIX, 1977-1981, serm. 117 A) ; cf. Morin, op. cit., 935 (56-59v) ; — « XI. Ejusdem sermo de nathale Domini. Hodiernus dies ad adhibendam... » [S. AUGUSTINUS] (P. L., XXXIX, 1657-1659, serm. 370) (59v-61v) ; — « XII. Omelia de nativitate Christi. Clementissimus pater omnipotens... » [PSEUDO-AUGUSTINUS] (Maï, op. cit., 150-152, serm. 76) ; cf. Morin, dans Miscell. Agost., I, 728 (61v-63) ; — « XXX. Sermo de nathale Domini. Anniversaria Domini incarnatio... » [PSEUDO-AUGUSTINUS] (P. L., XXXIX, 1996-1997, serm. 127 A) (63-64v) ; — « XIII. Sermo de nathale Domini. Verbum patris per quod facta sunt... » [S. AUGUSTINUS] (P. L., XXXVIII, 1009-1011, serm. 191) (64v-65v) ; — « XV. Item sermo de nathale Domini. Salvator noster natus de patre... » [S. CAESARIUS ARELATENSIS] (Morin, op. cit., 737-738, serm. 191) (65v-67v) ; — « XVI. Omelia sancti Jheronimi de nathale Domini. Hodie verus sol ortus est... » [S. MAXIMUS TAURINENSIS] (P. L., LVII, 545-546, serm. 7) (67v-68) ; — « XVII. Sermo de nathale Domini. Hodiernus dies nathalis... » [S. AUGUSTINUS] (P. L., XXXVIII, 1019-1021, serm. 196) (68-70) ; — XVIII. Sermo s. Augustini de adventu Domini. Audite filii lucis, adoptati... » [S. AUGUSTINUS] (ibid., 1015-1017, serm. 194) (70-71v) ; — « XVIIII. Sermo s. Augustini de nathale Domini. Gaudeamus, fratres, letentur et exultent gentes... » [S. AUGUSTINUS] (ibid., 999-1000, serm. 186) (71v-72v) ; — « XX. Omelia in nathale sancti Stephani prothomartiris Christi. Hesterno die habuimus nathalem... » [S. MAXIMUS TAURINENSIS] (P. L., LVII, 701-702, serm. 85) ; cf. Morin, dans Miscell. Agost., I,743 et S. Caesarii serm., 920 (72v-73) ; — « XXI. Alius sermo in nathale sancti Stephani martyris. Lectio apostolorum actuum... » [S. CAESARIUS ARELATENSIS] (Morin, op. cit., 822-826, serm. 219) (73-75) ; — « Item alius de nathale sancti Stephani LXXXII. Inter purpureos marthyrum choros... » [PSEUDO-MAXIMUS TAURINENSIS] (P. L., LVII, 905-908, serm. 29 A) (75-76v) ; — « XXIII. Item de marthirio Stephani. Quoniam video nostras disputationes... » [PSEUDO-AUGUSTINUS] (P. L., XXXIX, 2147-2149, serm. 217 A, § 1-5) jusqu'à : «... premittentes testimonia... » (76v-78v) et (ibid., 2152-2154, serm. 220 A.) depuis : «... ipse odii causa, qui premii... » (78v-79v) ; — « XXVIII. Item ejusdem. Credimus Judeis quia notus... » [PSEUDO-AUGUSTINUS] (ibid., 2151-2152, serm. 219 A) (79v-80v) ; — « XXX. In nathale Innocentium. Deceptor itaque Herodes... » [PSEUDO-AUGUSTINUS] (Maï, op, cit., I, 326-329, serm. 139) ; cf. Morin, dans Miscell. Agost., I, 731 (80v-83v) ; — « XXXI. Incipit transitus sancti Johannis apostoli et evangeliste. Cum esset annorum sanctus Johannes... » [PSEUDO-MELITO] ; cf. Bibl. hag. lat., n° 4322 ; Cod. hag., I, 220 (83v-84) ; — « XXXII. Omelia de circumcisione Domini. Et postquam consumati sunt... Quid est autem hoc... » [PSEUDO-AUGUSTINUS] (Maï, op. cit., 235-239, serm. 112) ; cf. Morin, dans Miscell. Agost., I, 760 (84v-88) ; — « XXXIII. Sermo sancti Augustini Kal. januarii. Dies Kalendarum istarum... » [S. CAESARIUS ARELATENSIS] (Morin, op. cit., 738-741, serm. 192) (88-90) ; — « XXXIIII. Sermo de Kalendis januarii. Omne peccatum, fratres karissimi,... » [S. CAESARIUS ARELATENSIS] ibid., 742-745, serm. 193) (90-92) ; — « XXXV. Sermo sancti