Vatican. Biblioteca apostolica vaticana, Vat.lat.5881

Référentiel d'autorité Biblissima : https://data.biblissima.fr/entity/Q281885

  • Autre forme de la cote :
    • Vat. lat. 5881
    • Biblioteca Apostolica Vaticana, MSS_Vat.lat.5881
    • Bibliothèque vaticane, Vat. lat. 5881
    • Vatican. Biblioteca apostolica vaticana, Vat.lat.5881
  • Conservé à : Vatican. Biblioteca apostolica vaticana
  • Date de fabrication :
  • Lieu de fabrication :

Manifeste IIIF

Aspects codicologiques

  • Parch. (f. I et 1) et papier, XVe s., I + 236 ff. + 2 ff. (+ f. 85bis; f. I, 139v°, 169-169v°, 209-209v° et 235v°-238 blancs), 235 x 160 mm. Au f. 1v°, table contemporaine du contenu, seul le dernier article a été ajouté.

    Recueil de quatre parties: 1) f. 2-139 (filigranes f. 2-41: var. Briquet 6655, Pise 1464-1469; f. 42-139: var. Briquet 3668, Rome, 1454); 2) f. 140-169 (filigrane: var. Briquet 8442, Imola, 1471); 3) f. 170-209; 4) f. 210-238 (filigrane: var. Briquet 6655, Pise 1464-1469).

    (Source : Persée - DER-IRHT, XXI)

Présentation du contenu

Source des données : Persée - DER-IRHT, XXI

  • f. 3: //desinet esse

    1 - f. 2-117: Plinivs minor, Epistulae (I-VII, IX - manuscrit de la famille des VIII livres).

    titre: «LIBER PRIMVS C. Plinii Secundi Veronensis oratoris clarissimi et consularis liber primus feliciter incipit ».

    f. 62v°-76, le liv. V a été copié dans l'ordre suivant: 1-8, 21, 15, 10-14, 16-20 et 9; f. 103v°-117, le liv. IX a été copié dans l'ordre suivant: 1, 2, 6, 7, 9, 12, 17, 21, 24, 25, 30-32, 3-5, 8, 10, 11-15, 18, 19, 20, 22, 23, 26-29 et 33-34v°.

    expl.: «... de nocte paruulum acquirunt. VALE C. PLINII SECVNDI VERONENSIS ORATORIS CONSVMATISSIMI EPISTVLARUM LIBER OCTAVVS EXPLICIT... ».

    f. 117v°-139: De uiris illustribus Vrbis Romae.

    titre: «C. PLI. SECVNDI DE VIRIS ILLVSTRIBVS ORNATISSIMVS LIBELLVS INCIPIT LEGE FELICITER DE PROCA REGE ALBANORVM ET FILIIS ».

    expl. £. 138v°: «... odoribus cremandum curauit. C. PLI. SECVNDI DE VIRIS ILLVSTRIBVS LIBELLVS ORNATISSIMVS FINIT / f. 139 / FELICITER... ».

    4 — ~ f. 210-226: Timothaevs (Maphaevs) Veronensis, Epistula ad principes et urbes Italicos (a. 1453).

    ~ f. 226-235: Timothaevs (Maphaevs) Veronensis, Renuntiatio episcopatus Mediolanensis ad Nicolaum V.

    f. 238v°: Historia Augusta (extrait: VI, Vita Auidii, chap. 2)

    titre: «Epistula Aurelii. Marcus Vero ».

    inc.: «Epistulam tuam legi sollicitam potius quam imperatore dignam... ».

    expl.: «... expediet Cassium uiuere quam liberos Marci» (éd. E. Hohl, Scriptores Historiae Augustae, 1, Leipzig, Teubner, 1927, p. 86, l. 7-28).

Ancien possesseur

Anciennement dans

Origine

  • Origine: 1 -italienne, écriture humanistique cursive. Les colophons datés des f. 117 et 139 reproduisent fidèlement les colophons du ms. Reg. lat. 1472, copié en 1453 par Va‹leiius› San V‹enantius› et qui a servi de modèle à cette partie du manuscrit (cf. R. A. Mynors, op. cit. infra): «... EXPLICIT IDIBVS OCTOBRIS M. CCCC. LIII. VALERIVS SAN VENANTIVS SCRIPSI Laus altissime maiestati» (f. 117 - cf. Reg. lat. 1472, f. 99) et «... FINIT FELICITER XII kl. Nouembris M. CCCC. LIII PER VALERIVM SAN VENANTIVM Ad laudem optimi max. Dei » (f. 139 - cf. Reg. lat. 1472, f. 116v°); 4 -italienne, écriture humanistique ronde, l'addition du f. 238v° est en humanistique cursive.

    (Source : Persée - DER-IRHT, XXI)

Historique de la conservation

Source des données : Persée - DER-IRHT, XXI

  • Possesseurs: 1-4: Prospero Podiani († 1615), de Pérouse, dont une partie des manuscrits a été achetée par le pape Paul V (1605-1621).

Notes

Source des données : Biblissima

  • E. Pellegrin, Les manuscrits classiques latins de la Bibliothèque Vaticane. Tome III, 2ème partie. Fonds Vatican latin, 2901-14740, éds A.-V. Gilles-Raynal, F. Dolbeau, J. Fohlen, Y.-F. Riou, J.-Y. Tilliette, avec la coll. de M. Buonocore, P. Scarcia Piacentini et P.-J. Riamond, Paris, 2010, p. 570 (https://www.persee.fr/doc/dirht_0073-8212_2010_cat_21_32)

Bibliographie

    • D. Johnson, The manuscripts of Pliny's Letters (Class. philol., 7, 1912, p. 71)
    • R. A. Mynors, C. Plinii Caecili Secundi Epistularum libri decem, Oxford, 1963, p. XII
    • J. Bignami Odier, Des manuscrits de Prospero Podiani à la Bibliothèque Vaticane (Studi di bibliografia e di storia in onore di Tammaro De Marinis, 1, Vérone, 1964, p. 122-123, pl. IV [= f. Iv°] et pl. V [= f. 1]
    • P. O. Kristeller, Hippocrates latinus : Repertorium of Hippocratic writings in the Latin Middle Ages. V (Traditio, 35, 1979, p. 290)
    • P. De Corso, Niccolò V «Litterarum et religiosorum parens » nell'opera di Timoteo Maffei (Niccolò V nel sesto centenario della nascita. Atti del convegno internazionale di studi, Sarzana, 8-10 ottobre 1998, Vatican, 2000 (Studi e testi, 397), p. 353 et 364)
    • Réf.: BMVB (1986) 25567, (2005) p. 680 (2).

Vie du livre

Source des données