An entry point to the written heritage of the Middle Ages and the Renaissance in Western Europe, from the 8th to the 18th century.
A search engine of interoperable digitized manuscripts and rare books
Collaborative platform to manage and publish Biblissima authority data
Help for reading and learning classical languages, XML editing tools and environments
Expertise service around IIIF standards
Biblissima authority file: https://data.biblissima.fr/entity/Q382745
Data Source: BnF Archives et manuscrits
F. 1v-52 [HUGO DE ARGENTINA, dictus Ripelin] Compendium theologicae veritatis, extraits numérotés I-CXX. (Borgnet, dans les oeuvres d'Albert le Grand, XXXIV, 1-306 ; édité aussi sous le nom de s. Thomas d'Aquin). Prologue : « Veritatis theologice sublimitas... » (Borgnet, XXXIV, 1-2) (1v) ; — table des chapitres (1v-2v) ; — L. VI, c. 1-32, extraits : « Incipit extractum breve et utile de compendio theologice veritatis edito a s. Thoma de Aquino... Celestis medicus... » (éd. cit., 201-236, avec variantes) (3-14) ; — L. V, c. 60-70 : « De primo precepto legis... Primum preceptum tres habet clausas... » (ibid., 193-200) (14-17v), c. 31-32 : « De dilectione proximi... Mutuo dicuntur homines... » (ibid., 177-179) (17v-18), c. 28 : « De signis dilectionis... Signa dilectionis... » (ibid., 176) (18v) ; — L. I, c. 30, extrait : « De pre[d]estinatione... Sciendum est quod predestinatio non infert rebus necessitatem... » (ibid., 33, avec variantes) (18v), c. 33-34, extraits : « De justitia Dei... Nota quod in omnibus operibus Dei... » (ibid., 37-39) (18v-19v) ; — IV, c. 2-3, extrait : « De salutatione angelica... Missusest Gabriel... » (ibid., 122-124) (19v), c. 8-11, extraits : « De unione et natura assumpta... Sicut in deitate... » (ibid., 130-134) (20-21), c. 15, extrait : « De plenitudine sapientie Christi... Quod autem dicitur : Jhesu proficiebat... » (ibid., 140) (21), c. 17 : « De voluntate Christi... Voluntas in Christo duplex fuit... » (ibid., 141-142) (21-21v), c. 21, extrait « De cruce Christi... Quatuor ligna fuerunt... Septem verba... » (ibid., 146) (21v-22), c. 22-24, extraits : « De descensu Christi ad inferos... Anima Christi... » (ibid., 146-151) (22-23) ; — L. V, c. 13, extrait, c. 14 : « Ex quibus causetur meritum... Opera meritoria... » (ibid., 162-163) (23-23v), c. 21 : « De articulis fidei... Si respectus habeatur ad eos... » (ibid., 169-170) (23v-24) ; — L. II, c. 62, extrait : « De primis parentibus... Corpus tale dedit... » (ibid., 84-85) (24-24v), suivi de : « Nota quod si status innocencie permansisset... — ... occupanti conceditur. Gilo » et de : « Creavit Deus hominem... — ... supra que esse debuit. Augustinus » (24v), c. 64-66, extraits : « De paradiso... Homo accepit locum... » (ibid., 86-89) (24v-25), c. 56-57 : « De libero arbitrio... Liberum arbitrium est... » (ibid., 77-79) (25-26), c. 54 : « De qualitate anime... Anima cum sit simplex... » (ibid., 76) (26), c. 30, extrait : « De quantitate anime... Quantitatem autem habet anima... » (ibid., 61) (26), c. 39, extrait : « Sciendum quod bruta cicius... — ... presenciunt » (ibid., 66) (26v), c. 40, extrait : « Due differencie sunt... — ... ad consequens » (ibid., 67) (26v), c. 48, extrait : « De ratione anime... Ratio est vis anime... » et