Paris. Bibliothèque nationale de France, Département des manuscrits, Latin 196, f. 97-152

Présentation du contenu

Source des données : BnF Archives et manuscrits

  • ff. 97-103, 121v-136v, ALCUINUS, Liber de virtutibus et vitiis, fragments intervertis des ch. X-XXXV : capit. 27 (acéphale) «...] "Initium omnis peccati superbia" (Eccl. X, 15) quae est regina... ; f. 97r-v, capit. 28 ; ff. 97v-98r, capit. 29 ; f. 98r-v, capit. 30 ; ff. 98v-99r, capit. 31 ; f. 99r-v, capit. 32 ; f. 100r, capit. 33 ; ff. 100r-101r, cap. 34 ; ff. 101v-103r, capit. 35 ... perpetualiter possidere dignis efficietur » ; f. 121v, «...descende ut ascendas... » (Clavis, II, ALC-37, p. 156; PL 101, 633-638).
    ff. 103-105v. Sermo, sans titre (cf. Césaire d'Arles, Serm. 16, CCSL 103, p. 77 sqq.): « Docens Salvator in Evangelio: Timor Domini conpunctio cordis... neque horam quando ueniet Dominus».
    f. 105v-107. S. GREGORIUS TURONENSIS ep., De virtutibus s. Martini, l. I, fragm. : « Beatus autem Severinus Colonensis ... intercedente misereatur nostri... » (MGH, SS. rer. merov., I, 590-591).
    ff. 107-110v, S. CAESARIUS ARELATENSIS ep., sermo 183: «Incipit [h]omelia Sancti Augustini. si diligenter adtenditis ... domitam cupiditatem; adiuuante Domino nostro Ihesu Christo qui uiuit.» (CCSL, 104, p.744-748 ; cf. Aug. sermones 287 et 178 PL 39, 2287-2288 et PL 38, 961sqq.).
    ff. 110v-113, S. AUGUSTINUS HIPPONENSIS ep., Predicatio de vita sanctorum et premiis: «Fratres dilectissimi faciamus bonum ad omnes homines ... cui est gloria et potestas in saecula saeculorum. Amen» (A. Mai, Novae patrum bibliothecae..., Romae, 1852-1905, n° 123).
    ff. 113-115v, S. CAESARIUS ARELATENSIS ep., Sermo 16 (Quales sint Christani boni et mali): «Gaudemus fratres karissimi et Deo gratias agimus ... et Spiritu Sancto uiuit et regnat in saecula saeculorum. Amen» (CCSL 103, p. 76-78 ; R. Étaix, 1977, p. 21, n° 114) ;
    ff. 115v-117v, Pseudo-AUGUSTINUS, Sermo : « Primum quidem decet nos audire iustitiam... iusti autem in uitam aeternam. finit haec qui legis ... semper ante oculos pone» (R. Grégoire, T80; CPPM n°1930);
    ff. 117v-121v, Pseudo-AUGUSTINUS, Sermo 195: «Castissimum Mariae uirginis uterum ... totus honestatis fulgeant in populo exemplis» (R. Gregoire, A1, 5 ; F1; PL 39, 2107-2110= § 6 et 15 du sermon Pseudo-Alcuinien; voir H. Barré [éd.], dans Marianum (1966), p. 17-18, 26-27, 30-31 et n. 169.);
    ff. 121v-136v, ALCUINUS, Liber de virtutibus et vitiis : ff. 121-122v, «De fraude cavenda. Qui nos benignos... auarus uir inferno est similis qui numquam impletur » (voir Bouhot, 1974 [1975]), p. 213, n° 52) ; ff. 122v-124 , « De iudicibus. Omnis qui recte iudicat ... accepturi sunt praemia » ; f. 124r-v, « De falsis testibus. Falsos testes dicit Salomon non erit inpunitus ... ut aeterna beatitudine digni inveniantur » ; ff. 124v-125v «De invidia. Invidia diaboli subintravit mors in orbem terrarum (cf. Sap. 2, 24) ... dum amat in alio quod ipse non facit » ; ff.125v-126, « XXIII De superbia. Superbis vero Deus resistit ... nisi quod Deus donavit ei facere » ; f. 126r-v, (bas du folio découpé, manque le milieu et la fin): «XXIIII. De ira. ... ille sit malus cur tu ex alterius ma[...» ; ff. 127-128, «De humana laude non quaerenda. Dominus dicit in Evangelio: Adtendite ne iustitia .... (Matth. 6, 1) ... patrem vestrum qui in caelis est » ; ff. 128r-v, « XXVI. De perseverentia boni operis. Non quaeritur in Christiano boni operis, sed finis ... » ; etc.
    ff. 137-139v, fragment de sermon: « ... In David regis filia aliquando... ut pater diceris salvatoris».
    ff. 139v-143, S. AUGUSTINUS HIPPONENSIS ep., sermo 194 : «Incipit homelia Sancti Augustini de natale Domini. Audite filii lucis adoptate (-ti, leg.) ... spiritus sancti par omnia saecula saeculorum amen» (PL 38, 1015 et 1011 et voir CPPM n°581).
    ff. 143-145, S. AUGUSTINUS HIPPONENSIS ep., sermo 369 (sermo dubius): « Incipit alius eiusdem sermo de natale Domini. Salvator noster natus de patre ... et regnat Deus in saecula saeculorum amen» (éd. in Revue Bénédictine 79 ; cf. PL 39, 1655; CPPM n°285).
    f. 145-150v, « Incipit expositio de oratione dominica. Et factum est ... est regnum caelorum. »
    f. 150v-152v, « Missa pro nobismet ipsis... laudant angeli. IN FRACCIONEM hanc igitur oblacionem (f.151v) ... sicut et me dilexisti».

Intervenants

Source des données