Augustini episcopi de ephiphania Domini. Omelia ejusdem. Intelligere possumus... » [PSEUDO-AUGUSTINUS] (P. L., XXXIX, 2011-2013, serm. 135 A) ; cf. Morin, dans Miscell. Agost., I, 747, et S. Caesarii serm., 923 (92-93v) ; — « XXXVI. Omelia de epiphania Domini. Proxime, fratres karissimi, ejusmodi... » [FAUSTUS REIENSIS] (C. S. E. L., XXI, 247-252, serm. 7) ; cf. Morin, op. cit., 931 (93v-96) ; — « XXXVII. Omelia ejusdem de epiphania Domini. Hodierne diei per universum... » [S. AUGUSTINUS] (P. L., XXXVIII, 1033-1035, serm. 202) (96-97v) ; — « XXXVIII-XL. Lectio de Ysaya propheta ejusdem. Omnes sitientes... » [Is. LV, 1] (97v-98) ; « Surge illuminare, Jherusalem... » [Is. LX, 1-6] (98-98v) ; « Gaudens gaudebo in Domino... » [Is. LXI, 10-11 et LXII, 1-7] (98v) ; — « XLI. Item de ephiphania Domini. Illud, fr. k., quod die tertia... » [S. CAESARIUS ARELATENSIS] (Morin, op. cit., 649-652, serm. 168) (98v-101) ; — « XLII. De laude vel de perseverantia psallentium. Gaudium quod michi Dominus... » [S. CAESARIUS ARELATENSIS] (ibid., 299-302, serm. 75) (101-102v) ; — « Incipit admonitio ut in ora cum [sic pour : oratione] genua flectuntur et ad benedictionem capita inclinantur. Supplicatio, fr. k., et paterna... » [S. CAESARIUS ARELATENSIS] (ibid., 302-304, serm. 76) (102v-103v) ; — « XLIIII. In purificatione beate Marie sextus. Et postquam impleti sunt... Consideremus, fr. k., textum sancti evangelii... », extrait du Collectarium sermonum s. Augustini de Robert de Bardis, cf. ms. Latin 2030 f. 154 et Maï, op. cit., I, 438 (103v-107) ; — « XLV. Omelia de virginibus. Hesterno die qui adfuistis... » [S. AUGUSTINUS] (P. L., XXXVIII 573-580, serm. 93) (107-112) ; — « XLVI. De e???o quod scriptum est : Joseph et filii Israel creverunt. Audivimus in lectione que lecta est... » [S. CAESARIUS ARELATENSIS] (Morin, op. cit., 369-372, serm. 94) (112-114) ; — « XLVII. Omelia de decem plagis a sancto Augustino scriptum. Septimus. Non est sine causa. fratres... » [S. CAESARIUS ARELATENSIS] (ibid., 390-393, serm. 100) jusqu'à : «... intemperate excepto filiorum... » (114-115v).
F. 46-115. Collection de sermons rassemblée par s. Césaire d'Arles, ms. N de la description de R. Etaix, dans Rev. bénéd., LXXXVII (1977), 7-33, ms. actuellement incomplet, décrit par les Mauristes quand il était complet dans le ms. Latin 11661, f. 166-170.
F. 56-59v. Parfois attribué à SEDATUS NEMAUSENSIS ; cf. Clavis Patrum latinorum, nos 368 et 1006.
F. 59v-61v. Le paragraphe 1 est inauthentique ; cf. Etaix, op. cit., 10.
F. 65v-67v. S. AUGUSTINUS, Sermo in nativitate Domini (éd. C. Lambot, dans Rev. bénéd., LXXIX (1969), 124-128).
F. 67v-68. (éd. A. Mutzenbecher, C.C.S.L., XXIII, 1962, s. 45, apocryphe, 181-183).
F. 72v-73. Attribution douteuse, non retenue par A. Mutzenbecher, éd. cit. ; cf. Clavis Patrum latinorum, n° 221, s. 85.
F. 78v-79v. [S. CAESARIUS ARELATENSIS, Sermo 222, incomplet du début] (éd. G. Morin, C.C.S.L., CIV, 1953, 878-881).
F. 92-93v. Le début du sermon est de [MAXIMUS TAURINENSIS] (éd. cit., sermo 13A, 41-42).
Ms. probablement envoyé à Colbert par Boudon, trésorier de France à Montpellier, le 10 décembre 1680 ; cf. mss. Latin 9364, f. 54, et *3044, *3050, *3054, *3056, *3094, *3097, *3105, *3106 (?), *3107, *3108, *3237A (?), *3262, *3264.
