Point d'entrée sur le patrimoine écrit du Moyen Âge et de la Renaissance en Occident du VIIIe au XVIIIe siècle
Moteur de recherche de manuscrits et livres anciens numérisés et intéropérables
Plateforme collaborative de gestion de publication des données d'autorité Biblissima
Aide à la lecture et apprentissage des langues anciennes, outils et environnements de travail en XML
Service d’expertise autour des standards IIIF
Référentiel d'autorité Biblissima : https://data.biblissima.fr/entity/Q109615
Manifeste IIIF
Numérisation :
Source des données : BnF Archives et manuscrits
Voir t. IV, 489-490.
f. 7v. Cf. J. Leclercq, dans Revue du M. A. latin II (1946), 65 ; — f. 110v-115. Glossae divinae historiae, avec gloses irlandaises. Texte transcrit probablement à Reims à l'époque d'Hincmar (845-882) ; cf. Bischoff, dans Sacris erudiri VI (1954), 197 ; — f. 124. Titre ajouté de la main de Pierre Daniel. Ms. non cité par Laistner, A Handlist of Bede manuscripts .
F. 1-6v [JOHANNES FISCANNENSIS, Confessio theologica] fragm. de la III a pars, à partir de : « ... idcirco hec angelica natura creaturarum maxima... » (Leclercq et Bonnes, Un maître de la théologie spirituelle au XIe s., S. Jean de Fécamp, 1946, 166-183) ; cf. Id., ibid., 109 ; Dom Wilmart, Auteurs spirituels et textes dévots du M. A. latin, 1932, 128, n. 3 ; au f. 6v, la doxologie a été ajoutée par une autre main et accompagnée d'une notation musicale à demi-effacée.
Au f. 1, titre de la main de Nicolas Le Fèvre.
Au f. 7, cote barrée « 762 » ; la cote « 685 » lisible à la lumière ultraviolette est celle du catalogue Rosanbo des mss. de Thou ; cf. add. du ms. 2730 ; ms. NAF 13051, f. 54.
F. 7-8v Les ff. ayant été intervertis le texte se lit ff 8-8v, 7-7v. F. 8-8v-7. JOHANNES FISCANNENSIS, Lamentatio, incomplète du début, à partir de : « nil de futuro cogitabat... » (Leclercq et Bonnes, op. cit. 191-197 = ms. A ; ; Iid. dans Revue bénédictine, LIV (1942), 56-60, d'après ce ms.). Le début du texte se trouve dans le ms. Latin 152, f. 47-47v ; cf. Leclercq et Bonnes, op. cit. ; au f. 7 : « Explicit lamentatio miselli Johannis super captivitatem suam ».
F. 7 S. LEO PAPA (pseudo) « Contra hyberias nenias et aniles fabulas que de beato Jacobo apostolo proferuntur. Incipit epistola beati Leonis pape de translatione Jacobi apostoli que III°??? Kal. Januarii celebratur. Noscat fraternitas vestra... » (AA. SS. Nov. I, 21-22) ; cf. B.H.L. I, 4061, suivi de : « Hec sunt nomina discipulorum beati Jacobi apostoli : Torquatus... — ... fuit natus » (Cod. hag. I, 228) ;
F. 7v [JOHANNES FISCANNENSIS, Epistola] « Tue quidem caritatis dulcedine... », jusqu'à : « gemma sordet... » (Leclercq et Bonnes, Un maître de la théologie spirituelle... 194-201) ; la fin de la lettre se trouve dans le ms. Latin 152, f. 48 ; cf. Id., ibid. et dans Rev. bén. LIV (1942), 44-45 et 47.
F. 9-12v F. 9-9v. Commentaire sur la fête de la Dédicace, incomplet du début : « ... Ecclesiam meam consecras... — ... in eo habitare dignetur qui vivit... ».
F. 9v-12v « Incipit ordo ad vocandum seu examinandum vel consecrandum electum episcopum. Quodsi electus fuerit de ecclesia romana... — ... in eis corpus et sanguinem filii tui domini nostri Jhesu Christi qui tecum vivit... », avec : « oratio ad usum Francie » (12v).
Au f. 9, titre de la main de Nicolas Le Fèvre.
F. 13-26 F. 13-16v. PETRUS ABAELARDUS, Expositio fidei in symbolum Athanasii : « Quicumque vult salvus esse ante omnia opus est ut teneat catholicam fidem. Expositio magistri Petri Abaelardi » (P. L. CLXXVIII, 625-632).
