Paris. Bibliothèque nationale de France, Département des manuscrits, Latin 2922

Référentiel d'autorité Biblissima : https://data.biblissima.fr/entity/Q381905

Manifeste IIIF

Présentation du contenu

Source des données : BnF Archives et manuscrits

  • F. 1-40 « Confessio Hugonis ad abbatem », dialogue entre Monachus et Abbas, composé de deux textes différents : « Solus solitudinem cordis mei ... — ... quam terrestrium occupationem » [De interiori domo, attribué à s. Bernard, c. 29-41] (P. L.,CLXXXIV, 538-552) (1-15) ; — « Monachus. Verbum caro factum est ... — ... quantum Dei potestas valet dimittere » [De anima, attribué à Hugues de Saint-Victor, l. III, c. 50 et l. IV] (P. L., CLXXVI, 165-190) (15-40).

    F. 40v-49v [HUGO DE FOLIETO, De nuptiis] l. I, c. 8 et l. II : « Veni igitur carissime ... — ... regis adoptet Filius qui cum Patre... De sodali nubere volenti explicit » (ibid., 1209-1218).

    F. 49v-69 « De medicina anime » (ibid. , 1183-1202).

    F. 73-81 « Sequitur exhortatio pulcherrima et utilis de contemptu terrenorum et amore celestium. Doceat nos Dominus terrena despicere ... Audite fratres et sorores qualiter beatus Johannes... — ... et perducat nos ad gaudia paradisi qui sine fine vivit ... ».

    F. 81-86v [JOHANNES GERSON, De remediis contra pusillanimitatem] « Sequitur Bernardus. De pusillanimitate et scrupulositate » (Ellies Du Pin, Gersonii opera, Anvers 1706, III, 579-589), suivi d'une note : « Notent etiam scrupulosi ... — ... ad dilectionem ejus retinendam ».

    F. 86v-104v Méditations et prières : « Ut aliquatenus possis comprehendere cum omnibus sanctis que sit ... — ... et de malis que pro nobis sustinit et illi gratias refferamus qui cum Patre ... Explicit melliflua consideratio passionis dominice » ; cf. ms.Avignon, 342 f. 41 (86v-93v) ; — Méditation sur la passion : « Si pie et diligenter attendamus omnia que hodie per Christum... — ...Quatenus pervenientes ad eum cum Christo semper gaudeamus in patria. Ipsi cum Patre ... » (94-98) ; — « O fons mellifluens dulcedine bonitatis... — ...ut in eternum possim gaudere cum sanctis et electis tuis in secula ... Explicit mellifflua oratio beati Augustini » suivi de deux vers en français : « Dieu doint les eterneus deliz || A tous ceulx de la fleur de liz » (98-99v) ; — Trois prières en l'honneur de la Sainte Trinité, composées de versets des psaumes, de litanies et d'oraisons : « Beatifica Domine peccatricem animam... Oremus. Domine sancte Pater... qui coeternum... » (P. L., CI, 1399) (100-101v) ; — « Psalmus. Miserere mei Deus secundum... Oremus. Domine J. C. ...Verus et omnipotens... » (ibid.) (101v-103) ; «Psalmus. Domine exaudi orationem meam ... » ; « Oremus. Oratio ad Spiritum Sanctum. Domine Sancte Spiritus... » (ibid.) (103-104v).

    F. 105-145v [RICARDUS DE SANCTO VICTORE] « Liber de exterminacione mali et promocione boni » (P. L., CXCVI, 1073-1116), avec table (144v-145v) ; cf. J. Chatillon, dans Rev. du M. A. lat., II (1946), 163.

    F. 153-192 « Tractatus de statu interioris hominis » (ibid., 1115-1160).

    F. 193-199v [JOHANNES GERSON] De valore orationis : « Multum valet... — ... motivum precipium orationis tue » pars II (Ellies Du Pin, Gersonii opera, III, 247-256).

    F. 199v-205 De meditatione cordis. « Meditatio cordis mei... » consid. 1-17 jusqu'à : « ... secundum carnem non cognoscimus » (ibid., 449-454) et : « Avertendum ... — ...quam monicione sapientis » (ibid., 455).

