An entry point to the written heritage of the Middle Ages and the Renaissance in Western Europe, from the 8th to the 18th century.
A search engine of interoperable digitized manuscripts and rare books
Collaborative platform to manage and publish Biblissima authority data
Help for reading and learning classical languages, XML editing tools and environments
Expertise service around IIIF standards
Biblissima authority file: https://data.biblissima.fr/entity/Q98038
IIIF manifest
Digitisation:
Parch., XIIe s. (début), III + 86 ff. (foliotation en chiffres romains du XVIe s.? f. I-Iv°, IIv°-IIIv° et 79-79v° blancs), 280 x 185 mm.
Recueil de deux parties: 1) f. 1-79; 2) f. 80-86. Sommaires et gloses marginales épars de plusieurs mains des XIIe, XIIIe et XVe s. Quelques mots sont réécrits d’une encre plus noire.
Data Source: Persée - DER-IRHT, XXI
f. 2: //coniunctissima plus
1 - f. 1-78v°: Cicero, Orationes in M. Antonium Philippicae (I-XIV - ms. v de Clark)
titre: «M. T. C. Philippicarum liber primus Incipit ».
les Philipp. sont numérotées de I à XV.
f. 31v°, la Philipp. III est divisée en deux parties, en marge: «Philippic. liber IIII incipit.»; texte (l. 3): «Hodierno die primum p. c. longo...» (III, 11, 28).
f. 40v°, l. 13, lacune caractéristique des manuscrits de la classe D, le texte passe de: «...Quam ob rem p. c. legatorum mentionem» (V, 12, 31) à «numquam uidi tantam quanta... » (VI, 7, 18).
plus bas: «Philippicarum liber VII Incipit ».
la numérotation saute de XII (f. 60v°) à XIIII (f. 65v°) puis XV (f. 73v°).
f. 7 (en marge, en travers, add. du XVe s.): Ivvenalis, Saturae (extrait).
en face du début de la Philipp. II.
texte: «Haec illa [sic] conspicue diuina philippica famae
Volueris a prima quae proxima » (X, 125-126).
2 - f. 80 (annulé par 2 traits en diagonale): Cicero, Orationes in M. Antonium Philippicae (fragment).
inc. mutilé: «//est solum ut milites fierent...».
expl.: «... rem publicam metu et periculo liberare. Explicit» (Philipp. VII, 9, 24 -fin; ce passage se trouve à sa place, plus haut, f. 43v°-44).
f. 80v° (2 col.): Anthol. lat. 603-606.
titre: «Versus XII sapientum hoc est Basilii, Asmeni, Vomani, Euforbi, Iuliani, Hilasi, Palladii, Asclepiadis, Eusteni, Pompeliani, Maximini, Vitalis ».
expl. inachevé: «... Clarus erat factis clarior eloquio » (606, v. 4).
~ f. 80v°-81: ‹Carmina 2 Veronensia›.
1) inc.: «O Roma nobilis orbis et domina... » (cf. H. Walther, Initia Carminum..., n° 12962 -les premiers vers sont neumés, cf. E. M. Bannister, 1913, op. cit. infra).
2) inc.: «O admirabile Veneris ydolum... » (cf. H. Walther, Initia carminum..., n° 12508; ms. V de l'éd. De Marco, 1981, op. cit. infra ; éd. d’après le ms., G. P. Marchi, Sacra scrittura e tradizione classica negli scrittori latini del medioevo Veronese (Scriptorium, 22, 1968, p. 298-300); S. Limbeck, Welches Geschlecht hat das Ich? Zu «O admirabile Veneris idolum», dans Mentis amore ligati. Festgabe für Reinhard Düchting zum 65 Geburstag, Heidelberg, 2001, p. 253-274).
f. 81-83: Regiones seu Curiosum Vrbis Romae
pas de titre.
inc.: «Regio prima porta Capena continet ȩdem honoris...».
expl.: «... Mensȩ oleareȩ per totam urbem I I CCC » (éd. R. Valentinelli et G. Zucchetti, 1940, op. cit. infra, p. 89-164; A. Nordh, 1949, op. cit. infra, p. 73-106).
f. 83-86v°: Cicero, Somnium Scipionis (ms. V des éditions).
titre incomplet: «INCIPIT S‹OMNIVM› ».
f. 86v° (add. XIIe s.): Vergilivs, Aeneis (extrait)
inc.: «Accipiet natos que pater noua bella mouentis... ».
expl.: «... Vincet amor patrie laudumque immensa cupido » (VI, 820-823).
- (add.): Clavdianvs, Panegyricus de tertio consulatu Honorii Augusti (extrait)
texte: «O nimium dilecte deo cui militat ether
Et coniurati ueniunt ad classica uenti » (v. 96-97 en partie et 98 - éd. J. Koch, Teubner, 1893, p. 106; ces vers sont cités sous cette forme par Augustinus, De civitate Dei, V, 26).
~ - (add. de 2 mains): ‹Prouerbium›.
texte: «Roma tibi seruire solent domini dominorum
seruorum serui nunc tibi sunt domini » (répété en dessous d’une autre main - éd. avec var. H. Walther, Proverbia..., 4, 1966, n° 26942).
~ - (add.) «Domine labia mea aperies et os meum annuntia‹bit›» (Psalm. 50, 17).
Origine: Italie du Sud, abbaye du Mont-Cassin, produit sous l’abbatiat d’Oderisius (cf. F. Newton, 1999, op. cit. infra, p. 388). En marge du f. 24, est écrit verticalement en capitales rustiques: «CASINVM »; écritures bénéventaines de plusieurs mains, de même que les additions du f. 86v°, sauf le Prouerbium qui est rédigé dans une écriture caroline plus tardive et répété dans une cursive du XIIIe s.
Possesseurs: Raynaldus, peut-être l'abbé du Mont-Cassin (1137-1155), inscrit deux fois son nom en cursive caroline, f. 86v°: «Raynaldus dei gratia», plus bas, monogramme «PR» ou «AR»; F. Lo Monaco, op. cit. infra, identifie ce ms. avec celui contenant «un testo longobardo delle Philippice », et appartenant au cardinal Marcello Cervini, cité par Giannotti à Vettori en 1541; d’après Clark, op. cit. infra, 1976, ce «codex Longobardicus Ferrarii» a été utilisé par Girolamo Ferrarii pour son édition des Orationes Philippicae, Venise, 1542; Fulvio Orsini († 1600). Le volume a fait partie du lot transporté à Paris en 1797 et restitué en 1816.
Data Source: Biblissima
RDF exports to come…
You can view and manipulate this document directly on this site, compare it to others using the Mirador viewer, or drag and drop this icon into the IIIF viewer of your choice. Read more about IIIF