F. 16v-25v « Expositio orationis dominicae » (P. L. CLXXV, 767-794, sous le nom d'Hugues de S. Victor ; CLXXVIII, 611-618, sous le nom d'Abélard) ; cf. Hauréau, Les oeuvres de Hugues de S.-Victor, 36-38 ; au f. 25v, explicit cancellé : « Explicit expositio Petri Abaelardi » ;
F. 25-26 [HILDEBERTUS CENOMANENSIS] De Roma : « Ex eodem codice Fulberti versus. Roma loquitur. Dum simulacra mihi... » (Hauréau, Notice sur les mélanges poétiques d'Hildebert de Lavardin, dans Not. et extr., XXVIII, II, 334-336) (25-26) ; — Ad G. episcopum, « Virtutes cleri. Ad decus ecclesiae cum te natura creavit... » (P. L. CLXXI, 1407) ; cf. Hauréau, op. cit., 325-326 (26).
F. 16v-25v. Expositio Orationis dominicae [RICARDUS DE SANCTO VICTORE, Liber exceptionum, IIa pars, l. XI, c. 5-13] (éd. J. Chatillon, Paris, 1958, 447-455).
F. 25v-26. [HILDEBERTUS CENOMANENSIS] De Roma (éd. A. Br. Scott, Hildeberti Cenomanensis carmina minora, Leipzig, 1969, 25-27) ; cf. A. Wilmart, dans Rev. bénéd., XLVIII (1936), 37, n° 293 (25v-26) ; — Ad G. episcopum (éd. cit., 1) ; cf. art. cit., 23, n° 51 (26).
Aux ff. 13-26, passim, notes de la main de Nicolas Le Fèvre. Fragment de sa main aux ff. 25v-26.
F. 27-33 « Incipit pr???aefatiuncula in miracula s. Columbani abbatis... » ; cf. B. H. L., 1904.
F. 34-48 F. 34. NICOLAS DE BEAUFORT. Lettre à Gilles Schondonch, S. J., pour lui annoncer les transcriptions qui suivent : « Domino... in sacra Jesu societate Antuerpiensi Rev. Patri domino Aegidio Scondonko fr. Nicolaus Belfortius canonicorum reg. s. Joannis Suessionensis ultimus s. Mi pater venerabilis redeuntem me ex Belgio... — ... Suessione ipso s. Mauritii festo [22 sept.] 1599 » ; cf. ms. NAL 950, f. 28 qui contient une copie de la même lettre.
F. 35 « 6. Martii. Ad historiam s. Macrae virginis et martyris additio ex Flodoardi sive Flawardi libro ultimo, cap. 71. Extat passio illa initio fere prioris voluminis nostri. Ex ms. coenobii Igniacensis [Igny, dioc. de Reims] » (M. G. SS. XIII, 597-598) ;
F. 35-36v « 14 Junii. Ad passionem ss. Rufini et Valerii mart. Additio ex eodem Flawardo, libro eodem, cap. 72 » (ibid., 598-599, avec var.) ;
F. 36v « 16 Maii. S. Honorati episcopi Ambianensis. Ex ms. Ambianensi », jusqu'à : « ... Lupicinus enim presbyter... » (AA. SS. Maii III, 613) ; cf. B. H. L. 3972 ;
F. 37-37v « I Martii. S. Albini episcopi Andegavensis translatio. Ex ms. Marcosino [Marcoussis (?), dioc. de Paris]. Anno domini quingentesimo trigesimo quarto, regni Childeberti, Francorum regis, vicesimo quarto, ob devotum affectum... — ... celebratur autem ipsa translatio pridie calendas Julii. Hoc deinde loco sit miraculorum liber quem ante scripsimus » ;
F. 38-41 « 20 martii. s. Cuthberti Lindisfarnensis episcopi vita complebitur sic. Ex ms. Longp. [Longpont, dioc. de Soissons] Continuo venti mutantur, fluctus intumescentes... — ... Post tres autem vel quatuor menses etc. » ; cf. AA. SS. Mart. III, 129 et 132 ;
F. 41v « Epitaphium s. Helenae. Theogisus. En Constantini genitrix et clara repertrix || ... — ... Perpetuo Christum mereamur cernere tecum », texte cancellé ; cf. ms. Latin 2498, f.93 ;
F. 42-45 « 9 Decemb. s. Sebastiani itemque b. Gregorii papae Elevatio et Miracula ex 2 ms. S. Autberti Cameracensis [St-Aubert de Cambrai, même dioc.] stylo redundantiore modice aliquoties contracto per Nicolaum Belfortium, can. reg. s. Joannis Suession. qui etiam fere putarit authorem fuisse M. Hugonem S. Medardi Suessionensis monachum de quo Arnoldus Wion in chronicis ordinis s. Bened... »(AA. SS. Mart. II, 749-51) ; cf. B. H. L., 7546.
