Point d'entrée sur le patrimoine écrit du Moyen Âge et de la Renaissance en Occident du VIIIe au XVIIIe siècle
Moteur de recherche de manuscrits et livres anciens numérisés et intéropérables
Plateforme collaborative de gestion de publication des données d'autorité Biblissima
Aide à la lecture et apprentissage des langues anciennes, outils et environnements de travail en XML
Service d’expertise autour des standards IIIF
Référentiel d'autorité Biblissima : https://data.biblissima.fr/entity/Q394322
Manifeste IIIF
Numérisation intégrale
Source des données : BnF Archives et manuscrits
Homéliaire pour le Commun des saints, originaire d'Italie du Sud, et probablement de la région de Bénévent. On trouve une collection similaire dans Bénévent, Bibl. Cap. III, 6, en écriture bénéventaine des X e -XI e s. Cf. R. Étaix, dans Rev. bénéd ., XCII (1982), 324-357, et sur le ms., 331. Plusieurs sermons sont tirés de l'homéliaire de Paul Diacre (= P.D.) ; cf. Grégoire, Homéliaires liturgiques , 472-478.
F. 1-26v « ...Expositio evangeliorum de nataliciis apostolorum ». « Omelia s. AUGUSTINI ep... » [Tractatus in Ev. Joh., LXXX] (1-2v) ; « Unde supra » [IDEM, ibid ., LXXXI] (2v-4v) ; « Unde supra » [IDEM, ibid ., LXXXII] (4v-6v) ; ces trois homélies sont groupées dans P.D., II, 100 ; — [S. GREGORIUS MAGNUS, Hom. in Ev., 27] ; P.D., II, 101, avec espace blanc réservé pour le lemme (6v-11v) ; — « Hoc est preceptum meum ... (Joh. XV, 12). Sive dicatur preceptum... — ...presumamus audacia » [S. AUGUSTINUS, Tractatus in Ev. Joh., LXXXIII, § 2-LXXXIV] ( P.L. , XXXV, 1845-1848 ; C.C.S.L. , XXXVI, 535-538) (11v-14) ; — « Unde supra. Cum Dominus Jhesus commendasset caritatem... — ...in alium differendum » [IDEM, ibid ., LXXXV] ( P.L. , XXXV, 1848-1850 ; C.C.S.L. , XXXVI, 538-540) (14-15v) ; — « Meminit sanctitas vestra ante dies hos a nobis... — ...devincti sunt » (éd. d'après ce ms. par Étaix, art. cit ., 331-332) (15v-16v) ; — « ...Omelia b. GREGORII [MAGNI] pape... » [Hom. in Ev., 17] ( P.L. , LXXVI, 1138-1149) (16v-26v).
F. 26v-40v « In natale plurimorum martirum ». « ...Omelia b. GREGORII [MAGNI] pape... » [Hom. in Ev., 35] ; P.D., II, 116 (26v-32v) ; — « ...Omelia b. GREGORII [MAGNI] pape » [Hom. in Ev., 37] ; P.D., II, 112 (33-37v) ; — [S. HIERONYMUS, In Mt., l. I, excerptum] ; P.D., II, 110 ; cf. Lambert, Bibliotheca Hieronymiana , II, 215, n. 217 a, hom. 32 (37v-39v) ; — « Nichil enim opertum ... (Mt. X, 26). Et quomodo in presenti... — ...capilli capitis [omnes numerati...] », incomplet de la fin par la perte d'un f. [IDEM, ibid ., l. I, excerptum] ( P.L. , XXVI, 65 D-67 B ; 2 a ed., 67 D-69 B ; C.C.S.L. , LXXVII, 70-72, lig. 1686-1751) ; P.D., II, 111, incomplet ; cf. Lambert, loc. cit ., hom. 31 (39v-40v).
F. 41-55 [De confessoribus] « [...constituat] unde et protinus subdit... — ...semper timeatur » [S. GREGORIUS MAGNUS, Hom. in Ev., 13], incomplet du début par lacune matérielle ( P.L. , LXXVI, 1124 B-1127) ; cf. P.D., II, 109, acéphale (41-43) ; — « Inter reliquas beatitudines quas in Evangelio Dominus... — ...mereamini pervenire... » [S. CAESARIUS ARELATENSIS, s. 4] ( C.C.S.L. , CIII, 21-25) (43-45v) ; — « ... Homo quidam peregre ... (Mt. XXV, 14). Lectio sancti Evangelii... — ...qui veraciter dicat. [Talentum minime accepi...] » [S. GREGORIUS MAGNUS, Hom. in Ev., 9], incomplet de la fin par la perte d'un f. ( P.L. , LXXVI, 1106-1109 A) ; P.D., II, 104, incomplet (46-48v) ; — hom. acéphale commentant Lc. XIX, 12-27, composée de : « [...ut regnum] sibi pararet ex nobis... — ...negotiatus esset » [S. AMBROSIUS MEDIOLANENSIS, De Fide, l. V, c. 12, §§ 146-148] ( P.L. , XVI, 677 C-678 A ; 2 a ed., 705 B-C ; C.S.E.L. , LXXVIII, 268-269, c. 12, lig. 9-25) avec addition finale ; lié à : « ... Venit autem primus dicens : Dominus, mna tua ... (Lc. XIX, 16). Bonus odor ut vocaturus... — ...meruerint angelorum » [IDEM, In Lc., l. VIII, §§ 91-96] ( P.L. , XV, 1883-1886 ; 2 a ed., 1792-1794 ; C.C.S.L. , XIV, 331-332) (49 et 49-49v) ; — « Unde supra. Sermo venerabilis BEDE presbyteri. Homo quidam nobilis ... (Lc. XIX, 12). Homo nobilis ille est cui cecus... — ...sit clade peritura » [In Lc., l. V, excerptum] ( P.L. , XCII, 562 C-566 D ; C.C.S.L. , CXX, 336-341, lig. 1635-1838) (49v-54) ; — « ... Nemo accendit lucernam ... (Lc. XI, 33). Ergo quia in superibus [ sic ] Ecclesiam Sinagoge pretulit... — ...spiritalis illuminat » [S. AMBROSIUS MEDIOLANENSIS, In Lc., l. VII, §§ 98-99] ( P.L. , XV, 1724 C-1725 A ; 2 a ed., 1812 D-1813 ; C.C.S.L. , XIV, 247-248) (54-54v) ; — [S. BEDA VENERABILIS, In Lc., l. IV, excerptum] ; P.D., II, 107 (54v-55v).