    F. 205-216 De simplicitate cordis (ibid., 457-467). — » F. 216-222v. De directione cordis, c. 1-13 : « Confitebor tibi in directione cordis ... — ... precepta ordinum se extendunt » (ibid., 468-471) (216-219) et : « Descendamus consequenter... — ...in orationis attentione stando vel sedendo aut aliter honeste quiescendo quam corpus agitando » [De valore orationis, pars III, avec fin différente] (ibid., 256-262) (219-222v).

    F. 222v-223 « De ipsius cordis illuminatione » (ibid., 456).

    F. 223v-247 « Processus per hominem habitus contra dyabolum ante tribunal Christi. Processus presens partim supplicatorio... Consideratio propria cum deprecatione ad Deum. Domine Deus meus creator et reformator meus... — ... contra se sententiam reportasset » ; cf. ms. Latin 15031, f. 98.

    F. 247v-277v [De imitatione Christi] « Qui sequitur me ... — ... oportet nos intrare in regnum Dei » l. I et II ; cf. P. E. Puyol, Description bibliographique des mss. du De imitatione Christi, 110-115 ; Paléographie, classement, généalogie du livre De imitatione Christi, 76-77, ms. Bles.

    F. 278-312v HERMANNUS DE SCHILDITZ, « Tractatus de conceptione virginis gloriose » avec prologue (278-278v) et sommaire des deux parties (278v-282) : « Ne intellectus alicujus circa continentiam... Necdum erant abyssi et ego jam concepta eram ... Beatus Ambrosius in commentario... — ...medicinam qua concedis et veniam. Hec Augustinus. Explicit tractatus de conceptione gloriose virginis Marie compilatus a fratre Hermanno de Scildis... ».

    F. 312v 10 vers sur la Vierge : « Si fieri posset quod arene pulvis... — ... nec dabit etas. Ave Maria », attribué à Pierre Comestor (Fabricius, Bibl. lat. med. et inf. aet. (1858), 374-375).

    F. 312v-317 « Ave Maria gratia plena ... Anselmus Cantuariensis archiepiscopus et pastor Anglorum coepiscopis suis ... Conceptio veneranda ... » [Sermo de conceptione beatae Mariae] (P. L., CLIX, 319-324).

    F. 317-318 Proses : « Benedicta conceptio matris misericordie... » ; cf. Chevalier n° 36.926, suivie d'un verset et d'une oraison : « Deus qui pro salute humani generis carnem... » (317-317v) ; — « Dies leta celebretur... » ; cf. ibid., nos 4627 et 4615 (317v-318).

    F. 318-322v Huit miracles de la Vierge : « Miracula. Clericus quidam benigne receptus in congregatione quadam... » (318-318v) ; — « Quidam monachus amavit beatam virginem... » (318v-319v) ; « In quodam monasterio erat quidam monachus mire simplicitatis... » (319v-320) ; — « Alius quidam juvenis ... » (320-320v) ; — « Frater quidam cellam suam... » (320v) ; — « Quidam ad conversionem religionis venit... » (320v-321) ; — « Duo religiosi per silvam... » (321) ; — « Hystoriam conceptionis beate Marie beatus Jeronimus ut in quodam prologo refert... » (321-322v).

    F. 323-332v « Officium conceptionis beate Marie Virginis in sancta synodo Basiliensi ordinatum. In Vigilia ad vesperas. Conceptio gloriose... ». Rite monastique.

    F. 332v-333v Antienne et Prière à s. Lazare : « Sancte Lazare martir et amice Dei... Ora pro me ... Deus qui per unigenitum filium tuum beatum Lazarum... ».

    F. 333v-394v [GUIBERTUS TORNACENSIS, De morte non timenda] « Cum propriam imperitiam, fr. k. ... Omnes morimur et quasi aque ... — ... ita ut eos penitus alienet. Ad quod nos perducat... » ; cf. J. Leclercq, dans Rev. Bénéd., LIV (1942), 25.

