Point d'entrée sur le patrimoine écrit du Moyen Âge et de la Renaissance en Occident du VIIIe au XVIIIe siècle
Moteur de recherche de manuscrits et livres anciens numérisés et intéropérables
Plateforme collaborative de gestion de publication des données d'autorité Biblissima
Aide à la lecture et apprentissage des langues anciennes, outils et environnements de travail en XML
Service d’expertise autour des standards IIIF
Référentiel d'autorité Biblissima : https://data.biblissima.fr/entity/Q381905
Manifeste IIIF
Numérisation intégrale
Source des données : BnF Archives et manuscrits
F. 1-40 « Confessio Hugonis ad abbatem », dialogue entre Monachus et Abbas, composé de deux textes différents : « Solus solitudinem cordis mei ... — ... quam terrestrium occupationem » [De interiori domo, attribué à s. Bernard, c. 29-41] (P. L.,CLXXXIV, 538-552) (1-15) ; — « Monachus. Verbum caro factum est ... — ... quantum Dei potestas valet dimittere » [De anima, attribué à Hugues de Saint-Victor, l. III, c. 50 et l. IV] (P. L., CLXXVI, 165-190) (15-40).
F. 40v-49v [HUGO DE FOLIETO, De nuptiis] l. I, c. 8 et l. II : « Veni igitur carissime ... — ... regis adoptet Filius qui cum Patre... De sodali nubere volenti explicit » (ibid., 1209-1218).
F. 49v-69 « De medicina anime » (ibid. , 1183-1202).
F. 73-81 « Sequitur exhortatio pulcherrima et utilis de contemptu terrenorum et amore celestium. Doceat nos Dominus terrena despicere ... Audite fratres et sorores qualiter beatus Johannes... — ... et perducat nos ad gaudia paradisi qui sine fine vivit ... ».
F. 81-86v [JOHANNES GERSON, De remediis contra pusillanimitatem] « Sequitur Bernardus. De pusillanimitate et scrupulositate » (Ellies Du Pin, Gersonii opera, Anvers 1706, III, 579-589), suivi d'une note : « Notent etiam scrupulosi ... — ... ad dilectionem ejus retinendam ».
F. 86v-104v Méditations et prières : « Ut aliquatenus possis comprehendere cum omnibus sanctis que sit ... — ... et de malis que pro nobis sustinit et illi gratias refferamus qui cum Patre ... Explicit melliflua consideratio passionis dominice » ; cf. ms.Avignon, 342 f. 41 (86v-93v) ; — Méditation sur la passion : « Si pie et diligenter attendamus omnia que hodie per Christum... — ...Quatenus pervenientes ad eum cum Christo semper gaudeamus in patria. Ipsi cum Patre ... » (94-98) ; — « O fons mellifluens dulcedine bonitatis... — ...ut in eternum possim gaudere cum sanctis et electis tuis in secula ... Explicit mellifflua oratio beati Augustini » suivi de deux vers en français : « Dieu doint les eterneus deliz || A tous ceulx de la fleur de liz » (98-99v) ; — Trois prières en l'honneur de la Sainte Trinité, composées de versets des psaumes, de litanies et d'oraisons : « Beatifica Domine peccatricem animam... Oremus. Domine sancte Pater... qui coeternum... » (P. L., CI, 1399) (100-101v) ; — « Psalmus. Miserere mei Deus secundum... Oremus. Domine J. C. ...Verus et omnipotens... » (ibid.) (101v-103) ; «Psalmus. Domine exaudi orationem meam ... » ; « Oremus. Oratio ad Spiritum Sanctum. Domine Sancte Spiritus... » (ibid.) (103-104v).
F. 105-145v [RICARDUS DE SANCTO VICTORE] « Liber de exterminacione mali et promocione boni » (P. L., CXCVI, 1073-1116), avec table (144v-145v) ; cf. J. Chatillon, dans Rev. du M. A. lat., II (1946), 163.
F. 153-192 « Tractatus de statu interioris hominis » (ibid., 1115-1160).
F. 193-199v [JOHANNES GERSON] De valore orationis : « Multum valet... — ... motivum precipium orationis tue » pars II (Ellies Du Pin, Gersonii opera, III, 247-256).