c. 50, extrait : « De voluntate dicit Augustinus... — ... non esset peccatum » (ibid., 72 et 73) (26v), c. 51-52 : « De synderesi... Synderesis est vis... » (ibid., 74-75) (26v-27v), c. 13, début : « De angelis... Angeli secundum Ysidorum... » (ibid., 50) (27v), c. 15, début : « De cognitione angelorum... Angeli cognitionem habent... » (ibid., 52) (27v), c. 18, extrait : « De custodiis angelorum ... Angeli nobis a Deo... » (ibid., 54-55) (27v-28), c. 26, extrait, c. 27 : « De proprietatibus demonum... Demones sunt ... » (ibid., 58-60) (28-28v), c. 25 : « Quare peccatum dyaboli irremissibile est... » (ibid., 58) (28v), c. 23, extrait : « De casu locali demonis ... Dicunt quidam quod angelus... » (ibid., 57), suivi d'un fragment du c. 28 (ibid., 60) (28v-29), c. 24 : « De restauratione angelice ruine ... Angelorum ruina restaurabitur... » (ibid., 58) (29) ; — L. III, c. 1-2, 3, incomplet, 4, 5-7, extraits, 9, extrait, 8, 10-28, 29 incomplet, 30-33 : « De malo in genere... Malum triplex est... » (ibid., 90-121, avec variantes) (29-43) ; — L. VI, c. 33, fin : « De remissione peccatorum venialium... Sciendum est quod unum peccatum... » (ibid., 230) (43-43v) ; — L. VII, c. 2, début : « De purgatorio... Purgatorius ignis est... » (ibid., 237) (43v), c. 7-20 : « De adventu Antichristi... Antequam veniat Dominus... » (ibid., 241-250) (43v-49) ; — L. II, c. 10 : « De tempore ... Tempus est mensura motus...» (ibid., 47-49) (49-49v) ; — L. I, c. 18, extrait : « De Trinitate... Nota illud quod caret... » (ibid., 22) (49v) ; — L. II, c. 3, extrait : « De aere... Aer habet tria intersticia... » (ibid., 42) (49v), c. 5, extrait, suivi de c. 4, extrait : « De stellis... Stelle supreme... » (ibid., 43 et 42-43) (49v-50), c. 5, extrait et c. 7, c. 3 extrait et c. 1 fin : « De planetis... Planete sunt sydera... » (ibid., 44, 44-45, 42 et 41) (50-50v), c. 8-9 : « De natura IIIIor elementorum... Ignis consumit... » (ibid., 45-47) (50v-52) ; au f. 52 : « Explicit extractum breve et utile theologice veritatis editum a s. Thoma de Aquino » ; cf. Stegmüller, Repert. comment. in Sent., 1947, n° 368.
F. 52-118v Extraits de divers auteurs empruntés au Speculum historiale de Vincent de Beauvais. HUGO DE FOLIETO. « Incipiunt flores Hugonis de Folieto cum quibusdam aliis. Episcopi nostri hodie... » [VINCENTIUS BELLOVACENSIS, Speculum historiale, l. XXVII, c. 18-57] (Douai, 1624, 1102-1116) (52-74v) ; — S. ISIDORUS HISPALENSIS, Synonimorum libri I-II. « De scriptis s. Ysidori Hispalensis. Libro primo de Soliloquiis. De temptationibus carnis. In libro siquidem Soliloquiorum... Pacienter ab uno ferendum est... » [op. cit., l. XXIII, c. 32-34] (ibid., 910-911) (74v-75v) ; — S. PROSPER AQUITANUS. « Prosper in libro Sententiarum. Sic diligendi sunt homines... » [op. cit., l. XX, c. 64] (ibid., 802-803) (76) ; — [JULIANUS POMERIUS, De vita contemplativa] « De officio predicationis. Ille cui verbi dispensatio... » [op. cit., l. XX, c. 66-72] (ibid., 803-805) (76-80) ; — S. GREGORIUS MAGNUS. « Incipiunt flores Gregorii in Pastorali libro I. Primo de cura regiminis. Vincencius. Pensandum valde est... » [op. cit., l. XXII, c. 27-49] (ibid., 869-876) (80-92v) ; — « De conflictu viciorum et virtutum et primo de superbia... », attribué à s. Grégoire le