F. 46-48 Notes critiques de Nicolas de Beaufort sur ses travaux hagiographiques : « Quoniam in re tam sancta ... ea propter Rev. vestrae proponimus discutienda et corrigenda que sequuntur... — ... Rev. vestrae addictiss. frater N. Belf. »
F. 49-100
F. 49-50 « Incipit passio sanctae Theclae virginis ex vetusto codice manuscripto monasterii S. Marie Suessionensis ... [N. D. de Soissons, même diocèse]. Tempore illo ascendente Paulo Iconium... — ... et illuminans cum bono cursu requievit in pace adjuvante D. N. J. C. cui est honor... » ; cf. B. H. L., 8020 et 8021 ;
F. 50v « Vita s. Maximi presbiteri et martyris sociorumque ejus martyrum ex 3. codice patrum Celestinorum S. Petri de Castris [S. Pierre au mont de Châtre, dioc. de Soissons]. Temporibus Claudii imperatoris, Ulpius... — ... plurima Deus operatur miracula ad laudem et gloriam nominis sui quod est benedictum in secula. Amen. » ;
F. 50v-51 « Ex eodem codice vita s. Prisci discipuli Domini. Cum Deus noster natura invisibilis... — ... circa annos Domini sexaginta quatuor sub Nerone ».
F. 52-61v WILLEBRANDUS « Incipit itin[er]arium Willebrandi de Aldenborc canonici Hildesemensis in quo agitur de situ terrae sanctae. Ex vetusto ms. Branensis monasterii [S. Yved de Braisne dioc. de Soissons]. Presentis operis materia suis terminis nimirum contenta... — ... a quibus ipse mons hodie quarennia nuncupatur... » ; cf. Arch. Orient lat., II (1882), 135.
F. 62-63v LEOBINUS DIACONUS. « Ex 3. ms. Branensi codice Leobinus diaconus... universis Christi fratribus orthodoxae fidei cultoribus... Quae oculis nostris vidimus... ; cf. B. H. L., 4236.
F. 64-70 « Homiliae decem ex egregio et antiquo codice quinto manuscripto ecclesiae Branensis descriptae quarum incertus quidem est author... transcriptae anno D. 1593 », en marge : « Vide num sint Caesarii » et, d'une autre main : « Homiliae s. Caesarii ad monachos. ». Collection M de Morin, Sancti Caesarii Arelatensis sermones, I, p. XXXII-XXXIII. [S. CAESARIUS ARELATENSIS, Hom. 4] « Inter reliquas beatitudines... » (Morin I, 23-27) (64-64v) ; [Ps. EUSEBIUS, Hom. 38] « Sicut a nobis dominus... » (Max. bibl. patr., VI, 659) ; cf. Morin, II, 936 (64v-65v) ; [S. CAESARIUS ARELATENSIS, ex EUSEBIO GALLICANO Hom. 38, 41, 42, 34] « Ad locum hunc charissimi... » (P. L., LXVII, 1059-1062) ; cf. Morin, II, 907 (65v-66) ; [EUSEBIUS GALLICANUS, Hom. 8] « Scimus quidem spirituali militiae... » (Max. bibl. patr. VI, 660 ; P. L., LXVII, 1062-1066) ; cf. Morin, II, 936 (66v-67) ; [Ps. EUSEBIUS, Hom. 9] « Ad hoc ad istum locum... » (Max. bibl. patr. VI, 661 ; P. L., LXVII, 1066-1067) ; cf. Morin, II, 907 (67v) ; [Ps. EUSEBIUS, Hom. 43] « Videte vocationem vestram... » (P. L., LXVII, 1067) ; cf. Morin, II, 938 (67v-68) ; [S. CAESARIUS ARELATENSIS, Hom. 233] « Sanctus ac venerabilis pater vester... » (Morin, II, 879-885) (68-68v) ; [Hom. 235] « Quod supplicante et quodammodo cum charitate... » (ibid., 890-893) (69) ; [Hom. 236] « Miror fratres dilectissimi... » (ibid., 893-897) (69v-70) ; [Hom. 234]. « Sanctus ac venerabilis pater vester... », jusqu'à « ... Deo insinuante cognoscitis... » (ibid., 885-888) (70).
