Paris. Bibliothèque nationale de France, Département des manuscrits, Latin 2425, f. 97-152v

Présentation du contenu

Source des données : BnF Archives et manuscrits

  • F. 97a-135b : Hrabanus Maurus, In honorem sanctae crucis = De laudibus sancte crucis (1e version) (P.L. 107, 143-294 ; CCCM 100 (M. Perrin, 1997), p. 13-287) ; cf. H. G. Müller, Hrabanus Maurus : De laudibus sancta crucis : Studien zur Überlieferung und Geistesgeschichte mit dem Faksimile-Textabdruck aus Codex Reg. lat. 124 der vatikanischen Bibliothek, Düsseldorf : A. Henn, 1973, 190-XVIII p. – 61 f. de pl. (Beihefte zum Mittellateinischen Jahrbuch, 11) aux p. 16, 77-83 et 182 [ms. sigle Ps 1] ; cf. M. Perrin, « Le "De laudibus sanctae crucis" de Raban Maur et sa traditioin manuscrite au IXe siècle », dans Revue d’histoire des textes, t. 19, 1989 (1990), p. 191-251 :
    [manque 1 f., les préfaces et A5 ‘De imagine Caesaris’, dont A6 est la ‘declaratio’]
    f. 97a-b : [A6] : « O Christe salvator, rex regum et dominus dominorum qui mundum propria dicione gubernas et sceptrum incorruptibile tenendo ...-... hoc modo. Nam scutum fidei depellit tela nefanda, protegit Augustum clara trophea parans, devotum pectus divino munere fretum, inlesum semper castra inimicum fugat » ;
    f. 97va-vb : [A7] Prologue : « Incipit prologus. Hortatur nos lex divina ...-... non consequamur. Explicit prologus » ;
    f. 98 : [A8] Préface : « Musa cita studio gaudens ...-... hic cunta que hic rapiat [‘ta ... rapiat’ corr. in ‘cta que hic radiat’] » ;
    f. 98va-vb : [A9] Table des chapitres du livre I (28 figures) : « Incipiunt capitula ejusdem libri. I. De imagine Christi in modum crucis …-… subtus crucem genua flectit. Expliciunt capitula » ;
    [manque 1 f., avec la figure B1 ‘de imagine Christi in modum crucis’]
    f. 99a-124b : Livre I [C1, B-C2, B3, C4, B-C5-10, B11, C15, B-C16-26, B27, C28] : « Ecce imago salvatoris menbrorum suorum positione consecrat ...-... [lac. C3-B4, C12-B13, C13-B14, C14-B15, C27-B28] …-… et perfectio rerum est. Explicit Deo juvante opus Magnentii Hrabani Mauri in honorem sancte crucis conditum » (au f. 103, en C6, omission du passage édité CCCM 100, p. 67, lignes 81-86) ;
    f. 124va-135vb : Livre II [D0, D1-28] : « Incipit prefatio libri secundi. Mos apud veteres fuit ...-... ad celestia angelorum agmina, ibique tibi laus perpetua per cunsta sonabit secula. Finit deo gratias Amen ».

    F. 135vb-136a : [Julianus Pomerius, De vita contemplativa, cap. 13] (P.L. 59, 493bd) : « De caritate, de libro Prosperi. Caritas est ut mihi videtur resta voluntas ab omnibus terrenis ac presentibus prorsus aversa, iunsta Deo inseparabiliter ...-... [f.135vb] sine caritate que dista est via non ambulare [f.136a] possunt homines sed errare ».

    F. 136a (l. 2-8) : [Paulinus Aquileiensis, Hymnus de caritate seu Mandatum] (CPL 2013 ; éd. M.G.H. Poetae latini, t. IV, p. 526 ; A. Wilmart, Auteurs spirituels et textes dévots du moyen âge latin, Paris : Bloud et Gay, 1932, p. 35-36 [1e strophe et 2 vers de la 6e] ; D. Norberg, L'Œuvre poétique de Paulin d'Aquilée, Stockholm, 1979, p.138-140) : « Congregavit nos in unum Christi amor [Is. 52] Exultemus et in ipso iocundemur ...-...ubi caritas est vera, Deus ibi est. Caritas est summum bonum, in quo pendet omnis ordo preceptorum. » [7 lignes].

    F. 136a (l. 9-22) : [Hymnus de sancta cruce] (éd. P.L. 72, 512-513) : « [P.L. 72, 512d-513a] O crux admirabilis, virtute precellens muneris preciosi largitrix ...-... signum crucis in bono. [non edit. in P.L. :] Quamvis adversarius a longe fremat, semper currit nec perve// [… o crux fidelis] » ;
    f. 136b (l. 1-15) : « [Salve crux preciosa…] // et ex membris eius tamquam margaritis ornata. [f. 136b, l. 2 ; P.L. 72, 512c-d] Ecce crux venerabilis, evacuatio vulneris, restitutio sanitatis …-… in unum stans stipitem cursum victor implevit » ;

    F. 136b-151vb. Paschasius Radbertus, De corpore et sanguine Domini (versio prima) (P.L. 120, 1261-1345 ; CCCM 16 (B. Paulus, 1969), p. 1-130) :
    f. 136b (l. 16-30) : [Carmen ad Warinum abbatem] (P.L. 120, 1261-1262 ; M.G.H. Poetae lat., t. III (L. Traube, 1886), p. 52 ; CCCM 16, p. 1) : « Regis adire sacre qui vis sollempnia mense …-… [A]ccipies palmam regni virtute beatus » ;
    f. 136b-vb (l.22) : Prologue (CCCM 16, p. 6 [l. 67]) : « Liber Paschasii Roberti [sic] de eucaristia. Incipit prologus. [5 primae lineae alia manu scriptae :] Dilectissimo filio Placido et vice Christi presidenti magistro monastice discipline alternis successibus veritatis condiscipulo Paschasius Radbertus salutem. Novit igitur nec ambigo tua experimento disciplinarum soller-tia …-… periculosius est presumere opes que deliciarum Christi fedare vite criminibus et que sancta sunt impudenter // » (l’adresse « dilectissimo… soller. » a été réécrite après grattage) ;
    [f. 136 mutilé ; manque 1 f. entre ff. 136 et 137]
    f. 137a-151vb : Chap. 1-22 (P.L. 1272a-1345 ; CCCM 16, p. 19 [l. 143]) : « // quod sicut in paradiso lignum vite fuit ex quo jugis subsisteret salus …-… Unde votorum fili transeamus hinc festinantes succinctis mentibus et calcatis in preparatione evangelii pacis pedibus ut ad illa resurrectionis gaudia quantocitius venire valeamus. Qui vivit et regnat in secula seculorum amen ».

    F. 151vb-152b : [Augustinus Hipponensis, Sermo 350 de diversis] (CPL 284 ; CPPM I, 5321 ; P.L. 39, 1532-1535) : « XXIII. Sermo de laude caritatis. Divinarum scripturarum multiplicem habundantiam latissimamque doctrinam sine ullo errore …-… appareat in vestris moribus, oportet enim ut senilis sermo non solum sit gravis sed etiam brevis. Fiat, fiat, fiat » (le sermon se présente comme un 23e chapitre du De corpore et sanguine Domini) ; ms. signalé par A. Lecoy de la Marche, La chaire française au moyen âge spécialement au XIIIe siècle d’après les manuscrits contemporains, Genève : Slatkine reprints, 1974 [Paris, 1886], p. 532.

Intervenants

Source des données