F. 199v-205 De meditatione cordis. « Meditatio cordis mei... » consid. 1-17 jusqu'à : « ... secundum carnem non cognoscimus » (ibid., 449-454) et : « Avertendum ... — ...quam monicione sapientis » (ibid., 455).
F. 205-216 De simplicitate cordis (ibid., 457-467). — » F. 216-222v. De directione cordis, c. 1-13 : « Confitebor tibi in directione cordis ... — ... precepta ordinum se extendunt » (ibid., 468-471) (216-219) et : « Descendamus consequenter... — ...in orationis attentione stando vel sedendo aut aliter honeste quiescendo quam corpus agitando » [De valore orationis, pars III, avec fin différente] (ibid., 256-262) (219-222v).
F. 222v-223 « De ipsius cordis illuminatione » (ibid., 456).
F. 223v-247 « Processus per hominem habitus contra dyabolum ante tribunal Christi. Processus presens partim supplicatorio... Consideratio propria cum deprecatione ad Deum. Domine Deus meus creator et reformator meus... — ... contra se sententiam reportasset » ; cf. ms. Latin 15031, f. 98.
F. 247v-277v [De imitatione Christi] « Qui sequitur me ... — ... oportet nos intrare in regnum Dei » l. I et II ; cf. P. E. Puyol, Description bibliographique des mss. du De imitatione Christi, 110-115 ; Paléographie, classement, généalogie du livre De imitatione Christi, 76-77, ms. Bles.
F. 278-312v HERMANNUS DE SCHILDITZ, « Tractatus de conceptione virginis gloriose » avec prologue (278-278v) et sommaire des deux parties (278v-282) : « Ne intellectus alicujus circa continentiam... Necdum erant abyssi et ego jam concepta eram ... Beatus Ambrosius in commentario... — ...medicinam qua concedis et veniam. Hec Augustinus. Explicit tractatus de conceptione gloriose virginis Marie compilatus a fratre Hermanno de Scildis... ».
F. 312v 10 vers sur la Vierge : « Si fieri posset quod arene pulvis... — ... nec dabit etas. Ave Maria », attribué à Pierre Comestor (Fabricius, Bibl. lat. med. et inf. aet. (1858), 374-375).
F. 312v-317 « Ave Maria gratia plena ... Anselmus Cantuariensis archiepiscopus et pastor Anglorum coepiscopis suis ... Conceptio veneranda ... » [Sermo de conceptione beatae Mariae] (P. L., CLIX, 319-324).
F. 317-318 Proses : « Benedicta conceptio matris misericordie... » ; cf. Chevalier n° 36.926, suivie d'un verset et d'une oraison : « Deus qui pro salute humani generis carnem... » (317-317v) ; — « Dies leta celebretur... » ; cf. ibid., nos 4627 et 4615 (317v-318).
F. 318-322v Huit miracles de la Vierge : « Miracula. Clericus quidam benigne receptus in congregatione quadam... » (318-318v) ; — « Quidam monachus amavit beatam virginem... » (318v-319v) ; « In quodam monasterio erat quidam monachus mire simplicitatis... » (319v-320) ; — « Alius quidam juvenis ... » (320-320v) ; — « Frater quidam cellam suam... » (320v) ; — « Quidam ad conversionem religionis venit... » (320v-321) ; — « Duo religiosi per silvam... » (321) ; — « Hystoriam conceptionis beate Marie beatus Jeronimus ut in quodam prologo refert... » (321-322v).
F. 323-332v « Officium conceptionis beate Marie Virginis in sancta synodo Basiliensi ordinatum. In Vigilia ad vesperas. Conceptio gloriose... ». Rite monastique.
F. 332v-333v Antienne et Prière à s. Lazare : « Sancte Lazare martir et amice Dei... Ora pro me ... Deus qui per unigenitum filium tuum beatum Lazarum... ».