F. 70v-77v MATTHAEUS CRACOVIENSIS : « Dialogus magistri Thome [sic] Cracoviensis de ratione et conscientia sumendi corpus Christi ex codice Patrum Celestinorum s. Petri de Castris prope compendium fideliter descriptus. Multorum tam clericorum quam laicorum querela... — ... datum est nobis pro viatico corpus Domini nostri Jesu Christi qui cum Patre... Explicit Dialogus de ratione et conscientia sumendi corpus Christi editus per... Thomam [sic] de Cracovia sacrae theologiae professorem » (éd. cf. Hain-Copinger, *5803, *5805).
F. 78-80 Poèmes. [HILDEBERTUS CENOMANENSIS] « Quod indifferenter bonis et malis bona et mala dantur in hoc seculo. Versus ex quarto codice Branensi. Est aliquando bono bene... » (P. L., CLXXI, 1436, d'après ce ms.) ; cf. Hauréau, Notice sur les Mélanges poétiques d'Hildebert de Lavardin, dans Not. et extr., XXVIII, II, 373-374 ; une main cont. a ajouté sous le titre : « sequebantur autem hi versus librum Hildeberti Cenomanensis episcopi de sacramento altaris » (78) ; — « Sol cristallus aquae dant... » (P. L., CLXXI, 1906, sous le nom d'HILDEBERTUS CENOMANENSIS et le titre « De partu virginis ») ; cf. Hauréau, op. cit., 321-323 (78) ; — « Non bene discernis qui prefers ima supernis... » (P. L. CLXXI, 1408 et 1487 sous le nom d'HILDEBERTUS CENOMANENSIS et le titre « De lapsu mundi », d'après ce ms. et 2 autres ; cf. Hauréau, op. cit., 330 (78) ; — [MARBODUS] « Querimonia peccatoris cum oratione. Me miserum quid agam... » (P. L., CLXXI, 1669-1670, d'après ce ms.) ; cf. Hauréau, Des poèmes latins attribués à s. Bernard, 19-21 (78) ; — « Spernere mundum... » (P. L., CLXXI, 1437, sous le nom d'HILDEBERTUS CENOMANENSIS et le titre « De quatuor bonis et quatuor malis », d'après ce ms.) ; cf. Hauréau, Notice sur les mélanges poétiques d'Hildebert de Lavardin, 375-376, qui pense que la pièce n'est pas d'Hildebert (78) ; — « Ut peccator disrumpat et relevet. Ut peccatorum disrumpat vincla meorum... » (78) ; — [HILDEBERTUS CENOMANENSIS, De ornatu mundi] « Erige Clio stilum cultum sermonis in aura... » (P. L., CLXXI, 1235-1238, d'après ce ms.) (78v-79) ; [HILDEBERTUS CENOMANENSIS, De fine data ritibus judaicis] « Expositio quarumdam rerum figuram gerentium ac primo de sacrificiis. Ex eodem codice 4 Branensi. Melchisedec dominus panem vinumque litavit... — ... mactatur in aris » (P. L., LXXI, 1195-1196) ; « De baptismo. Diluvium speciem baptismi... » (Hommey, Suppl., patr., 443-444) ; « De conjugio. Affines consanguineos... » (P. L., CLXXI, 1424-1425 ; Hauréau, op. cit., 355-56) ; cf. Hauréau, ibid., 353-357 ; après le titre une main contemporaine a ajouté : « Precedebant autem supramemoratum librum Hildeberti Cenomanensis episcopi » (79v-80) ; — « De tribus missis in nativitate Domini. In natale sacro... » (P. L., CLXXI, 1198, sous le nom d'HILDEBERTUS CENOMANENSIS) (80) ; — [HILDEBERTUS CENOMANENSIS] « De Christi incarnatione. Ade peccatum... » (P. L., CLXXI, 1406 ; Hauréau, op. cit., 324-325) ; cf. Hauréau, ibid., 323-325 (80) ; « Verba Christi in cruce. A patria vitae... » (P. L., CLXXI, 1437, d'après ce ms., sous le nom de HILDEBERTUS CENOMANENSIS) ; cf. Hauréau, op. cit., 376.