Grand [op. cit., l. XXII, c. 50-53] (ibid., 876-878) (92v-95v) ; au f. 95v : « Expliciunt flores b. Gregorii » ; — HUGO DE SANCTO VICTORE. « Quo studio et quo affectu a nobis orandus... » [op. cit., l. XXVI, c. 48-62] (ibid., 1070-1075) (96-104v) ; au f. 104v : « Expliciunt flores Hugonis de Sancto Victore » ; — S. HIERONYMUS. « Incipiunt flores b. Jeronimi presbiteri. Primo ad Rusticum de vita monachi. Capitulum primum. Nichil est Christiano felicius... » [op. cit., l. XVI, c. 20 à 22 début (ibid., 624-625) ; c. 23, extrait (ibid., 626) ; c. 26-27, extraits (ibid., 627) ; c. 36 (ibid., 630) ; c. 42, extrait (ibid., 632) ; c. 44-46, extraits (ibid., 632-633) ; c. 74-76, extraits (ibid., 643-644)] (104v-107v) ; au f. 107v : « Expliciunt flores b. Jeronimi presbiteri » ; — « De promotione beatissimi Augustini episcopi. Anno igitur vite sue XXX° ... » [op. cit., l. XVII, c. 51-52] (ibid., 672) (108-109) ; — S. AUGUSTINUS. « Quod ad beatitudinem via sit amor ordinatus. De confessionibus. Augustinus. Omnes bene vivere... » [op. cit., l. XVIII, c. 90-91] (ibid., 727-728) (109-110v) ; au f. 110v : « Explicit de floribus et vita s. Augustini » ; — CASSIANUS. « Incipiunt flores Cassiani et primo de peregrinatione abbatis Punicii... Vidimus abbatem Punicium... » [op. cit., l. XIX, c. 23-30] (ibid., 740-743) (110v-115) ; — S. ANSELMUS CANTUARIENSIS. « Incipit de floribus Anselmi et primo de invocatione Filii Dei... Domine Jhesu Christe redemptio mea... » [op. cit., l. XXV, c. 78-81] (ibid., 1028-1030) (115-118v) ; au f. 118v : « Vincencius ».
F. 120-179v Paraphrase du De tribus dietis de Robert de Sorbon, c. 1-92 : « Incipit liber trium dierum cujus quilibet dies continet tres leucas... Eamus viam trium dierum in solitudinem... Vias tuas, Domine, demonstra... Quilibet dicit quod ipse vult ire in paradisum... — ... portas apperit Paradisi ad quem nos perducat ille qui etc. » ; cf. Glorieux, Maîtres en théol., I, 342 ; Hauréau, Notices, III, 230-240 ; à la suite : « Ethimologia hujus vocabuli Maria... — ... appertio porte celestis. Explicit liber trium dierum cujus quilibet dies continet tres leucas ».
F. 180-184v Paraphrase du De conscientia de Robert de Sorbon. « Incipit brevis et utilis liber qui cons[c]ientie appellatur. Librum mihi scribat ipse qui judicat... Notandum quod qui voluerit... — ... peccata mortalia ut scilicet illa evitemus. Explicit liber consciencie. Deo gracias. Alleluia » ; cf. Glorieux, op. cit., loc. cit.
F. 185-187v Table des chapitres des ff. 53-184v précédée de : « Exuere cupiens veterem hominem et novum induere qui secundum Deum creatus est... ad libellum hunc dirigat studium pie mentis. Hic inveniet quid liceat... — ... per bene digestas auctoritates doctorum » ; au f. 187v : « Explicit Vincencius quem scripsit G. de Justinis ».
F. 115-118v. [S. ANSELMUS CANTUARIENSIS, Oratio 20] (P.L., CLVIII, 902-905).
Provient de la bibliothèque de J.-A. de Thou dont la signature figure au f. 1 ; cf. catal des mss. de J.-A. de Thou, Dupuy ms. 653, f. 21v, n° 390.
Aer habet tria interstitia : supremum quod vocatur aetherium...
f. 49v
Angeli cognitionem habent matutinam, hoc est cognitionem rerum...
f. 27v
Angeli nobis a Deo in custodiam deputantur...
Angeli secundum Isidorum sunt spirituali substantia facti...