    F. 1-20. « Confessio Hugonis ad abbatem » (P.L., CLXXXIV, 528-552, comme c. 29-41 du De Interiori domo, sous le nom de s. Bernard) (1-15) et (P.L., CLXXVII, 165-190, comme c. 50 du l. III du De Anima, dans l'app. de Hugues de Saint-Victor) (15-20). Classé parmi les oeuvres « vraisemblablement authentiques » d'Hugues de Saint-Victor par R. Goy, op. cit., 482.

    F. 20-40. « Enchiridion sive Manuale verbum de Deo » (titre contemporain en marge). « Quoniam in medio laqueorum positi sumus... » (P.L., CLXXVII, comme l. IV du De Anima dans l'app. d'Hugues de Saint-Victor) ; le début, f. 20-33, est également édité dans P.L., XL, 951-962, comme Manuale, dans l'app. de S. Augustin, apocryphe ; cf. notice du ms. Latin 3711, f. 203-216.

    F. 81-86v. [JOHANNES GERSON] (Oeuvres complètes, éd. P. Glorieux, Paris-Tournai, 1960-1973, X, n° 537 d'après l'éd. Dupin).

    F. 153-192. (éd. J. Ribaillier, dans Arch. d'hist. doctr. et litt. du M.A., XLII (1967), 61-128) ; cf. ibid., 43, n° 31. F. 193-223. JOHANNES GERSON (éd. cit. P. Glorieux, II, 175-183, n° 38, 1ère partie) (193-199v) ; — (ibid., VIII, n° 409) (199v-205) ; — (ibid., VIII, n° 411) (205-216) ; — De Directione cordis, c. 1-23 (et non c. 1-13 suivi de De Valore orationis pars III) (ibid., VIII, 97-104, n° 412) (216-222v) ; — (ibid., VIII, n° 410) (222v-223).

    F. 247v-277v. Cf. notice et add. du ms. Latin 3591, f. 1-19.

    F. 278-312v. (ms. P. de l'éd. A. Zumkeller, dans Würzburger Diözesan-Geschichtsblätter, XXII (1960), 20-65 ; Id., Würzburg, 1970).

    Aux ff. 1, 105, 154v, armes de Charles d'Orléans dans les lettres. Ex-libris de la Chambre des Comptes de Blois au f. 394v et cote de la librairie de Blois « VIta » corrigée en « Vta » au f. I ; cf. Omont, Anciens inventaires, I, 64, n° 438 et 166, n° 176 ; P. Arnauldet, dans Le Bibliographe moderne, X (1906), 353, n° 467.

Intervenants

Autres intervenants

Sujets et thèmes

Source des données : BnF Archives et manuscrits

  • Alius quidam juvenis fuit devotus beatae Virgini...

    f. 320

    Beatifica, Domine, peccatricem animam meam...

    f. 100

    [...] Beatus Ambrosius in commentario [in] Lucam dicit sic : Non mirum si Dominus...

    f. 282

    Benedicta conceptio // Matris misericordiae //...

    f. 317

    Clericus quidam benigne receptus in congregatione quadam...

    f. 318

    Conceptio veneranda Dei genetricis Virginis Mariae, dilectissimi fratres...

    f. 312v

    Incipit du lemme biblique

    Confitebor tibi in directione cordis... (Ps. CXVIII, 7)

    Incipit

    Pollicetur hoc Psalmista personam...

    f. 216

    Cum propriam imperitiam, fratres carissimi, sub secreti sui silentio latere...

    f. 333v

    [...] De petitione non romani consulatus...

    f. 193

    Descendamus consequenter ad particulares casus aliquos...

    f. 219

    Deus, qui per unigenitum Filium tuum beatum Lazarum...

    f. 333

    Deus qui pro salute humani generis carnem...

    f. 317v

    Dies laeta celebretur in qua pie recensetur Mariae conceptio //...

    f. 317v

    DIEUS DOINT LES ETERNEUX DELIZ...

    f. 99v

    Doceat nos Dominus terrena despicere et amare caelestia. Audite, fratres et sorores, qualiter beatus Johannes...

    f. 73

    Domine, Deus meus, creator et reformator meus, ego inutilis...

    f. 223v

    Incipit du lemme biblique

    Domine, exaudi orationem meam... (Ps. IV, 2)

    Incipit

    Propitius esto omnibus iniquitatibus...