F. 80-82v S. LEO PAPA (pseudo), Hom. 1 : « Ex supramemorato codice quinto Branensi. Ex b. Leonis sermone in die Pentecostes » [Titre ajouté par 2 mains] « Leo papa... Addendum est etiam... » (P. L., LIV, 477-487) ; au f. 82v : « Explicit homelia B. Leonis papae », les 2 premiers mots cancellés et remplacés par : « epistola finit » à la fin de la phrase ;
F. 83 [ S. CAESARIUS ARELATENSIS, Hom. 63] « Sermo sancti Augustini de penitentia » et d'une autre main : « ex eodem 5 Branensi et reliqui sermones qui sequuntur ». « Admoneo fratres in conspectu... » (Morin, I, 261-262) ;
F. 83v-84 S. AUGUSTINUS, Hom. 224 « Item sermo ejusdem ad populum. Qui baptizati sunt in Christo... » (P. L., XXXVIII, 1093-1095) ;
F. 84-85 PSEUDO-AUGUSTINUS, Ad fratres in eremo, sermo 72. « Item alius sermo ejusdem de morte. Mors vera fratres... » (P. L., XL, 135) ; — [S. AUGUSTINUS, Hom. 386] « Increpatio dolosi et iracundi ut cognoscat quandiu in corde iram tenuerit sibi non posse dimitti peccata sed augeri. Intendite fratres mei ad charitatem... » (P. L., XXXIX, 1695) ;
F. 86 « Omne vitae nostrae stadium... » (P. L., XXXIX, 2025-2026, sous le nom de S. AUGUSTINUS ; LVII, 567-570, sous le nom de MAXIMUS TAURINENSIS) ;
F. 86v [PSEUDO-AUGUSTINUS, Ad fratres in eremo, sermo 76] « Sermo de cogitationibus. Primum quidem cogitationibus malis... » (P. L., XL, 1358) ;
F. 86v-87v S. AUGUSTINUS, Hom. 201, incompl. de la fin : « Sermo sancti Augustini de oratione dominica. Fratres diebus istis quos agimus... » (P. L., XXXVIII, 1054-1056), avec variantes ;
F. 87v-88 [PSEUDO-AUGUSTINUS, *Hom. 56, fragm.]. « Quem enim diligit Deus fratres... » (P. L., XXXIX, 1851-1853, avec variantes) ;
F. 88v-89 « Sermo sancti Augustini episcopi. Ad te manum meam extendo... — ... animam humilem exaltavit. Ipsi honor... » ; cf. PSEUDO-AUGUSTINUS, Ad fratres in eremo, sermo 49, P. L., XL, 1332-1334.
F. 89v-98 « Vita sanctae Ulphiae virginis ex codice Patrum Celestinorum Ambianensium manuscripto [S. Antoine et S. Martin, Amiens] » (AA. SS. Janv. II, 1123-1124) avec addition d'un prologue : « Foelicibus auspiciis sunt ditati qui sanctorum vitas... — ... celebriter voluit propalari. Explicit prologus » (89v) ; cf. B. H. L., 8371.
F. 98-99 « Ex eodem codice, de ranarum cantu. Prius vero quam quid de fundatione abachiae Paraclyti... — ... puris affectibus imitetur concedente Domino Jhesu Christo vivente cum Deo... » ;
F. 99v-100v « Sequitur de fondatione Paracliti. Cum autem placuit ei qui segregavit sanctam Virginem... — ... non mediocriter accrescebat praestante Domino nostro Jhesu Christo... Actum Ambianis nocte s. Ambrosii anno millesimo CCCC septuagintesimo XIX [sic] ante Pascha. »
F. 64v-68. Sermons édités par Fr. Glorie, Eusebius « Gallicanus », Collectio homiliarum, C.C.S.L., CI-CIB, 1970-1971. [EUSEBIUS « GALLICANUS »] Hom. 39 (éd. cit., CIA, 452-464) (64v-65v) ; sermo extrav. n° 6 (éd. cit., CIB, 861-868, sous le nom de CAESARIUS ARELATENSIS) (65v-66) ; Hom. 40-41 (éd. cit., CIA, 465-492) (66v-67v) ; Hom. 44 (ibid., 522-530) (67v-68).