F. 55v-70v « In natale virginum ». « ... Simile est regnum celorum decem virginibus ... (Mt. XXV, 1-2). Sermo s. AUGUSTINI ep. » [s. 93] ( P.L. , XXXVIII, 573-580, sous la forme A.F., II, 105) (55v-62) ; — « Cum multis nos in superioribus preceptis divinis... — ...fide crescere videmus... » (ms. P de l'éd. Étaix, art. cit ., 334-337) (62-64) ; — [S. GREGORIUS MAGNUS, Hom. in Ev., 12] ; P.D., II, 122 (64-68) ; — [IDEM, ibid ., 11] ; P.D., II, 123 (68-70v).
Bonus odor [ sic pro ordo] ut vocaturus gentes et Judaeos juxurus [ sic pro jussurus] interfici qui noluerunt supra se regnare Christum...
f. 49
Caelorum regnum, fratres carissimi, idcirco terrenis rebus simile dicitur...
f. 91v
Cum audieritis proelia ... (Lc. XXI, 9).
Quia longius ab urbe digressi sumus...
f. 278v
Cum cuncta sacra eloquia dominicis plena sint praeceptis...
f. 277v
Cum Dominus Jesus commendasset caritatem quam exhibuit nobis moriendo pro nobis...
f. 14
Cum multis nos in superioribus praeceptis divinis beatus apostolus instruxisset ad castitatem...
f. 62
De se ipso Dominus haec loquitur ostendens et si supra dixerit nullum generationi nequam...
f. 26v
Designavit Dominus et alios ... (Lc. X, 1).
Dominus et salvator noster, fratres carissimi, aliquando...
f. 179
Ego sum vitis vera ... (Joh. XV, 1).
Iste locus evangelicus, fratres carissimi ( alias fratres), ubi se dicit Dominus vitem...
f. 1v
Ergo quia in superibus [ sic ] Ecclesiam Synagogae praetulit...
f. 54
Et quomodo in praesenti saeculo multorum vitia nesciuntur...
f. 23v
Hoc est praeceptum meum ut diligatis ... (Joh. XV, 12).
Sive dicatur praeceptum sive mandatum...
f. 307v
Homo nobilis ille est cui caecus ille clamabat Fili David, miserere mei (Lc. XVIII, 38) et venienti...
f. 50
Homo quidam nobilis abiit ... (Lc. XIX, 12).
Homo nobilis ille est cui caecus ille ( alias supra) clamabat : Fili David, miserere mei (Lc. XVIII, 38) et venienti...
Homo quidam peregre proficiscens ... (Mt. XXV, 14).
Lectio sancti Evangelii, fratres carissimi, sollicite considerare nos admonet...
f. 282
Inter reliquas beatitudines quas in Evangelio Dominus et salvator...
f. 43
Lectio sancti Evangelii, fratres carissimi, sollicite considerare nos admonet ne nos qui plus ceteris...
Magis magisque Salvator gratiam qua ( alias quia) salvamur discipulis...
f. 61v
Meminit sanctitas vestra ante dies hos a nobis de capitulo evangelico praedicatum...
f. 15v
Nemo lucernam accendit ... (Lc. XI, 33).
De se ipso Dominus haec loquitur ostendens...
Nihil opertum quod non revelabitur ... (Mt. X, 26).
Nolite arbitrari quia venerim mittere pacem ... (Mt. X, 34).
Supra dixerat quod dico vobis in tenebris ... (Mt. X, 27). Nunc infert quid post praedicationem sequatur...
f. 22
Saepe vos, fratres carissimi, admoneo prava opera fugere...
f. 8v
Si consideremus, fratres carissimi, quae et quanta sunt quae nobis promittuntur...
f. 108
Si quis venit ad me ... (Lc. XIV, 26).
Simile est regnum caelorum decem virginibus ... (Mt. XXV, 1).
Audistis, fratres carissimi, dum evangelica lectio legeretur...
f. 55v
Simile est regnum caelorum thesauro abscondito ... (Mt. XIII, 44).
Sive dicatur praeceptum, sive mandatum...
Supra dixerat quod dico vobis in tenebris ... (Mt. X, 27)
Nunc infert quid post praedicationem sequatur...
f. 336
Venit autem primus dicens : Domine, mna tua ... (Lc. XIX, 16)
Bonus odor ut vocaturus...
Exports RDF à venir…
Vous pouvez visualiser et manipuler ce document directement sur ce site, le comparer à d'autres grâce au visualiseur Mirador, ou glisser-déposer cette icône dans le visualiseur IIIF de votre choix. En savoir plus sur IIIF