F. 333v-394v [GUIBERTUS TORNACENSIS, De morte non timenda] « Cum propriam imperitiam, fr. k. ... Omnes morimur et quasi aque ... — ... ita ut eos penitus alienet. Ad quod nos perducat... » ; cf. J. Leclercq, dans Rev. Bénéd., LIV (1942), 25.
F. 1-20. « Confessio Hugonis ad abbatem » (P.L., CLXXXIV, 528-552, comme c. 29-41 du De Interiori domo, sous le nom de s. Bernard) (1-15) et (P.L., CLXXVII, 165-190, comme c. 50 du l. III du De Anima, dans l'app. de Hugues de Saint-Victor) (15-20). Classé parmi les oeuvres « vraisemblablement authentiques » d'Hugues de Saint-Victor par R. Goy, op. cit., 482.
F. 20-40. « Enchiridion sive Manuale verbum de Deo » (titre contemporain en marge). « Quoniam in medio laqueorum positi sumus... » (P.L., CLXXVII, comme l. IV du De Anima dans l'app. d'Hugues de Saint-Victor) ; le début, f. 20-33, est également édité dans P.L., XL, 951-962, comme Manuale, dans l'app. de S. Augustin, apocryphe ; cf. notice du ms. Latin 3711, f. 203-216.
F. 81-86v. [JOHANNES GERSON] (Oeuvres complètes, éd. P. Glorieux, Paris-Tournai, 1960-1973, X, n° 537 d'après l'éd. Dupin).
F. 153-192. (éd. J. Ribaillier, dans Arch. d'hist. doctr. et litt. du M.A., XLII (1967), 61-128) ; cf. ibid., 43, n° 31. F. 193-223. JOHANNES GERSON (éd. cit. P. Glorieux, II, 175-183, n° 38, 1ère partie) (193-199v) ; — (ibid., VIII, n° 409) (199v-205) ; — (ibid., VIII, n° 411) (205-216) ; — De Directione cordis, c. 1-23 (et non c. 1-13 suivi de De Valore orationis pars III) (ibid., VIII, 97-104, n° 412) (216-222v) ; — (ibid., VIII, n° 410) (222v-223).
F. 247v-277v. Cf. notice et add. du ms. Latin 3591, f. 1-19.
F. 278-312v. (ms. P. de l'éd. A. Zumkeller, dans Würzburger Diözesan-Geschichtsblätter, XXII (1960), 20-65 ; Id., Würzburg, 1970).
Aux ff. 1, 105, 154v, armes de Charles d'Orléans dans les lettres. Ex-libris de la Chambre des Comptes de Blois au f. 394v et cote de la librairie de Blois « VIta » corrigée en « Vta » au f. I ; cf. Omont, Anciens inventaires, I, 64, n° 438 et 166, n° 176 ; P. Arnauldet, dans Le Bibliographe moderne, X (1906), 353, n° 467.
Alius quidam juvenis fuit devotus beatae Virgini...
f. 320
Beatifica, Domine, peccatricem animam meam...
f. 100
[...] Beatus Ambrosius in commentario [in] Lucam dicit sic : Non mirum si Dominus...
f. 282
Benedicta conceptio // Matris misericordiae //...
f. 317
Clericus quidam benigne receptus in congregatione quadam...
f. 318
Conceptio veneranda Dei genetricis Virginis Mariae, dilectissimi fratres...
f. 312v
Confitebor tibi in directione cordis... (Ps. CXVIII, 7)
Pollicetur hoc Psalmista personam...
f. 216
Cum propriam imperitiam, fratres carissimi, sub secreti sui silentio latere...
f. 333v
[...] De petitione non romani consulatus...
f. 193
Descendamus consequenter ad particulares casus aliquos...
f. 219
Deus, qui per unigenitum Filium tuum beatum Lazarum...
f. 333
Deus qui pro salute humani generis carnem...
f. 317v
Dies laeta celebretur in qua pie recensetur Mariae conceptio //...
DIEUS DOINT LES ETERNEUX DELIZ...
f. 99v
Doceat nos Dominus terrena despicere et amare caelestia. Audite, fratres et sorores, qualiter beatus Johannes...
f. 73
Domine, Deus meus, creator et reformator meus, ego inutilis...
f. 223v
Domine, exaudi orationem meam... (Ps. IV, 2)
Propitius esto omnibus iniquitatibus...
f. 103
Domine Jesu Christe, fili Dei vivi, verus et omnipotens, cui est...