F. 78-80. Pour les poèmes ajouter F. 78. [HILDEBERTUS CENOMANENSIS] « Est aliquando bono... » (A. Br. Scott, éd. cit., 1) ; « Sol cristallus... » ; cf. bibliographie du ms. Latin 3696B, f. 20 ; « Non bene discernis... » (éd. cit., 16) ; cf. A. Wilmart, art. cit., 37, n° 286. — F. 78. [MARBODUS] « Virginitas flos est et virginis aurea dos est //... » (P.L., CLXXI, 1653) ; cf. A. Wilmart, art. cit., 31, n° 183 ; « Me miserum... » ; cf. A. Wilmart, art. cit., 37, nos 300, 250 ; Walther, Initia carminum, n° 10835. — F. 78. Poèmes non attribués. « Spernere mundum... » ; cf. A. Wilmart, art. cit., 180 ; Walther, op. cit., n° 18492 ; « Ut peccatorum disrumpat... » ; cf. Walther, op. cit., n° 19843. — F. 78v-79. [PETRUS RIGA, Descriptio cujusdam nemoris] ; cf. Arsenal, ms. 1136, Floridus aspectus, f. 11 ; Walther, op. cit., n° 5513. — F. 79v-80. [HILDEBERTUS CENOMANENSIS] « Melchisedec... » ; cf. bibliographie du ms. Latin 3696B, f. 17 ; « Diluvium... » (A. Br. Scott, éd. cit., 28-29) ; cf. A. Wilmart, dans Rev. bénéd., XLIX (1937), 123-124 ; Walther, op. cit., n° 4503 ; « Affines consanguineos... » ; cf. bibliographie du ms. Latin 3696B, f. 19v ; « In natale sacro... » cf. ibid., f. 17 ; « Ade peccatum... » ; cf. ibid., f. 18v ; « De plagis Aegypti. Prima rubens... » ; cf. bibliographie du ms. Latin 3705, f. 146v. — F. 80. Poème non attribué. « A patria vitae... » ; cf. Walther, op. cit., n° 66.
F. 84-85. Ad fratres in eremo sermo 72, Lire (P.L., XL, 1357). Ajouter cf. S. AUGUSTINUS, Enarratio in Psalmum XLVIII, sermo 2, fragment, P.L., XXXVI, 556-559 ; C.C.S.L., XXXVIII, 565-568.
F. 85-85v. [S. AUGUSTINUS, Hom. 386] Ajouter parmi les sermons douteux de s. Augustin ; cf. Clavis Patrum latinorum, n° 285.
F. 86v-87v. Lire S. AUGUSTINUS, Hom. 211 (et non 201). Aux ff. 49-100, passim, notes de la main de Nicolas Le Fèvre. 9 ¶. F. 102-107v. [MARBODUS] « Passio s. Victoris » ; cf. Bibl. hag. lat., n° 8573, qui l'attribue à Marbode ou à Hugues, év. de Langres ; oeuvre certaine de Marbode d'après A. Wilmart, dans Rev. bénéd., XLVIII (1936), 36, n° 266. 10 ¶. F. 110-115v. [JOHANNES SCOTUS ERIGENA] « Glossae divinae historiae » usque ad Praef. Dan. ; cf. J. J. Contreni, dans Speculum, LI (1976), 434.
F. 101-101v Fragment sur s. Jacques le Mineur : « Legimus in scripturis divinis Mariam matrem Domini duas sorores habuisse ... — ... ac investigabilem in omnibus operibus suis » ; au f. 101, notes du XVIIe s. « V. Abbatem Stadensem in Chron. p. 21-22» [Chronicon Alberti abbatis Stadiensis, Helmstaedt, 1587] ;
F. 101v Fragment de glossaire sur les cris des animaux « Aquilas clangere... — ... equos hinnire », d'après Suétone, De naturis animalium (éd. Reifferscheid, Reliquiae... frag. 161, ff. 247-54) ; cf. glossaire cité par Reifferscheid, ibid., 250 et 312.
F. 102-107v [MARBODUS ?]. « Passio s. Victoris Massiliensis » (P. L. CLXXI, 1615-1626) ; cf. B.H.L. 8573.
F. 108-121 F. 108-110. FABIUS PLANCIADIS FULGENTIUS, Expositio sermonum antiquorum : « Fulgentii episcopi ad Calcidium grammaticum » (ms. D. de R. Helm, Leipzig, 1898, 111-126) ; cf. P. Lejay, dans Revue critique, I, 1899, 285.