    f. 103

    Domine Jesu Christe, fili Dei vivi, verus et omnipotens, cui est...

    f. 103

    Domine, sancte Pater, omnipotens aeterne Deus, qui coaeternum et consubstantialem...

    f. 101v

    Domine sancte Spiritus, omnipotens Deus, qui cum Patre...

    f. 104v

    Duo religiosi per silvam gradientes...

    f. 321

    [...] Et Spiritum sanctum tuum ne auferas a me...

    f. 101v

    [...] Exclamatio est vox ista Prophetae cum admiratione...

    f. 105

    [...] Felix certe qui cum Propheta...

    f. 199v

    Frater quidam cellam suam diu tenuerat...

    f. 320v

    [...] Hanc sapientis exhortationem, hanc simplificationem cordis...

    f. 205

    Historiam conceptionis beatae Mariae virginis beatus Hieronymus ut in quodam prologo refert...

    f. 321

    Illuminans tu mirabiliter a montibus aeternis... (Ps. LXXV, 5), loquitur ad Dominum propheta. Turbati sunt omnes...

    f. 222v

    In quodam monasterio erat quidam monachus mirae simplicitatis...

    f. 319v

    Incipit du lemme biblique

    In simplicitate cordis quaerite illum... (Sap. I, 1)

    Incipit

    Hanc Sapientis exhortationem...

    f. 205

    Incipit du lemme biblique

    Meditatio cordis mei in conspectu tuo semper... (Ps. XVIII, 15)

    Incipit

    Felix certe qui cum Propheta...

    f. 199v

    Incipit du lemme biblique

    Miserere mei, Deus, secundum magnam misericordiam... (Ps. L, 3).

    Incipit

    Et Spiritum sanctum tuum ne auferas a me...

    f. 101v

    Incipit du lemme biblique

    Multum enim valet deprecatio justi adsidua... (Jac. V, 16).

    Incipit

    De petitione non romani consulatus...

    f. 193

    Ne intellectus alicujus circa continentiam hujus opusculi...

    f. 278

    Incipit du lemme biblique

    Necdum erant abyssi et ego jam concepta eram... (Prov. VIII, 24)

    Incipit

    Beatus Ambrosius in commentario...

    f. 282

    O fons mellifluens dulcedine bonitatis et misericordiae unica spes...

    f. 98

    Omnes morimur et quasi aquae dilabimur in terram...

    f. 333v

    [...] Pollicetur hoc psalmista personam in se gerens...

    f. 216

    Processus praesens partim supplicatorio, partim judiciario ordine compositus...

    f. 223v

    [...] Propitius esto omnibus iniquitatibus meis et satia in bonis...

    f. 103

    Qui pusillanimis est et pavidus cavere sibi debet a nimio timore...

    f. 81

    Incipit du lemme biblique

    Qui sequitur me non ambulat in tenebris... (Joh. VIII, 12).

    Incipit

    Haec sunt verba Christi quibus admonemur...

    f. 247v

    Incipit du lemme biblique

    Quid est tibi mare quod fugisti... (Ps. CXIII, 5)

    Incipit

    Exclamatio est vox ista Prophetae cum admiratione...

    f. 105

    Quidam ad conversionem religionis venit sed gratiam parvipendens...

    f. 320v

    Quidam monachus amavit beatam Virginem cujus laudibus multum deditus...

    f. 318v

    Quoniam in medio laqueorum positi sumus...

    f. 20

    Incipit du lemme biblique

    Regnum Dei intra vos est dicit Dominus (Lc. XVII, 21)

    Incipit

    Converte te ex toto corde ad Dominum...

    f. 266v

    Rogas me, frater carissime, ut ea quae de medicina animae...

    f. 49v

    Sancte Lazare, martyr et amice Dei pretiose, rogo te...

    f. 332v

    Si fieri posset quod arenae, pulvis et undae //...

    f. 312v

    Si pie et diligenter adtendimus omnia quae hodie per Christum...

    f. 94

    Solus solitudinem cordis mei ingrediar et cum corde meo...

    f. 1

    Ut aliquatenus possis comprehendere cum omnibus sanctis quae sit longitudo...

    f. 86v

    Veni igitur, carissime, ad fontem compunctionis qui oritur in valle humilitatis...

    f. 40v

    Incipit du lemme biblique

    Verbum caro factum est... (Joh. I, 14).