Domine, sancte Pater, omnipotens aeterne Deus, qui coaeternum et consubstantialem...
f. 101v
Domine sancte Spiritus, omnipotens Deus, qui cum Patre...
f. 104v
Duo religiosi per silvam gradientes...
f. 321
[...] Et Spiritum sanctum tuum ne auferas a me...
[...] Exclamatio est vox ista Prophetae cum admiratione...
f. 105
[...] Felix certe qui cum Propheta...
f. 199v
Frater quidam cellam suam diu tenuerat...
f. 320v
[...] Hanc sapientis exhortationem, hanc simplificationem cordis...
f. 205
Historiam conceptionis beatae Mariae virginis beatus Hieronymus ut in quodam prologo refert...
Illuminans tu mirabiliter a montibus aeternis... (Ps. LXXV, 5), loquitur ad Dominum propheta. Turbati sunt omnes...
f. 222v
In quodam monasterio erat quidam monachus mirae simplicitatis...
f. 319v
In simplicitate cordis quaerite illum... (Sap. I, 1)
Hanc Sapientis exhortationem...
Meditatio cordis mei in conspectu tuo semper... (Ps. XVIII, 15)
Felix certe qui cum Propheta...
Miserere mei, Deus, secundum magnam misericordiam... (Ps. L, 3).
Et Spiritum sanctum tuum ne auferas a me...
Multum enim valet deprecatio justi adsidua... (Jac. V, 16).
De petitione non romani consulatus...
Ne intellectus alicujus circa continentiam hujus opusculi...
f. 278
Necdum erant abyssi et ego jam concepta eram... (Prov. VIII, 24)
Beatus Ambrosius in commentario...
O fons mellifluens dulcedine bonitatis et misericordiae unica spes...
f. 98
Omnes morimur et quasi aquae dilabimur in terram...
[...] Pollicetur hoc psalmista personam in se gerens...
Processus praesens partim supplicatorio, partim judiciario ordine compositus...
[...] Propitius esto omnibus iniquitatibus meis et satia in bonis...
Qui pusillanimis est et pavidus cavere sibi debet a nimio timore...
f. 81
Qui sequitur me non ambulat in tenebris... (Joh. VIII, 12).
Haec sunt verba Christi quibus admonemur...
f. 247v
Quid est tibi mare quod fugisti... (Ps. CXIII, 5)
Exclamatio est vox ista Prophetae cum admiratione...
Quidam ad conversionem religionis venit sed gratiam parvipendens...
Quidam monachus amavit beatam Virginem cujus laudibus multum deditus...
f. 318v
Quoniam in medio laqueorum positi sumus...
f. 20
Regnum Dei intra vos est dicit Dominus (Lc. XVII, 21)
Converte te ex toto corde ad Dominum...
f. 266v
Rogas me, frater carissime, ut ea quae de medicina animae...
f. 49v
Sancte Lazare, martyr et amice Dei pretiose, rogo te...
f. 332v
Si fieri posset quod arenae, pulvis et undae //...
Si pie et diligenter adtendimus omnia quae hodie per Christum...
f. 94
Solus solitudinem cordis mei ingrediar et cum corde meo...
f. 1
Ut aliquatenus possis comprehendere cum omnibus sanctis quae sit longitudo...
f. 86v
Veni igitur, carissime, ad fontem compunctionis qui oritur in valle humilitatis...
f. 40v
Verbum caro factum est... (Joh. I, 14).
Vere Verbum caro factum est, et nos...
f. 15
[...] Vere Verbum caro factum est, et nos vere Verbum carnem dominico cibo...
Exports RDF à venir…
Vous pouvez visualiser et manipuler ce document directement sur ce site, le comparer à d'autres grâce au visualiseur Mirador, ou glisser-déposer cette icône dans le visualiseur IIIF de votre choix. En savoir plus sur IIIF