F. 110v-115v « Glossae divinae historiae. Bibliotheca, librorum custodia... — ... quia certus auctor illarum non invenitur... », incomplet de la fin.
F. 116-121v Gloses sur des termes extraits de s. Jérôme et de s. Augustin, fragm. : « ... Hujus ligni resina cedrina dicitur... ... — et ex parte volucres habentes ».
F. 122-122v « Incipit testamentum porcelli » (F. Buecheler, Petronii Saturae , Leipzig, 1912, 268-269) ; cf. L. Gurlitt, dans Philologus , 1923, 433.
F. 122v P. VERGILIUS MARO. Aeneis, I, 1-3, en musique, notation aquitaine diastématique sur une ligne à la pointe sèche ; cf. Combarien, Études de philol. musicale, fragm. de l'Enéide en musique , 1898 ; — Fragment de déchant à 2 voix à l'envers.
Au f. 122, titre de la main de Pierre Pithou.
F. 123-123v [ISIDORUS JUNIOR, Chronica, fragm.] « Primus ex nostris Julianus Africanus... — ... ita et in hoc sit... » (Mommsen, M. G.H., A.A. XI, 424-428) avec variantes ; cf. Id., ibid., 401.
Faisait partie du même manuscrit que les ff. 108-115v du ms. Latin 5091, contenant la fin de la chronique d'ISIDORUS JUNIOR (M.G.H., Auct. ant., XI, 433-481). Copié à Metz par le même scribe au temps de l'abbé Constantin de Saint-Symphorien.
Au f. 123, titre et notes de la main de Pierre Pithou.
F. 124 S. BEDA, Hymnus de die judicii, fragm. « Bedae. Inter florigeras fecundi cespitis herbas... — ... confundent murmure mentes... » (P. L. XCIV, 633-635).
Au f. 124, titre de la main de Pierre Pithou.
F. 125-125v Biblia, Ex. XL, 6-36, avec glose marginale et interlinéaire.
F. 125v-126 [PUBLIUS OVIDIUS NASO, Ex Ponto, fragm.] (R. Mertel, Leipzig, 1889, passim) ; publ. en partie dans P. L. CLXXI, 1420, sous le nom d'Hildebert de Lavardin) ; cf. Hauréau, op. cit., 350-352.
F. 126v ALEXANDER III, Papa, Epistola [26 Jul. 1177] « Alexander episcopus... Habetis nunc per Dei gratiam... » (P. L. CC, 1132 ; M. G. H. Leg. II, 153) ; cf. Jaffé-L. 12895 ; — FRIDERICUS I « Littere imperatoris. Quoniam de unitate et concordia ecclesie... » [26 Jul. 1177] (Pertz, M. G. H. Leg. II, 154). — « De sancto Thoma Cantuariensi archiepiscopo. Expleto cursus sui glorioso certamine... — ... ad suos sana regreditur... » ; cf. Cod. Hag. I, 228.
F. 126v. ALEXANDER III et FREDERICUS I, Epistolae. Ajouter (ed. L. Weiland, M.G.H., Leges, Sectio IV, I, 582-583, n° 406 et 366, n° 263). Les §§ 1-5 et §§ 7-11 correspondent seuls au ms. de Thou 773. Les §§ 12-14 semblent correspondre à une partie du ms. 613 de la même bibliothèque ; cf. ms. Dupuy 653, f. 32.
Provient de la bibliothèque de J.-A. de Thou, à l'exception de 6 § non mentionné dans la description du catal. de la bibl. de J. A. de Thou ; cf. Catal. des mss. de J. A. de Thou, Dupuy, 653, n° 773.
Source des données : Bibale
A patria vitae satis est errasse, redite//...
f. 80
Ad decus Ecclesiae cum te natura creavit//...
f. 26
Ad hoc ad istum locum convenimus...
f. 67v
Ad locum hunc, carissimi, non ad quietem...
f. 65v
Ad te manum meam extendo...
f. 88v
Adae peccatum, quae conveniens aboleret//...
f. 18v
Addendum est etiam nostri sermonis obsequium...