Angelorum ruina restaurabitur per salvandos...
f. 29
Anima Christi post mortem descendit ad inferos...
f. 22
Anima cum sit simplex non habet quantitatem...
f. 26
Anno igitur vitae suae tricesimo per merita et orationes matris suae...
f. 108
Antequam veniat Dominus ad judicium regni...
f. 43v
Caelestis medicus humani generis reparator...
f. 3
Corpus tale dedit Deus homini...
f. 24
Creavit Deus hominem ad imaginem et similitudinem suam...
f. 24v
Daemones sunt spiritus immundi...
f. 28
De voluntate dicit Augustinus : Omne peccatum est voluntarium...
f. 26v
Dicunt quidam quod angelus ceciderit secunda die...
f. 28v
Domine Jesu Christe, redemptio mea, misericordia mea, salus mea...
f. 115
Duae differentiae sunt inter memoriam et reminiscentiam...
Eamus viam trium dierum... (Ex. V, 3)
Vias tuas, Domine, demonstra... (Ps. XXIV, 4)
f. 120
Episcopi nostri hodie domos non impares...
f. 53
Etymologia hujus vocabuli Maria mamilla dulcedinis intellegitur...
f. 179v
Exuere cupiens veterem hominem et novum induere...
f. 185
Homo accepit locum paradisi terrestris...
Ignis consumit et incinerat in similitudinem suam sibi appropinquantia...
f. 50v
Ille cui verbi dispensatio commissa est...
f. 76
In libro siquidem Soliloquiorum contra temptationes...
f. 74v
Liberum arbitrium est, ut ait Augustinus, facultas rationis...
f. 25
Librum scribat ipse... (Job XXXI, 35).
Notandum quod qui voluerit ad aeterna gaudia...
f. 180
Missus est Gabriel angelus qui fuit de ordine archangelorum...
f. 19v
Mutuo dicuntur homines se diligere quia omnes sunt membra...
f. 17v
Nihil est christiano felicius cui promittuntur regna caelorum...
f. 104v
Nota illud quod caret principio et fine...
Nota quod in omnibus operibus Dei invenitur justitia et misericordia...
f. 18v
Nota quod si status innocentiae permansisset...
[...] Notandum quod qui voluerit ad aeterna gaudia...
[...] Omne peccatum adeo est voluntarium quoniam...
Omnes bene vivere volumus. Beatus autem neque ille est...
f. 109
Opera meritoria totaliter sunt a gratia...
f. 23
Patienter ab uno ferendum est quod multis accidit...
Pensandum valde est ad culmen quisque regiminis qualiter veniat...
f. 80
Planetae sunt sidera inter caelum et terram errantia...
f. 50
Primum praeceptum tres habet clausas...
f. 14
Purgatorius ignis est per quem tantummodo...
Quantitatem autem habet anima, ut dicit Augustinus...
Quare peccatum diaboli irremissibile est adsignantur...
Quattuor ligna fuerunt in cruce, sicut dicit Magister in historiis. Pes namque crucis...
f. 21v
[...] Quilibet dicit quod ipse vult ire in paradisum...
Quo studio et quo adfectu a nobis orandus...
f. 96
Quod autem dicitur : Jesus proficiebat sapientia... (Lc. II, 52)
Non est intellegendum...
f. 21
Ratio est vis animae non solum cognitiva...
Sciendum est quod praedestinatio non infert rebus necessitatem...
Sciendum est quod unum peccatum veniale potest remitti...
f. 43
Sciendum quod bruta citius recipiunt influxiones primi motoris...
Septem verba Christus in cruce protulit. Primum : Pater, ignosce...
Si respectus habeatur ad eos qui symbolum composuerunt...
f. 23v
Sic diligendi sunt homines ut eorum non diligantur errores...
Sicut in deitate una est essentia et tres personae...
f. 20
Signa dilectionis sunt quia alicujus animus libenter audit...
Stellae supremae figuntur in firmamento et cum illo semper moventur...
Synderesis est vis motiva animae quae supernata est...
Tempus est mensura motus rerum mutabilium...
f. 49
Veritatis theologicae sublimitas cum sit superni splendoris...
f. 1v
Vias tuas, Domine, demonstra... (Ps. XXIV, 4).
Quilibet dicit quod ipse vult ire in paradisum...
Vidimus abbatem Punicium qui cum esset immanis coenobii presbyter in Aegypto...
f. 110v
Voluntas in Christo duplex fuit, scilicet creata et increata...
RDF exports to come…
You can view and manipulate this document directly on this site, compare it to others using the Mirador viewer, or drag and drop this icon into the IIIF viewer of your choice. Read more about IIIF