    Incipit

    Vere Verbum caro factum est, et nos...

    f. 15

    [...] Vere Verbum caro factum est, et nos vere Verbum carnem dominico cibo...

    f. 15

    DE ANIMA -- Liber IV
    ANSELMUS CANTUARIENSIS archiep. (s.) -- Sermo
    AUGUSTINUS HIPPONENSIS ep. (s.) -- Orationes
    BERNARDUS CLARAEVALLENSIS (s.) -- De Pusillanimitate et scrupulositate
    BLOIS (Loir-et-Cher) -- Librairie. Possesseur
    BLOIS (Loir-et-Cher) -- Chambre des Comptes Possesseur
    CHARLES, duc d'ORLEANS -- Armoiries
    CHARLES, duc d'ORLEANS -- Possesseur
    CONCILES -- Bâle (1431-1447). Officium conceptionis b. Mariae in synodo Basiliensi ordinatum
    CONFESSIO HUGONIS AD ABBATEM
    DE CONTEMPTU TERRENORUM ET AMORE CAELESTIUM EXHORTATIO
    DÉCORATION -- Décoration française (XVe s.)
    DÉCORATION -- Encadrement peint et or (XVe s.)
    DÉCORATION -- Initiales peintes et or (XVe s.)
    GILBERTUS TORNACENSIS, O.F.M. -- De Morte non timenda
    HERMANNUS DE SCHILDITZ, O.S.A -- De Conceptione Virginis gloriosae
    HUGO DE FOLIETO -- De Medicina animae
    HUGO DE FOLIETO -- De Nuptiis. Excerpta
    HUGO DE SANCTO VICTORE -- Confessio Hugonis ad abbatem
    Hymnes -- Hymnes divers
    DE IMTATIONE CHRISTI -- L. I
    DE IMTATIONE CHRISTI -- L. II
    JESUS CHRISTUS -- Crux (sancta) Méditations
    JESUS CHRISTUS -- Passio Meditationes
    JESUS CHRISTUS -- Passio Prières
    JOHANNES GERSON -- De Directione cordis
    JOHANNES GERSON -- De Illuminatione cordis
    JOHANNES GERSON -- De Meditatione cordis
    JOHANNES GERSON -- De Oratione et ejus valore, epistola 2a (1ère partie)
    JOHANNES GERSON -- De Remediis contra pusillanimitatem
    JOHANNES GERSON -- De Simplicitate cordis vel De Simplificatione cordis
    LAZARUS, amicus Christi (s.) -- Antiphona
    LAZARUS, amicus Christi (s.) -- Prière
    LIBELLUS PRECUM (excerpta)
    MARIA (b. Virgo) -- Conceptio Officium conceptionis in synodo Basiliensi ordinatum
    MARIA (b. Virgo) -- Hymnes divers
    MARIA (b. Virgo) -- Miracles Miracles divers
    Méditation -- Méditations diverses
    PETRUS COMESTOR -- Versus in honore b. Mariae virginis
    Prières -- Recueils
    PROCESSUS PER HOMINEM HABITUS CONTRA DIABOLUM ANTE TRIBUNAL CHRISTI
    RELIURE -- Reliures XXe s.
    RELIURE -- Reliure Veau brun ou fauve
    RELIURE -- Éléments annexes Tranches dorées
    RICARDUS DE SANCTO VICTORE -- De Exterminatione mali et promotione boni
    RICARDUS DE SANCTO VICTORE -- De Statu interioris hominis
    Sermones inter unius auctoris collectionem -- Sermones singuli
    Sermones inter unius auctoris collectionem -- De Sanctis et festis Conceptio
    Sermones inter unius auctoris collectionem -- De Sanctis et festis Nativitas Mariae
    THOMAS HEMERKEN A KEMPIS -- De Imitatione Christi. L. I
    THOMAS HEMERKEN A KEMPIS -- De Imitatione Christi. L. II
    Trinité -- Prières
    Vers français

Source des données