Anniversaria Domini incarnatio et vestrae fraternitatis tam frequens congregatio...
f. 63
Audite, filii lucis adoptati in regnum Dei, fratres carissimi, gaudete...
f. 70
Audivimus in lectione quae lecta est, fratres dilectissimi, quod cum mortuo Joseph...
f. 112v
Castissimum Mariae Virginis uterum Mariae sponsae Virginis clausum...
f. 46
Clementissimus Pater omnipotens Deus, cum deleret saeculum caenulentis erroribus...
f. 61v
Credimus Judaeis quia notus aliquando in Judaea Deus et hoc ipsum negant...
f. 79v
Cum esset annorum sanctus Johannes evangelista nonaginta septem apparuit ei Dominus noster...
f. 83v
Deceptor itaque Herodes rex illusus a magis mittit in Bethleem et in omnibus finibus...
f. 80v
Dies Kalendarum istarum, fratres dilectissimi, quas Januarias vocant...
f. 88
Et postquam consummati sunt dies octo... (Lc. II, 21)
Quid est autem hoc ut octava die circumcideretur puer...
f. 84v
Et postquam impleti sunt dies purgationis... (Lc. II, 22)
Consideremus, fratres carissimi, textum sancti Evangelii...
f. 103v
Gaudeamus, dilectissimi fratres, laetentur et exsultent gentes, istum diem nobis...
f. 71v
Gaudium quod mihi Dominus de vestra sancta et fideli devotione concessit...
f. 101
Hesterno die habuimus natalem Domini Salvatoris, hodie summae devotionis...
f. 72v
Hesterno die qui adfuistis promissionem nostram tenetis quae hodierna die, fratres carissimi...
f. 107
Hodie veritas de terra orta est : Christus de terra natus est...
f. 54v
Hodie verus sol ortus est mundo, hodie in tenebris saeculi lumen...
f. 67v
Hodiernae diei per universum mundum nota sollemnitas, quid nobis...
f. 96
Hodiernus dies ad adhibendam spem vitae aeternae magnum contulit gaudium...
f. 59v
Illud, fratres carissimi, quod die tertia nuptias factas et aquam in vinum conversam...
f. 99
Intellegere possumus, fratres carissimi, quantam gratiam Domino debeamus...
f. 92
Inter purpureos martyrum choros quos Nazareus sanguis infecit...
f. 75
Ipse odii causa qui praemii...
f. 78v
Lectio Apostolorum Actuum quae nobis hodie lecta est,??? dilectissimi fratres, cum plurimum...
f. 73
Non est sine causa, fratres dilectissimi, quod praeceptorum legis...
f. 114
Omne peccatum, fratres carissimi, aut per superbiam aut per errorem diabolus intromittit...
f. 90
Omnes Scripturae quas nunc audivimus, carissimi, laetitiam nobis publicam...
f. 54
Propitia divinitate, fratres dilectissimi, jam prope est dies in quo natale...
f. 49
Proxime, fratres carissimi, ejusmodi redemptionis nostrae celebravimus sacramentum...
f. 93v
Quoniam video nostras disputationes graphio ceraque ligari...
f. 76v
Rogo vos, fratres carissimi, ut libenti animo sermones...
f. 56
Salvator noster natus de Patre sine die, per quem factus est omnis dies, voluit...
f. 65v
Sanctam et desiderabilem gloriosam ac singularem sollemnitatem, hoc est nativitatem Domini...
f. 51
Satis abundeque dixisse me credo superiore dominica quemadmodum...
f. 52v
Supplicatio [sic], fratres carissimi, et paterna pietate commoneo ut quotienscumque oratio indicitur...
f. 102v
Exports RDF à venir…
Vous pouvez visualiser et manipuler ce document directement sur ce site, le comparer à d'autres grâce au visualiseur Mirador, ou glisser-déposer cette icône dans le visualiseur IIIF de votre choix. En savoir plus sur IIIF