Adfines consanguineos conubia prima//...
f. 19v
Admoneo fratres in conspectu Dei timore...
f. 83
Anno Domini quingentesimo tricesimo quarto, regni Childeberti, Francorum regis, vicesimo quarto, ob devotum adfectum...
f. 37
Aquilas : clangere...
f. 101v
Bibliotheca, librorum custodia...
f. 110v
Continuo venti mutantur, fluctus intumescentes //...
f. 38
Cum autem placuit ei qui segregavit sanctam Virginem...
f. 99v
Cum Deus noster natura invisibilis opus fecisset...
f. 50v
Diluvium speciem baptismi gessit et unda //...
f. 79v
Dum simulacra mihi, dum numina vana placerent //...
f. 25v
En Constantini genetrix et clara repertrix //...
f. 41v
Erige, Clio, stilum, cultum sermonis in aura//...
f. 78v
Est aliquando bono, bene ne gravibus superetur//...
f. 78
Expleto cursus sui glorioso certamine...
f. 126v
Felicibus auspiciis sunt ditati qui sanctorum vitas...
f. 89v
Fratres, diebus istis quos agimus observatione vitae nostrae...
f. 86v
Habetis nunc per Dei gratiam materiam exsultationis et gaudii...
In Natale sacrosacrae sollemnia missae //...
f. 77
Intendite, fratres mei, ad caritatem quam sic laudat Scriptura divina...
f. 85
Inter omnia, quae fragilitas humana facere potest...
f. 16v
Inter reliquas beatitudines quas in Evangelio Dominus et salvator...
f. 64
Legimus in Scripturis divinis Mariam matrem Domini duas sorores habuisse...
f. 101
Me miserum, quid agam ? porto sub pectore plagam//...
Melchisedech Dominus panem...
Mi Pater venerabilis, redeuntem me ex Belgio...
f. 34
Miror, fratres dilectissimi, dominum meum patrem...
f. 69v
Mors vera, fratres, quam non timent...
f. 84
Multorum tam clericorum quam laicorum querela...
f. 70v
Non bene discernis qui praefers ima supernis//...
Noscat fraternitas vestra, dilectissimi rectores...
f. 7
Omne vitae nostrae tempus stadium quoddam debemus putare...
f. 86
Pater noster qui es in caelis ...
Ecce, carissimi, singulis fere diebus...
f. 1v
Praesentis operis materia suis terminis nimirum contenta stilum grandiloquum abhorrens...
f. 52
Prima rubens unda, ranae tabesque secunda //...
Primum quidem cogitationibus malis repugnandum est ut cum aliquid carnale...
Primus ex nostris Julianus Africanus sub imperatore Marco Aurelio...
f. 123
Prius vero quam quid de fundatione abbatiae Paracleti...
f. 98
Quae oculis nostris vidimus et auribus nostris per religiosos viros...
f. 62
Quem enim diligit Deus , fratres, corripit ... (cf. Hebr. XII, 6-7).
Igitur si omnem ad hoc flagellat...
f. 87v
Qui baptizati sunt in Christo et regenerati...
f. 83v
Quod si electus fuerit de Ecclesia Romana non examinabitur praerogativa Romanae Ecclesiae...
f. 9v
Quod supplicante et quodam modo cum caritate...
f. 69
Quoniam de unitate et concordia Ecclesiae et bono statu imperii nostri...
Quoniam in re tam sancta christiani hominis officium...
f. 46
Sanctus ac venerabilis pater vester, dum se ut cum venia sui dixerim...
f. 70
Sanctus ac venerabilis pater vester, religiosa quidem humilitate...
f. 68
Scimus quidem spirituali militiae, cui nos mancipavimus...
f. 66v
Sicut a nobis Dominus, pro suscepti officii necessitate...
f. 64v
Sol, cristallus, aquae dant qualemcumque figuram //...
Spernere mundum, spernere sese, spernere nullum // Spernere...
Tempore illo, ascendente Paulo Iconium post Antiochae fugam...
f. 49
Temporibus Claudii imperatoris, Ulpius Romulus Urbis Romae vicarius jussit coram se...
Torquatus. Secundus. Endalecius...
Tuae quidem caritatis dulcedine praegustata nimis in Domino exsultat anima mea...
f. 7v
Ut peccatorum disrumpat vincula meorum //...
Videte vocationem vestram ... (I Cor. I, 26).
Fratres carissimi, venire quidem ad eremum summa perfectio est...
Virginitas flos est et virginis aurea dos est//...
Exports RDF à venir…
Vous pouvez visualiser et manipuler ce document directement sur ce site, le comparer à d'autres grâce au visualiseur Mirador, ou glisser-déposer cette icône dans le visualiseur IIIF de votre choix. En savoir plus sur IIIF